آمارهای «شاپرک» در ماه اول زمستان نشان می‌دهد
انقباض ارزش تراکنشهای حقیقی
شاخص‌‌‌های عملکردی شاپرک
براساس گزارش شاپرک، طی دی‌ماه امسال در این شبکه درمجموع حدود 3.98میلیارد تراکنش صورت گرفته که مبلغی در حدود 1055هزار میلیارد تومان را در بر می‌گیرد. بر این اساس، تراکنشهای این شبکه نسبت به آذر از لحاظ تعداد، رشد 1.24درصدی داشته و نسبت به مدت مشابه سال‌‌‌گذشته شاهد رشد حدود 24درصدی بوده است. در بستر شاپرک، خدمات به سه بخش اصلی تقسیم می‌‌‌شوند که عبارتند از خرید کالا و خدمات، پرداخت قبض و خرید شارژ و ماندهگیری که در مهرماه بیشترین میزان خدمات ارائه‌‌‌شده مربوط به خرید کالا و خدمات بوده که سهم حدود 90درصدی داشته و 98درصد از مبلغ تراکنش را هم به خود اختصاص داده است. همچنین 6.1درصد آن مربوط به پرداخت قبض و خرید شارژ تلفن‌‌‌همراه و 4.42درصد از تراکنش‌‌‌ها هم مربوط به تراکنشهای ماندهگیری بوده که به‌‌‌دلیل مبلغ کم آن، سهم بسیار ناچیزی از لحاظ مبلغی در تراکنشهای شاپرک داشته است.
در بحث ابزار پذیرش، ابزار تراکنشی در شبکه شاپرک به سه بخش ابزار کارت‌‌‌خوان فروشگاهی، اینترنتی و موبایلی تقسیم می‌شود. مطابق این گزارش کارت‌‌‌خوان‌‌‌های فروشگاهی سهم 91.19درصدی در تراکنشهای شاپرک داشتهاند. پس از آن ابزار پذیرش اینترنتی است که سهم 6.32درصدی از کل تراکنش‌‌‌ها را به خود اختصاص داده و در نهایت ابزار پذیرش موبایلی سهم 2.49درصدی داشته است. همچنین این گزارش نشان می‌دهد درصد تراکنشهای موفق در شبکه شاپرک رقمی در حدود 93درصد بوده است. بیشترین علت خطا در تراکنش‌‌‌ها مربوط به خطای کاربری بوده که تقریبا موجب ناموفق بودن 91درصد از تراکنش‌‌‌ها شده است. پس از آن خطای صادرکنندگی یا خطا از سوی بانک سهم 6.63درصدی داشته است. باقی خطاها مانند خطای پذیرندگی، خطای شاپرک و خطای کسب‌وکار سهم بسیار ناچیزی در ناموفق بودن تراکنش‌‌‌ها داشتهاند.
سهم بازار پذیرندگی
از سهم بانک‌ها در تعداد و مبلغ کل تراکنشهای شبکه بانکی می‌‌‌توان عملکرد آنها را در کیفیت ارائه خدمات کارتی و بازاریابی سنجید. بر این اساس، هر بانکی که سهم بیشتری از این شاخص به دست آورده باشد نشان می‌دهد که عملکرد بهتری در این حوزه داشته است. در بررسی این شاخص سه حوزه کارت‌‌‌خوان‌‌‌های فروشگاهی، ابزار پذیرش اینترنتی و ابزار پذیرش موبایلی مورد بررسی قرار می‌‌‌گیرند. به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور کلی، بانک‌سپه با پذیرش 18.54درصد از تعداد تراکنش‌‌‌ها بیشترین میزان پذیرش تراکنش‌‌‌ها را به خود اختصاص داده است. اما در بررسی سهم مبلغی، بانک‌ملت با پذیرش 16.76درصد از کل مبلغ تراکنش‌‌‌ها، نقش پررنگ‌‌‌تری داشته است. این درحالی است که بانک‌سپه در بحث مبلغ پذیرش‌‌‌شده، سهم 8.41درصدی داشته که نشان‌‌‌دهنده این است که بخش زیادی از تراکنشهای این بانک به تراکنشهای خرد اختصاص دارد. در بحث سهم تعدادی تراکنشهای پذیرش‌‌‌شده، بانک ملت با سهم 16.87درصدی و بانک ملی با سهم 11.07درصدی در جایگاه‌‌‌های بعدی قرار دارند. در بحث مبلغ پذیرش‌‌‌شده هم پس از بانک ملت، بانک صادرات با سهم 12.10درصدی و بانک ملی با سهم حدود 11.43درصدی در جایگاه‌‌‌های بعدی قرار دارند.
براساس آمارهای گزارش شاپرک، سه بانک سپه، ملت و ملی ایران به ترتیب بیشترین سهم را از تعداد تراکنشهای کارت‌‌‌خوان‌‌‌های سطح کشور داشتهاند. در حوزه ابزار پذیرش اینترنتی مانند اینترنت‌‌‌بانک‌ها، سه بانک ملت، ملی ایران و خاورمیانه پیشتازی کرده و سهم بیشتری را در تعداد تراکنش‌‌‌ها به خود اختصاص داده‌‌‌اند. در تراکنشهای مربوط به ابزار موبایلی که ازجمله مهم‌ترین آنها می‌‌‌توان به کدهای USSD و موبایل‌‌‌بانک‌ها اشاره کرد، سه‌بانک ملت، قرضالحسنه رسالت و قرضالحسنه مهر ایران بیشترین سهم تراکنش‌‌‌ها را داشتهاند. در بخش سهم بانک‌ها از مبلغ تراکنشهای شبکه شاپرک نیز در حوزه کارت‌‌‌خوان‌‌‌ها سه‌بانک ملت، ملی ایران و صادرات موفق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از دیگران عمل کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. در موضوع مبلغ ابزار پذیرش اینترنتی سه بانک ملت، صادرات و ملی پیشتاز بوده و در حوزه ابزار پذیرش موبایلی هم سه بانک ملت، قرضالحسنه رسالت و قرضالحسنه مهر ایران بهتر از دیگران عمل کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.
بازار کارت‌‌‌های فعال در سامانه شاپرک
در سامانه شاپرک، به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور کلی سه دسته کارت بانکی وجود دارد. دسته اول کارت برداشت، دسته دوم کارت اعتباری و دسته سوم کارت پیشپرداخته مانند بن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کارت و کارت‌‌‌های هدیه قرار دارند. در دی‌ماه سال‌جاری به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور کلی حدود 153.8میلیون کارت بانکی فعال وجود داشته که نسبت به شهریورماه 0.02درصد کاهش یافته است. از تقریبا 154میلیون کارت فعال، 145میلیون کارت برداشت، 1.6میلیون کارت اعتباری و تقریبا 6.4میلیون کارت‌‌‌های پیشپرداخته بودهاند. با توجه به آمار دی‌ماه کارت‌‌‌های پیشپرداخته 15.07درصد و کارت‌‌‌های اعتباری 2.4درصد رشد داشته است و این در حالی است که کارت‌‌‌های برداشت با افت 0.62درصدی مواجه بودهاند.
بیشترین سهم تعداد کارت‌‌‌های فعال در شبکه شاپرک مربوط به بانک ملی است که سهم 20.52درصدی داشته است. پس از این بانک، بانک‌سپه با سهم 11.36درصدی و بانک ملت با سهم 10.69درصدی قرار دارند. اختلاف در تعداد تراکنشهای صادرشده از پذیرش‌‌‌شده هر بانک نشان‌‌‌دهنده برتری عملکرد هر بانک از نظر پذیرش یا صدور تراکنشهای شاپرکی است. بر این اساس، بانکهای سپه، ملت و پارسیان هریک با ارقام 258، 217 و 82میلیون، بیشترین اختلاف مثبت در تعداد تراکنشهای پذیرش‌‌‌شده را دارا بودهاند و بانکهای ملی ایران، صادرات ایران و کشاورزی با ارقام 364، 163 و 122میلیون، بیشترین اختلاف منفی را در این خصوص دارند.
