سه استان در ماه سفرهای نوروزی با بیشترین «خرید فروشگاهی» روبه‌رو شدند
ردیابی تراکنشها روی نقشه ایران
شاخص ضریب نفوذ منطقه‌‌ای هم نشان می‌دهد که به ازای هر ۱۰هزار نفر بزرگسال بالای ۱۸ سال در کشور، حدود ۱۹۰۰ دستگاه فعال پذیرش سیستمی در کشود وجود دارد. بیشترین میزان نفوذ این ابزارها متعلق به کارت‌خوان فروشگاهی با تعداد ۱۷۱۰ دستگاه به ازای هر ۱۰هزار نفر است و کمترین آن به ابزار پذیرش موبایلی اختصاص دارد که به ازای هر ۱۰هزار نفر صرفا ۱.۰۴ عدد ابزار پذیرش موبایلی در کشور وجود دارد. به ازای هر ۱۰هزار فرد بالای ۱۸ سال کشور نیز ۱۸۹.۷ عدد ابزار پذیرش اینترنتی در کشور وجود دارد. شایان توجه است که برخلاف کارت‌خوان فروشگاهی، امکان دسترسی از نقاط مختلف کشور به ابزار پذیرش اینترنتی و موبایلی برای انجام پرداختها میسر بوده است. این در حالی است که ماهیت پرداخت وجوه با استفاده از ابزار پذیرش اینترنتی و موبایلی به نسبت ابزار پذیرش کارت‌خوان فروشگاهی که نیازمند حضور فیزیک کارت در محل است، متفاوت است. داده‌‌های این گزارش نشان می‌دهد که پنج استان تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و خوزستان بیشترین تعداد دستگاه‌‌های کارت‌خوان در کشور را به ترتیب در اختیار دارند. این ترتیب تقریبا در موضوع دستگاه‌‌های پذیرش موبایلی هم وجود دارد با این تفاوت که اختلاف استان تهران با دیگر استان‌‌ها بسیار زیاد است.
بررسی عملکرد ارائه‌‌دهندگان خدمات پرداخت
براساس اطلاعات شبکه شاپرک، شرکت پرداخت الکترونیک سامان بیشترین سهم بازار مبلغ تراکنشهای ابزار پرداخت را در اختیار داشته است. این شرکت تقریبا سهمی ۲۱.۵ درصدی را به خود اختصاص داده بود. پس از این شرکت، به پرداخت ملت با ۱۹.۶درصد از سهم بازار، در جایگاه دوم و تجارت الکترونیک پارسیان با سهم ۱۰.۸ درصدی در جایگاه سوم قرار دارد. این درحالی است که به‌پرداخت ملت در اسفند سال گذشته جایگاه اول را در اختیار داشت اما در بهار امسال پرداخت الکترونیک سامان توانست سهم بازار خود را به نسبت دیگر رقبا افزایش داده و به جایگاه اول برسد. در بحث خطاهای سیستمی، کمترین میزان خطا را در پرداخت‌‌های بهاری، شرکت فراپردازان آروند امید داشته به‌طوری که تنها ۰.۰۰۷درصد از تراکنشهای این شرکت با خطا مواجه شدند، این درحالی است که بیشترین میزان خطا با حدود ۰.۱۲۹درصد از تراکنشها برای شرکت آسان پرداخت پرشین بوده است. به‌پرداخت ملت هم بیشترین میزان بهبود را در کاهش تعداد خطاها داشته است. بهطور کلی در فروردین ماه میزان خطای پذیرندگی حدود ۰.۶۹درصد از تراکنشها را به خود اختصاص داده و بیشترین میزان خطا در پرداختها مربوط به خطای کاربری با سهم ۹۲ درصدی بوده است.
سهم بانک‌ها در بازار پذیرندگی
از سهم بانک‌ها در تعداد و مبلغ کل تراکنشهای شبکه بانکی می‌توان عملکرد آنان را در کیفیت ارائه خدمات کارتی و بازاریابی سنجید. بر این اساس، هر بانکی که سهم بیشتری را از این شاخص به دست آورده باشد نشان می‌دهد که عملکرد بهتری در این حوزه داشته است. در بررسی این شاخص سه حوزه کارتخوانهای فروشگاهی، ابزار پذیرش اینترنتی و ابزار پذیرش موبایلی مورد بررسی قرار می‌‌‌‌‌‌گیرند. بهطور کلی، بانک سپه با سهم ۱۸.۳۷ درصدی از تعداد تراکنشها و سهم ۹.۰۹ درصدی از مبلغ تراکنشها بیش از دیگر بانک‌ها پذیرنده تراکنشها بوده است. پس از این بانک هم، در حوزه کل تعداد تراکنشهای بانکی، بانک ملت با سهم ۱۶.۶ درصدی قرار دارد. اما در بخش سهم بانک‌ها از مبلغ تراکنشها، بانک ملت در جایگاه پیشین خود همچنان قرار داشته و با سهم ۱۵.۸درصدی در جایگاه نخست قرار دارد.
بر اساس آمارهای گزارش شاپرک، سه بانک سپه، ملت و ملی ایران به ترتیب بیشترین سهم را از تعداد تراکنشهای کارتخوانهای سطح کشور داشته‌‌‌‌‌‌اند. در حوزه ابزار پذیرش اینترنتی مانند اینترنت بانک‌ها، سه بانک ملت، ملی ایران و سامان پیشتازی کرده و سهم بیشتری را در تعداد تراکنشها به خود اختصاص داده‌‌‌‌‌‌اند. در تراکنشهای مربوط به ابزار موبایلی هم سه بانک ملت، قرضالحسنه رسالت و قرضالحسنه مهر بیشترین سهم تراکنشها را داشته‌‌‌‌‌‌اند. در بخش سهم بانک‌ها از ارزش تراکنشهای شبکه شاپرک نیز در حوزه کارت‌‌خوان‌‌‌‌‌‌ها سه بانک ملت، ملی ایران و صادرات موفق‌‌‌‌‌‌تر از دیگران عمل کرده‌‌‌‌‌‌اند. در موضوع مبلغ ابزار پذیرش اینترنتی سه بانک ملت، سامان و آینده پیشتاز بوده و در حوزه ابزار پذیرش موبایلی هم سه بانک ملت، قرضالحسنه رسالت و قرضالحسنه مهر ایران بهتر از دیگران عمل کرده‌‌‌‌‌‌اند.
تعداد کارتهای فعال در سامانه شاپرک
در سامانه شاپرک، بهطور کلی سه دسته کارت بانکی وجود دارد. دسته اول کارت برداشت، دسته دوم کارت اعتباری و دسته سوم کارت پیشپرداخته مانند بن‌‌کارت و کارتهای هدیه قرار دارند. در فروردین سال‌جاری بهطور کلی حدود ۱۵۵میلیون کارت بانکی فعال وجود داشته که نسبت به اسفند سال گذشته ۴.۲درصد کاهش داشته است. از این تقریبا ۱۵۵ میلیون کارت فعال، ۱۴۵ میلیون آن کارت برداشت، ۱.۵ میلیون عدد آن کارت اعتباری و تقریبا ۸.۸میلیون آن نیز کارتهای پیشپرداخته بوده‌‌‌‌‌‌اند. با توجه به آمار فروردین ماه سال‌جاری، تعداد کارتهای برداشت ۴.۵درصد و تعداد کارتهای پیشپرداخته حدود ۲۰ درصد کاهش داشته اما تعداد کارتهای اعتباری حدود ۶ درصد رشد داشته است. همچنین آمار گزارش اقتصادی شاپرک نشان می‌دهد که بیشترین میزان کارتهای تراکنش‌‌دار مربوط به بانک ملی ایران با سهم ۲۰.۵درصدی بوده است.
پس از این بانک، بانک سپه با سهم ۱۱.۱۶ درصدی و بانک ملت با سهم ۱۰.۶۱ درصدی قرار دارند. باتوجه به این آمار، بیشترین میزان کارتهای برداشت تراکنش‌‌دار مربوط به بانک ملی ایران با سهم حدودا ۲۱ درصدی بوده است. پس از آن نیز بانک سپه با ۱۱.۳درصد و بانک ملت با حدود ۱۰.۵درصد قرار دارند. در بخش کارتهای فعال اعتباری، بانک ملت ایران با ۱۸.۳ درصد رتبه نخست را به خود اختصاص داده است. پس از این بانک هم بانک ملی با سهم ۱۵.۵۶ درصدی قرار دارد. در بحث عرضه کارتهای پیشپرداخته نیز بانک ملی با صدور ۱۳.۶درصد از این کارت‌‌‌‌‌‌ها، در جایگاه اول قرار دارد. پس از بانک ملی نیز بانک شهر و ملت هرکدام با سهم ۱۱.۹ و ۱۰.۴درصدی در جایگاه‌‌‌‌‌‌های بعدی قرار دارند.
