نقش بیمه در اقتصاد
نقش بیمه در حفظ ثروت ملی: چون نقش اصلی بیمههای اموال حفظ داراییها و اموال متعلق به اشخاص حقیقی و حقوقی و دولت است بنابراین پوششهای بیمهای برای جبران خسارات اموال و داراییها در حفظ ثروت ملی موثر است. بیمه نقش مهمی نهتنها در کسبوکار بلکه در کلیت اقتصاد کشورها ایفا میکند. بیمه تاثیر مهمی بر رشد کسبوکارها، تفکرات اقتصادی و توسعه جهانی دارد. بیمه، زیربنای اقتصاد در هر کشوری است و اگرچه بازیگران اقتصادی چندان از بیمه استقبال نکنند ولی خوب میدانند که به بیمه نیازمندند تا سرمایههای خود را از این طریق محفوظ نگه دارند.
نقش بیمه در توسعه اقتصادی: شرکتهای بیمه به کسبوکارها در جهت کاهش ریسک و حفاظت از کارکنانشان کمک میکنند. این کار تاثیر مثبت بلندمدتی بر اقتصاد دارد. بیمه مانند ستون فقراتی است که اقتصاد بر آن تکیه میکند. مانند مصرفکنندگان، تولیدکنندگان و کسبوکارها هم بعضا با موانع پیشبینینشده مواجه میشوند. هنگام وقوع این گونه اتفاقات، بیمه اولین و در دسترسترین ابزاری است که کسبوکارها میتوانند برای جبران خسارت از آن استفاده کنند. بیمه همچنین به توسعه شرکتها کمک میکند. در واقع کسبوکارها به واسطه امنیتی که شرکتهای بیمه برای آنها فراهم میکنند، میتوانند ریسک بیشتری هم بکنند که این ریسک بیشتر میتواند منجر به کسب سود بیشتر هم شود. شرکتهای بیمه برای مشتریان خود امنیت اقتصادی به ارمغان میآورند. مصرفکنندگان به قدری به زندگی روزمره عادت کردهاند که از ریسکهای روزانهای که در کمین آنها هستند، آگاه نیستند.
وقتی فاجعهای رخ دهد، یک بیمهنامه میتواند هزینههای موردنیاز مردم را تامین کند. اگر نقش و تاثیر بیمه نبود بسیاری از مردم و فعالان اقتصادی تحت شرایط سخت فشار مالی و اقتصادی قرار گرفته یا حتی ورشکست میشدند. شرکتهای بیمه به تامین مالی پروژههای توسعه اقتصادی کمک میکنند. شرکتهای بیمه از تجمیع مبالغ مربوط به حق بیمهها برای پرداخت مطالبات و هزینههای عملیاتی استفاده میکنند. این وجوه همچنین میتواند در تامین مالی پروژههای عمرانی و سایر پروژههای اقتصادی سرمایهگذاری شود. این امر، در سراسر کشور از طریق خرید سهام، اوراق قرضه دولتی و سرمایهگذاری در سایر بخشهای تجاری و اقتصادی دیگر صرف میشود. بیمهها اثرات مطلوبی بر ثبات سیستمهای مالی دارند. یکی از مهمترین صنعتها در بخش خدمات، صنعت بیمه است. شرکتهای بیمه، بخش مهمی از سیستم مالی در اقتصاد محسوب میشوند. علاوه بر این، شرکتهای بیمه در اکثر کشورها، نقش بسزایی در شکلگیری بودجههای دولتی دارند. شرکتهای بیمه از بزرگترین پرداختکنندگان مالیات به دولت محسوب میشوند.
بدیهی است که بخش عمدهای از بودجه با پرداخت مالیات تامین میشود. بنابراین صنعت بیمه نقش حساسی در حفظ ثبات سیستمهای مالی در کشور ایفا میکند. بیمهها باعث رشد نرخ اشتغال در کشورها میشوند. بیکاری و پایین بودن نرخ اشتغال، یکی از مشکلات جدی در اقتصاد کشورهاست. امروزه بسیاری از کشورها با این مشکل روبهرو هستند. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه نرخ بیکاری در حال افزایش است. صنعت بیمه با ایجاد اشتغال (در بخشهای فنی، نمایندگی، کارگزاری) به حل این مشکل کمک میکند. فعالان بیمه سبب رشد تولید ناخالص داخلی(GDP) میشوند. تولید ناخالص داخلی، یکی از مهمترین معیارهای اقتصاد کلان است. تولید ناخالص داخلی، شاخص مهمی برای تعیین وضعیت اقتصاد کشورها محسوب میشود. مردم و فعالان اقتصادی میتوانند با خرید بیمهنامه از میان محصولات متنوع ارائهشده از سوی شرکتهای بیمه، ریسک فعالیت خود را پوشش دهند و به این ترتیب، شرکتهای بیمه حق بیمههای وصولی را تجمیع و در پروژههای مالی و اقتصادی سرمایهگذاری میکنند. این فرآیند به افزایش تولید ناخالص داخلی کمک میکند.با تحلیل روابط بین توسعه اقتصادی و پیشرفت بخش بیمه، الگوهای جالب توجهی کشف شده است. در بررسی کشورهای اروپایی، بخش بیمه بیشترین رشد را در کشورهای بریتانیا، هلند، دانمارک، فنلاند، ایرلند و فرانسه داشته است. این کشورها بیشترین رشد GDP را دارند. رومانی، بلغارستان، لیتوانی و استونی کمترین پیشرفت در بخش بیمه را داشتهاند. این کشورها، کمترین رشد اقتصادی را هم تجربه کردهاند. پس به طور عمومی، باید به این نکته توجه کرد که کشورهای ثروتمندتر بخش بیمه توسعهیافتهتری هم دارند.
ضمنا پرتغال که رشد اقتصادی کمی داشته اما بخش بیمه آن پیشرفته است از این قاعده مستثناست.
نقش بیمهنامههای اعتباری در توسعه اقتصادی: بیمهنامههای اعتباری نیز در صورتی که در قالب کاملا مناسب و با رعایت نکات حقوقی صادر شوند، میتوانند اعتبار خریداران بخش صنعت و تجارت را در برابر تولیدکنندگان پوشش دهند و به این نحو سبب آسایش خاطر فروشندگان و تولیدکنندگان و حتی واردکنندگان در فروش محصولاتشان شوند و در نهایت باعث توسعه اقتصادی در کشور شوند.
بیمه و جبران خسارت زیاندیدگان: اصولا مهمترین وظیفه موسسات بیمه در هر کشور پرداخت خسارت به زیاندیدگان است. وقتی خسارت فعالان اقتصادی در بخش صنعت و تولید و تجارت جبران میشود واحدهای تولیدی پس از مدت زمان کوتاهی پس از بروز حادثه و خسارت مجددا احیا میشوند و وقفه چندان قابلتوجهی در کار آنها به وجود نمیآید.
جلب پساندازها با بیمه عمر: وقتی موضوع پسانداز آحاد جامعه در اقتصاد نقش حائز اهمیتی پیدا میکند، شرکتهای بیمه با فروش انواع بیمهنامهها، هم به آسایش خاطر بیمهگذاران میپردازند و هم با دریافتهای تدریجی حق بیمه از بیمهگذاران به نوعی پساندازهای آنان را تجمیع و پس از آن در کارهای بزرگ اقتصادی سرمایهگذاری میکنند و به این طریق سبب رونق اقتصادی میشوند.
اعتباربخشی بیمه به مشتریان بانکها و موسسات اعتباری: بانکها و موسسات اعتباری به مشتریان خود در صورتی وام و تسهیلات میدهند که آنها وثیقهای را ارائه کنند و آن وثیقه را تحت پوشش یک شرکت بیمه قرار دهند. این پوششهای بیمهای سبب تسهیل و تسریع عملکرد بانکها و موسسات اعتباری میشود. در سایر وامهایی که ممکن است وثیقه نداشته باشد شرکتهای بیمه با فروش بیمه عمر مانده بدهکار، بدهی وامگیرنده را در صورت فوت یا ازکارافتادگی پوشش میدهند تا آسایش خاطر بیشتری برای بانکها و موسسات اعتباری در ارائه تسهیلات فراهم شود. این عملکرد شرکتهای بیمه، روند اعطای تسهیلات را برای بانکها و موسسات اعتباری فراهم میکند و سبب گردش پولی موثر و مناسب برای بانکها و فعالان عرصه اقتصادی میشود.
بیمه و افزایش میزان اشتغال در کشور: شرکتهای بیمه برای فروش بیمهنامه و محصولات مختلف و توسعه در بخشهای مختلف مبادرت به جذب کارکنان و آموزش افراد متخصص در امر بیمه میکنند. ازسوی دیگر هر شرکت بیمه در راستای نفوذ بیشتر در بازار رقابتی شعب خود را در نقاط مختلف کشور تاسیس میکند و بسته به میزان فعالیت خود نمایندگانی برای فروش محصولات خود جذب میکند و هر نماینده نیز تعداد زیادی بازاریاب برای فروش محصولات بیمهای جذب میکند. کارگزارانی که با مجوز بیمه مرکزی فعالیت میکنند نیز شبکه گستردهای برای فروش محصولات بیمهای ایجاد میکنند و هرچه بیمه در کشور رونق بگیرد تعداد کارکنان شرکتهای بیمه، کارگزاران، نمایندگان و بازاریابان بیمه افزایش مییابد و این موضوع به ایجاد اشتغال در کشور کمک شایانی میکند.
بیمهنامههای اتکایی: شرکتهای بیمه در کشورهای مختلف بخشی از ریسکهای بزرگ خود را به شرکتهای بیمه اتکایی منتقل میکنند تا به این طریق جبران بخشی از خسارات بزرگ از طریق شرکتهای بیمه اتکایی صورت پذیرد.
در واقع بیمههای اتکایی خارجی با پذیرش ریسک شرکتهای بیمه هم در حق بیمه دریافتی از بیمهگذاران سهیم میشوند و هم در صورت بروز خسارت، بخشی از خسارت را جبران میکنند. در مقابل صنعت بیمه در هر کشور با انتقال ریسکهای بزرگ به شرکتهای بیمه اتکایی بینالمللی، خسارات سنگین را از طریق بیمههای اتکایی تامین میکنند و این موضوع تا حد زیادی باعث انتقال ریسک به خارج از کشور میشود و تا حدودی پرداخت خسارتهای سنگین توسط شرکتهای بیمه داخلی را کاهش میدهد و علاوه برآن با دریافت خسارت از شرکتهای بیمه اتکایی به صورت ارزی شرکتهای بیمه نقش خود را درایجاد موازنه ارزی در اقتصاد کشور ایفا میکنند.