سازمان‌ها در همه بخش‌ها با فرصت‌های بی سابقه و همچنین چالش‌های پیچیده‌ای روبه‌رو هستند. به این دلیل مساله اصلی سازمان‌ها حکمرانی تحت تاثیر هوش مصنوعی است. استفاده از هوش مصنوعی در تصمیم‌گیری و اجرا دیگر مفهومی آینده‌نگر نیست، بلکه یک واقعیت کنونی است. سازمان‌هایی که می‌خواهند برای به‌دست آوردن مزیت‌های رقابتی از قدرت هوش مصنوعی استفاده کنند، باید چشم‌انداز پیچیده‌ای از دام‌های بالقوه را در نظر داشته باشند. حکمرانی، مدیریت ریسک، و انطباق (GRC)۱، صرفا واژه‌های رایج یا موانع بوروکراتیک نیستند، بلکه آنها ملاحظات اساسی هستند که می‌توانند تفاوتی میان هوش مصنوعی بودن به‌عنوان یک نیروی دگرگون‌کننده برای خیر یا منبعی برای مسوولیتی سنگین و حتی آسیب جدی به شهرت سازمان ایجاد کنند. در این یادداشت به سوالاتی پرداخته شده است که رهبران کسب وکار باید برای اطمینان از حکمرانی موثر شرکتی (به همراه مدیریت ریسک و انطباق) در پذیرش هوش مصنوعی در سازمانشان به آن بپردازند. البته این یادداشت به دنبال پاسخ به این سوالات نیست، بلکه آنها را مطرح می‌کند تا رهبران هر سازمان با یک پیش آمادگی ذهنی به استفاده از هوش مصنوعی در مجموعه‌شان بپردازند. این سوالات در ۸حوزه استراتژی، حکمرانی، مدیریت ریسک، انطباق، آموزش، استفاده از داده و امنیت داده، اطمینان از مدل و مدیریت ذی‌نفعان، دسته‌بندی شده‌اند.

۲۵پرسشی که در این یادداشت مورد بررسی قرار گرفت، گستره وسیعی از ملاحظات را شامل می‌شود: از همسویی راهبردی و ساختارهای حکمرانی گرفته تا مدیریت ریسک، انطباق، امنیت داده‌ها، تضمین مدل و مشارکت ذی‌نفعان.

این پرسش‌ها به‌عنوان یک نقشه راه برای رهبران در همه‌ بخش‌ها –کسب‌وکارها، بخش دولتی و غیردولتی – قابل استفاده خواهد بود تا بتوانند در مسیر پیچیده‌ پیاده‌سازی هوش مصنوعی حرکت کنند.

اکنون چه باید کرد؟

برای اثربخشی بیشتر پیشنهاد می‌شود راهکارهای کلیدی زیر را نیز در این مسیر پیچیده در نظر داشته باشیم:

۱- رویکرد کل‌نگر: حکمرانی موثر هوش مصنوعی نیازمند رویکردی جامع است که ملاحظات فنی، اخلاقی و کسب وکاری را یکپارچه سازد. سازمان‌ها باید پیامدها و تاثیرات گسترده‌تر سیستم‌های هوش مصنوعی خود را در نظر بگیرند، نه فقط قابلیت‌های خود را.

۲- تکامل مستمر: حوزه‌ هوش مصنوعی به سرعت در حال تکامل است که مستلزم انطباق مداوم رویکردهای GRC است. سازمان‌ها باید فرهنگ یادگیری مستمر را تقویت کنند و به‌طور منظم چارچوب‌های حکمرانی هوش مصنوعی خود را ارزیابی و به‌روز کنند.

۳- اعتماد ذی‌نفعان: ایجاد و حفظ اعتماد با همه‌ ذی‌نفعان - از کارمندان و مشتریان گرفته تا قانون‌گذاران و جامعه - برای پذیرش موفق هوش مصنوعی بسیار مهم است. شفافیت، مسوولیت‌پذیری و اقدامات مسوولانه کلید کسب و حفظ این اعتماد است.

۴- نوآوری آگاه از ریسک: درحالی‌که هوش مصنوعی فرصت‌های قابل توجهی برای نوآوری و رشد ارائه می‌دهد، ریسک‌های جدید و پیچیده‌ای را نیز معرفی می‌کند. وجود یک رویکرد مدیریت ریسک پیشگیرانه و جامع برای مهار پتانسیل هوش مصنوعی و در عین حال کاهش آسیب‌های احتمالی ضروری است.

۵- بنیان اخلاقی: ملاحظات اخلاقی باید در مرکز همه‌ برنامه‌ها و ابتکارات هوش مصنوعی قرار گیرد. اقدامات اخلاقی هوش مصنوعی برای استفاده مسوولانه از هوش مصنوعی، از پرداختن به سوگیری‌ها و تضمین انصاف گرفته تا حفاظت از حریم خصوصی و ترویج شفافیت، اساسی است.

۶- انطباق به‌عنوان یک توانمندساز: سازمان‌ها به جای اینکه انطباق را به‌عنوان یک محدودیت در نظر بگیرند، باید آن را به‌عنوان توانمندساز نوآوری مسوولانه ببینند. شیوه‌های انطباق قوی می‌تواند یک مزیت رقابتی ایجاد کند و اعتماد ذی‌نفعان را تقویت کند.

۷- همکاری متقابل: مدیریت موثر هوش مصنوعی مستلزم همکاری در میان رشته‌ها و بخش‌های مختلف است. تیم‌های فنی، کارشناسان حقوقی، رهبران کسب‌وکار و سایر ذی‌نفعان باید با یکدیگر همکاری کنند تا چالش‌های چندوجهی پیاده‌سازی هوش مصنوعی را برطرف کنند.

۸- نیروی کار توانمند: سرمایه‌گذاری در سواد هوش مصنوعی و توسعه مهارت‌ها در سراسر سازمان بسیار مهم است. نیروی کار توانمند و متبحر با هوش مصنوعی مجهزتر خواهد بود تا از فناوری‌های هوش مصنوعی به‌طور مسوولانه و موثر استفاده کند. هوش مصنوعی پارادایم‌شیفتی را نشان می‌دهد که صنایع، اقتصادها و جوامع را بازتعریف می‌کند. پتانسیل آن برای هدایت نوآوری و باز کردن فرصت‌های غیرقابل تصور بسیار زیاد است؛ اما استفاده نادرست از آن منجر به عواقب نامطلوب و ناخواسته می‌شود. باید با آینده‌نگری راهبردی در این آب‌های ناشناخته حرکت کنیم. هوش مصنوعی بزرگ‌ترین و سریع‌ترین شتاب‌دهنده در خلق ثروت و رفاه در تاریخ بشر است. همچنین آشفته‌ترین آنها نیز هست. در حقیقت درک آینده مستلزم مدیریت چندین مسیر متضاد در یک زمان است. (برای نمونه، تمرکز و تمرکززدایی به‌طور همزمان) . مدل‌های هوش مصنوعی بیش از یک دهه است که به‌طور تصاعدی رشد و بهبود داشته‌اند و عملکردشان همچنان با شتاب زیادی در حرکت هستند.به «قانون بازده‌های شتابان»۲ خوش آمدید. ما در لحظه‌ای قابل توجه از عالم هستی ایستاده‌ایم، چیزی نه کم اهمیت‌تر از تسلط بر اتم‌ها، بیت‌ها و ژن‌ها.

هوش مصنوعی در همان دنیایی که ما هستیم، دارد کار می‌کند، استدلال می‌‌آورد و حتی عمل می‌کند.

۱- GRC: Governance- Risk management- Compliance

۲- law of accelerating returns: این قانون به این مفهوم اشاره دارد که با گذشت زمان، بازده‌های یک فرآیند تکاملی (مانند سرعت، هزینه اثربخشی یا قدرت کلی یک فرآیند) به صورت نمایی افزایش می‌یابد.