تصمیمی که صنعت فرش ایران را متشنج کرد
انتقاد از ادغام مرکز ملی فرش ایران
مرتضی میری، عضو هیاترئیسه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرات فرش ایران، که ریاست این نشست را بر عهده داشت با اشاره به مکاتبات صورتگرفته با مسوولان کشور گفت: در این صنعت بیش از دو میلیون نفر مشغول به کار هستند و عمده اشتغال روستایی و عشایری کشور در این حوزه است. از تولید تا صادرات فرش صنعتی نیز توسط بخش خصوصی صورت میگیرد و دولت به جز ایجاد موانع، هیچ نقشی در آن ندارد. به طور مثال یکی از راههای دور زدن تحریمها، صادرات فرش از طریق پست بود که دولت آن را ممنوع کرد.
وی ادامه داد: همچنین تعهد ارزی باعث شد تا صادرات فرش به طور کامل قطع شود؛ ما به عنوان فعالان این حوزه بارها اعلام کردیم تنها کمکی که از دولت میخواهیم این است که به این حوزه کاری نداشته باشد. فعالان بخش خصوصی خود تولید، اشتغالزایی و صادرات را انجام میدهند. فقط دولت دست از قانونگذاری و تبصرهگذاری بردارد و بگذارد فعالان این صنعت کار خود را انجام دهند. عضو هیاترئیسه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرات فرش ایران با تشریح جایگاه فرش در اقتصاد کشور توضیح داد: فرش پس از نفت ارزآورترین کالای تولید داخل بود. آمریکا با علم به موقعیت استراتژیک این صنعت و نقش آن در اقتصاد و اشتغال این کالا را تحریم کرد؛ اما دولت به جای مقابله و ارائه راهکارهای جدید به صنعتگران، هر روز جایگاه آن را پایین آورد. آن زمان که فرش یک سازمان ملی بود صدای فرشبافان به جایی نمیرسید؛ چه برسد که الان مسوول آن را معاون وزیر صمت تعیین میکند. در ادامه این نشست احد عظیمزاده، رئیس کمیسیون فرش، صنایع دستی و گردشگری اتاق بازرگانی تبریز نیز با انتقاد از رفتار دولت گفت: فعالان صنعت فرش به صورت مکتوب اعتراض خود را به این ادغام اعلام کردند.
در این نشست همچنین حامد چمنرخ، عضو هیاترئیسه اتحادیه فرش قم، درباره بیتوجهی دولتمردان و سیاستگذاران به صنعت فرش گفت: در نگاه کلی فرش برای کشور مهم است؛ زیرا یکدهم اشتغال کشور به این حوزه اختصاص دارد. اشتغال در این حوزه برای دولت هزینهای ندارد و تمام فعالیت آن توسط بخش خصوصی انجام میشود؛ اما در بدنه اداری و مدیران دولت این حوزه چیزی جز دردسر نیست. زیرا هیچ منفعتی برای مدیران ندارد و فقط باید کار انجام دهند. در حالی که صنعتی مانند خودرو برای تکتک فعالان این حوزه دارای آورده است. فرش مانند یک بچه سر راهی شده و همه میخواهند آن را از سر خود باز کنند. وی افزود: صادرات سال گذشته ۵۰ میلیون دلار بود و پیشبینی میشود این عدد امسال ۲۰ تا ۳۰درصد کاهش داشته باشد. این نتیجه نگاه دولت و وزارت صمت به فرش است که صنعتی که سالانه ۲.۵ میلیارد دلار صادرات داشت الان به نزدیک صفر رسیده است. در پایان این نشست بیانیه مجمع تشکلهای فرش قرائت شد که خواسته اصلی آنها ایجاد سازمان ملی فرش زیر نظر مستقیم دفتر ریاست جمهوری بود.
این ادغام خارج از عرف و قانون است
در همین خصوص رئیس اتحادیه بافندگان و فروشندگان فرش دستباف در مجمع تشکلهای فرش دستباف ایران نیز نسبت به این تصمیم واکنش نشان داد و این ادغام را خلاف عرف و قانون دانست. مسعود سپهرزاد، در پنجمین نشست مجمع تشکلهای فرش دستباف ایران که به میزبانی کمیسیون فرش، هنر و صنایعدستی ایران برگزار شد گفت: همیشه تشکل کوچکتر در تشکل و صنعت بزرگتر ادغام میشود و در اینجا برعکس آن رخ داده و این خلاف قانون است. وی با اشاره به تضعیف صنعت فرش گفت: بزرگترین مشکل صنف ما تحریم و نبود بازار در خارج از کشور و تضعیف صادرات قالی دستباف است. به دلیل وجود تحریمها و سیاست خارجی کشور، صادرات فرش به آمریکا و بازارهای اروپایی دچار مشکل شده و بازار این کشورها را از دست دادهایم.
کاهش صادرات
رئیس اتحادیه بافندگان و فروشندگان فرش دستباف تصریح کرد: در گذشته نهچندان دور قالی دستباف بعد از نفت بزرگترین صادرات غیرنفتی کشور بود و در دهههای ۷۰ و ۸۰ سالانه نزدیک به ۲ میلیارد دلار صادرات قالی دستباف به کشورهای مختلف دنیا داشتیم، ولی اکنون باوجود تحریمها، صادرات قالی بسیار کاهش داشته و در سال ۱۴۰۱ کل صادرات قالی دستباف فقط ۵۰ میلیون دلار بود. وی تاکید کرد: اگر سیاست خارجی کشور تغییر کند و تعامل با کشورهای دیگر بیشتر شود بعد از نفت و پتروشیمی، میتوان با افزایش صادرات کالاهایی مثل قالی، پسته و زعفران ارز زیادی وارد کشور کرد.
سپهرزاد در پایان با اشاره به موضوع بیمهشدگان صنعت فرش دستباف در کشور ادامه داد: ما حدود ۶هزار بیمهشده از جامعه بافندگان در تهران داریم، اما دولت نیز با سختگیری در پی ریزش این تعداد است. در کل کشور حدود ۲۴هزار بیمهشده قالیبافی داریم. گفتنی است فعالان صنعت فرش در پنجمین نشست مجمع تشکلهای فرش دستباف ایران، نسبت به ادغام مرکز ملی فرش ایران با دفتر صنایع ورزشی و خلاق انتقاد کردند. آنها معتقدند که این ادغام در نهایت به تضعیف جایگاه صنعت فرش ایران میانجامد که برخلاف منافع ملی است.