«دنیای اقتصاد» از دو نشست تخصصی در نمایشگاه گزارش میدهد
ابزارهای نوین در اقتصاد دیجیتال
مزیتهای کیف پول الکترونیک
دنیای اقتصاد : بر همگان آشکار است که در سالهای اخیر اقتصاد دیجیتال، نظام بانکداری و بیمه الکترونیک در سالهای اخیر اهمیت بالایی در میان کسبوکارها و همچنین شهروندان پیدا کرده است. اقتصاد دیجیتال به معنای انجام دادن فعالیتهای اقتصادی از طریق بازارهایی مبتنی بر اینترنت و شبکه گسترده جهانی بوده که اخیرا پای ثابت بحث کارشناسان حوزه فناوری قرار گرفته است. در این راستا همراه اول روز 21 مرداد ماه در نمایشگاه صنعت مالی (بورس، بانک و بیمه)، میزگردی با حضور برخی از افراد متخصص در این زمینه حول محور «نقش کیف پول الکترونیک در توسعه اقتصاد دیجیتال» برگزار کرد.
مزایای کیف پول الکترونیک
در آغاز این میزگرد داود علیزاده، مدیر کیف پول فراگیر اوانو در خصوص مزایای کیف پول الکترونیک اعلام کرد: «این ابزار تراکنش را سریع انجام میدهد، امنیت زیادی دارد، پرداخت بدون اصطکاک را ممکن میکند و کنترل عالی در حوزه مالی برای کاربران به همراه دارد. همچنین تجربه کاربری آسانتری برای آنها به ارمغان میآورد و روش پرداخت را دموکراتیزه میکند.» او در ادامه تاکید کرد که سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی 7.9درصد است که در برنامه هفتم توسعه تاکید شده این سهم در سال 1407 به 10درصد خواهد رسید. اما در این میان سوالی که مطرح میشود این است که چگونه میتوان به این سهم رسید؟ در پاسخ به چرایی این سوال باید به گزارش وردپلی در سال 2023 اشاره کرد. در این گزارش آمده که «نقش کیف پول الکترونیک در تراکنشهای مالی سال ۲۰۲۳ حدود ۵۰درصد بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۷ به ۶۱درصد برسد؛ این در حالی است که در ایران ۹۱درصد از تراکنشها با کارتخوان انجام میشود.»
تفاوت ساختاری بانک و کیف پول الکترونیک
پس از توضیحات علیزاده در خصوص مزایای کیف پول الکترونیک، میثم بهشتیان، مدیر فناوری اطلاعات بیمه سامان، با اشاره به تاریخچه کیف پول الکترونیک گفت: «در خاورمیانه از سالها قبل از کیف پول الکترونیک استفاده میشد. نکته اینجاست که عملکرد کیف پول الکترونیک شبیه به بانک نیست. در بانک ساختار متمرکزی وجود دارد، اما کیف پول ساختار غیرمتمرکزی دارد. در ایران کیف پول الکترونیک به شکل «کلوزلوپ» ظهور کرد.» او در ادامه تاکید کرد: «اولین کیف پول در کشور ما «آپ» بود، اما اکنون هر PSP یک کیف پول توسعه داده است. بانک مرکزی بسیاری از کشورها با کیف پول الکترونیک کنار نیامده و شاید دلیلش غیرمتمرکز بودن این ابزار پرداخت باشد.»
دسترسی 95 درصدی به خدمات بانکی
در ادامه سخن علیرضا هوشمند، رئیس کمیسیون لندتک انجمن فینتک ایران گفت: «ایران در حوزه پرداخت حرفهای زیادی برای گفتن دارد. از لحاظ شمولیت مالی بانکی ۹۵درصد از مردم ایران به خدمات بانکی دسترسی دارند؛ در حالی که این آمار در منطقه منا حدود ۵۰درصد است.» او در ادامه افزود: «ویچتپی و علیپی در چین، پیتیام در هند، گوگل و پیپل در انگلستان، اپل، سامسونگ، ونمو و استرایپ از نمونههای کیف پول الکترونیک موفق هستند. اکنون همه کسبوکارهای داخلی نیز به نوعی از کیف پول الکترونیک خود به شکل «کلوزلوپ» یا «اپنلوپ» استفاده میکنند.» همچنین او اظهار کرد: «کیف پول الکترونیک برای کسبوکارهای فینتکی نقش فینتکی دارد؛ بنابراین دغدغهای برای آن ندارند. ناگفته نماند که بدون کیف پول الکترونیک، لندتکی وجود نخواهد داشت.»
اهمیت زیست محیطی
فرشاد صفری، راهبر کسبوکارهای سازمانی ازکی وام اظهارات خود را در خصوص نقش کیف پول الکترونیک اینگونه بیان کرد: «وقتی در بانک مرکزی خطمشی برای مسالهای ایجاد میشود نشان از اهمیت آن دارد. اقتصاد مدور اقتصادی است که تولید داشته باشد و همه مواد اولیه این تولید قابل بازیافت بوده و کمترین دورریز را داشته باشد.» او در خصوص نقش کیف پول در اقتصاد مدور اظهار کرد: «این ابزار پرداخت اقتصاد اشتراکی را رقم میزند. همچنین امکان استفاده از گزینه «پرداخت به میزانی که استفاده کردم» را به ارمغان میآورد. کیف پول الکترونیک مزیتهای محیطزیستی نیز دارد؛ برای مثال در اردکان یزد با فروش گاز مازاد مردم به صنایع، کیف پول مردم را شارژ میکنند. از این روش میتوان برای کاهش مصرف انرژی نیز استفاده کرد.»
بهشتیان با اشاره به این نکته که در ایران بانکها شرکت بیمه راهاندازی میکنند؛ در حالی که این روند در جهان برعکس است، گفت: «دلیل این اقدام این است که در ایران بهای تمامشده پول برای بیمه ارزانتر از بانک است. کیف پول با تجمیع این وجوه میتواند قدرت پول کمهزینه را در شرکتهای بیمه چندبرابر کند.» او خاطرنشان کرد: «اگر صنعت بیمه بر حوزه کیف پول تمرکز کند، میتواند این بازی را در ایران متحول کند.» هوشمند نیز در پایان این میزگرد بیان کرد: «همیشه حضور رگولاتور بد نیست. در برخی حوزهها حضور رگولاتور باعث سروسامان گرفتن میشود. ممکن است با حضور رگولاتور در حوزه کیف پول الکترونیک هم اوضاع بهبود یابد.» به گفته او، اکنون حدود ۷۰درصد تراکنشها خرد؛ یعنی زیر 200هزار تومان هستند و درآمد زیادی برای شبکه پرداخت به همراه دارند. شاید دلیل بیتوجهی به کیف پول الکترونیک ترس از کاهش درآمدها باشد.
اثر تلکام در توسعه پولی و مالی
روز یکشنبه در نشستی با حضور محسن تقوی، معاون رشد آسانپرداخت؛ حمید قنبری، مدیر مارکتینگ بیمه سامان؛ سید محسن توفیقی، مشاور مدیرعامل بیمه آسیا و احسان محمدرضایی، مدیر سرویسهای دیجیتال همراه کسبوکارهای هوشمند به «نقش تلکام در صنعت بورس، بانک و بیمه» در سومین روز از برگزاری نمایشگاه صنعت مالی پرداخته شد. تقوی در ابتدای این نشست با اشاره به این مساله که تلکام از زنجیره ارزش عقبافتاده و مدتی است که در زیرساخت گیر کرده، بیان کرد: از نظر بنده تلکام باید این عقبافتادگیها را جبران کند. در صورتی که BNPL روی سرویس تلکو پیادهسازی شود، همافزایی و ارتباط میان تلکام و اپراتور افزایش مییابد.
در خصوص ضریب نفوذ تلکام در صنعت مالی باید اظهار کرد در اوایل قرن بیستم تلگراف وجود داشت و پس از آن با تغییراتی که در عرضه اینترنت رخ داد تلکام آرام آرام پا به عرصه ظهور گذاشت. تا سال ۲۰۱۰ به این صورت بود و پلتفرمهای متفاوتی پا به عرصه گذاشتند. در شرایط فعلی بسیاری از شرکتها توجه زیادی به نوآوری در زمینههای مختلف کردند. در لایههای ابزار payment گرفته تا به اشتراکگذاری اطلاعات آپ موفق عمل کرده و در این زمینهها باید گشایشهای زیادی در حوزه ولتها یا موبایل paymentها صورت بگیرد. امید میرود که تا سالهای آینده برنامهریزیهای لازم جهت گسترش سیستمهای فعلی انجام پذیرد.
در ادامه محمدرضایی درباره سرویسهای جدید همراه اول گفت: یکی از این سرویسها تطبیق موبایل با IP است که توسعهیافته و دیگری لوکیشن با IP است. چنین محصولاتی میتوانند از کلاهبرداری جلوگیری کنند. توفیقی در خصوص ضریب نفوذ تلکام در بیمه نیز اظهار کرد: بیمه از بانک و تلکام عقب افتاده و باید این شکاف را جبران کند. بانک مرکزی شرکتهای بیمه را مکلف کرده که تراکنشها را بیمه کنند. این کار مانع از وقوع تخلف و تقلب میشود. او افزود: باید از ضریب نفوذ اپراتورها استفاده کنیم تا عقبماندگی صنعت بیمه جبران شود. همکاری میان تلکام و بیمه میتواند محصولات جدیدی خلق کند. اکثر افراد فکر میکنند تحول دیجیتال فقط توسعه یک اپلیکیشن است؛ در حالی که با استفاده از برخی دادههای خاص موجود در حوزه تلکام میتوان کلاهبرداری را در بیمه کاهش داد.
ضریب نفوذ صنعت بیمه
قنبری در ادامه این نشست تخصصی بر همکاری بیمه و تلکام در راستای افزایش ضریب نفوذ صنعت بیمه تاکید کرد و افزود: همکاریهای مبتنی بر داده برای هر دو طرف جذاب است و میتواند به توسعه فرهنگ بیمهای نیز کمک کند. به گفته او، بیمه خودرو نهاد ناظر دارد، اما مابقی بیمهها ظرفیت شخصیسازی را دارند و این کار در بیمه سامان ممکن میشود. صنعت بیمه مانند سایر خدمات از پشتیبانی و توجه خاصی برخوردار نبوده است. در صنعت بیمه کارهای مفیدی انجام شده است. در این صنعت باید از ضریب نفوذ استفاده مناسبی شود و در دنیا به خوبی به این موضوع پرداخته شده است. در این زمینه ضریب نفوذ ۷درصد بسیار مناسب است که در برخی موارد در این صنعت فاصله زیادی با این اعداد احساس میشود.
کاربری متفاوت با تلکام
محمدرضایی در خصوص بهبود کاربری تلکام ادامه داد: همراه اول از سرویس جدیدی رونمایی کرده که در آن ثبتنام بیمهای با استفاده از شماره تماس و دریافت یک OTP انجام میشود و شرکت بیمه اطلاعات کاربر را مستقیم دریافت میکند و کاربر به پر کردن دستی فرم نیازی نخواهد داشت. توفیقی نیز ضمن تاکید بر اینکه ارتباط میان بیمه و تلکام باید عملیاتی باشد، افزود: در پلتفرم دلفین بیمه آسیا تغییراتی اساسی اعمال شده و به این ترتیب دریافت اطلاعات کاربر بهصورت پیامکی انجام میشود. از طرفی در بیمه به نگهداشت مشتری و ایجاد تجربه مساعد برای او کمتر احساس و توجه میشود. برای فروش بیمه به نسل زد و نسلهای جوان باید به روشهای پارامتریک در نگهداشت مشتری توجه شود. با استفاده از دادههای اپراتورها میتوان تجربه خوشایندی برای مشتریان صنعت بیمه خلق کرد.
قنبری در این خصوص اظهار کرد: در بیمه تا زمانی که خسارت وارد نشود تعاملی میان مشتری و بیمه برقرار نخواهد شد. محمدرضایی با اشاره به اینکه اپراتورها دادههای جابهجایی کاربران را دارند، ادامه داد: شخصی که جابه جایی زیادی در بین بخشها در صنعت دارد، برای بیمه «هایریسک» محسوب میشود. تقوی با بیان اینکه دادههای موجود در شرکتهای PSP از دقت بالایی برخوردار است، اظهار کرد: به اطلاعاتی مانند کارتبهکارت، مالکان خودرو و مانند آن دسترسی داده شده است. توفیقی با تاکید بر نوآوری بیان کرد: در بیمه آسیا کمیته نوآوری تشکیل شده که محصولات جدیدی را بررسی میکند.
یکی از زمینههای همکاری بیمه و تلکام میتواند خلق محصولات جدید باشد. بازار بیمه تشنه محصول جدید است. در صورتی که به آن توجه شود میتوان بهبود محصولات را به ارمغان آورد. قنبری نیز گفت: به این دلیل برای هر محصول جدیدی نیاز به اخذ مجوز است و در برخی موارد میتواند شرایط را برای نوآوریهای بیشتر دشوار کند و نیاز است در این زمینه تسهیلات لازم در اختیار مشتریان قرار بگیرد. توفیقی در پایان منشأ مشکلات موجود را در صنعت بیمه دانست و بیان کرد: در حوزه بیمه دید تحول دیجیتال کمرنگ است. بر این باور است در کشوری مانند ایران، پشتکار حرف اول و آخر را میزند. اگر شرکتهای بیمهای بیشتری به سوی صنعت تلکام بیایند، تحول دیجیتال در بیمه شکل میگیرد.