بانک‌ها در سال ۱۴۰۲ برای جذب پول چقدر هزینه کردند؟
آینده و سرمایه، منفی‌ترین حاشیه سود
سه بانک آینده، گردشگری و پاسارگاد به ترتیب بیشترین هزینه پول (قیمت تمامشده پول) را در سال ۱۴۰۲ داشتهاند. هزینه سود سپرده و هزینه مطالبات مشکوک‌‌‌الوصول به ترتیب به عنوان هزینه‌‌‌های اصلی (مستقیم) و سربار (غیرمستقیم)، از جمله اصلی‌‌‌ترین عوامل رشد میانگین قیمت تمامشده پول بانک‌ها طی سه سال اخیر بوده‌‌‌اند. به طوری که فقط طی یک سال میانگین هزینه پول صنعت بانکی (صرفا بانک‌های خصوصی و خصولتی) از حدود ۱۶درصد به نزدیک به ۲۰درصد جابه‌‌‌جا شده است؛ رقمی که تا قبل از سال ۱۴۰۰ به میانگین ۱۴درصد رسیده بود (هرچند که در آن کاهش هم ایراداتی به لحاظ رشد مصنوعی منابع بدون هزینه وارد بود).
بررسی سه بانکی که بالاترین قیمت تمامشده پول را داشتهاند، حاکی از این است که رشد نرخ سود سپرده طی سال ۱۴۰۲ تاثیر بسزایی در رشد هزینه پول آنها داشته است. نکته‌‌‌ای که در بررسی نرخ بازدهی مصارف مشاع با قیمت تمامشده پول بانک‌ها در سال ۱۴۰۲ باید به آن توجه داشت این است که نرخ هر دو طی یک سال افزایش یافته است (عمدتا به دلیل سیاست بانک مرکزی در رشد نرخ سود تسهیلات و سپرده طی سال ۱۴۰۲)، با این تفاوت که درآمد تسهیلات بانک‌ها اگر افزایشی داشته، عمدتا جنبه تعهدی داشته است، در حالی که پرداخت سود سپرده‌‌‌ها جنبه نقدی داشته است.
می‌توان این‌‌‌طور نتیجه گرفت که سیاست غلط افزایش نرخ سود که از سال ۱۴۰۲ آغاز شده و در سال ۱۴۰۳ شدت گرفته است، نه‌‌‌تنها کمکی به کنترل تورم نکرده بلکه باعث رشد هزینه پول بانک‌ها و در نتیجه ناترازی بیشتر آنها شده است؛ رشدی که پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش نرخ سود سپرده و انتشار اوراق ۳۰ درصدی بانک‌ها در سال ۱۴۰۳، میانگین هزینه پول بانک‌ها به بالای ۲۰درصد در سال بعد برسد، و این یعنی خلق سپرده بیشتر و ناترازتر شدن بانک‌ها.
