دانش بنیان‌ها در فاز 14 پارس جنوبی

 در یک نشست خبری در سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) جزئیات ساخت این ابرپروژه ایرانی با خبرنگاران در میان گذاشته شد. آن‌طور که معاون صنایع پیشرفته و پروژه‌‌‌های کلان انرژی ایدرو از نقش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در اجرای این پروژه گفت، در این پروژه ایدرو دو نقش مهم ایفا کرده، به‌طوری‌که در مرحله نخست مدیریت هشت‌شرکت پیمانکار و راهبری کل پروژه را به‌‌‌عهده داشته و در مرحله دوم از شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان حمایت کرده است تا بتوانند کیفیت کالاهای خود را افزایش دهند. مدیرعامل شرکت مدیریت طرح‌‌‌های صنعتی ایران هم به‌عنوان پیمانکار اصلی این پروژه در این مورد توضیح داد: تفاوت این پروژه‌‌‌ها با پروژه‌‌‌های پیشین این بود که چینش ترکیب کنسرسیوم و مدیریت آنها با سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بود و دیگر شرکت‌های خارجی در مدیریت طرح نقش نداشتند. محمدرضا ناصح، این موضوع را عامل برگزیدن عنوان «ایرانی‌‌‌ترین» فاز پارس‌‌‌جنوبی برای فاز ۱۴ دانست و تصریح کرد: مدیریت کنسرسیوم از سوی سازمان گسترش و نوسازی به طراحی و مهندسی ۱۰۰درصدی طرح و اجرا، نصب و راه‌‌‌اندازی کامل تجهیزات به‌‌‌دست توانمند جوانان ایرانی منجر شد.

دو نقش سازمان گسترش

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، حمید بازارگان در جریان این نشست خبری که از طرف سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران برگزار شد، گفت: توسعه این فاز آخرین برگ از مهم‌ترین پروژه‌‌‌های صنعتی کشور محسوب می‌شود که به‌‌‌دست متخصصان توانمند ایرانی محقق شده است. وی افزود: این پروژه نمونه‌‌‌ای از ابرپروژه‌‌‌های موفق است که مربوط به یک دولت نیست و حاکی از عزم و اراده ایران است. بازارگان در ادامه توضیح داد: ایران در توسعه منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس ۱۵۰میلیارد دلار هزینه کرد و این موضوع به پیشتازی ما در پارس‌‌‌جنوبی از قطر منجر شد. معاون صنایع پیشرفته و پروژه‌‌‌های کلان انرژی ایدرو با اشاره به توقف پنج‌ساله این طرح درباره دلیل این توقف گفت: در زمان توقف به لحاظ قرارگیری موقعیت سکوهای دریایی فاز ۱۴، مدیران وقت به این جمع‌‌‌بندی رسیدند که توسعه آن در اولویت نیست. با این حال سازمان گسترش و نوسازی برای اینکه پیمانکاران با مشکل روبه‌‌‌رو نشوند، با تزریق منابع مالی از خروج آنها جلوگیری کرد. بازارگان در تشریح حمایت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از پیمانکاران توضیح داد: در سه‌سال گذشته با اقدام‌‌‌های سازمان توانستیم پروژه را به زمستان امسال برسانیم تا در فصل سرد بخشی از ناترازی گاز کشور را جبران کنیم. وی از نقش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در اجرای این پروژه یاد کرد و گفت: در این پروژه ایدرو دونقش مهم ایفا کرد. در مرحله نخست مدیریت هشت‌شرکت پیمانکار و راهبری کل پروژه را به‌‌‌عهده داشت و در مرحله دوم از شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان حمایت کرد و برای نمونه ریسک تولید محصولات بار اول این شرکت‌ها را به‌‌‌عهده گرفت تا بتوانند کیفیت کالاهای خود را افزایش دهند.

راهبری ایرانی کنسرسیوم

در ادامه این نشست، محمدرضا ناصح، مدیرعامل شرکت مدیریت طرح‌‌‌های صنعتی ایران پروژه فاز ۱۴ پارس‌جنوبی نیز گفت: پالایشگاه فاز ۱۴ پارس‌جنوبی با هدف تولید۵۰میلیون مترمکعب گاز شهری (متان) و ۷۵‌هزار بشکه میعانات گازی و ۴۰۰تن گوگرد در روز و همچنین یک‌میلیون تن گاز مایع LPG و یک‌میلیون تن اتان به‌‌‌منظور تامین خوراک واحد‌‌‌های پتروشیمی در سال با کارفرمایی شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت و گاز پارس و مشارکت کنسرسیوم تماما ایرانی با راهبری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) به بهره‌برداری رسید. وی اضافه کرد: بیش از ۷۰‌درصد کل کالای موردنیاز فاز ۱۴ پارس جنوبی، از طریق تولیدکنندگان داخلی تامین شد که نسبت به سایر پالایشگاه‌‌‌های مشابه، رکورد جدید در استفاده از توانمندی‌‌‌های داخلی را نشان می‌دهد. ناصح با اشاره به سابقه مشارکت شرکت مدیریت طرح‌‌‌های صنعتی ایران در اجرای پروژه فاز‌‌‌های ۸، ۷، ۶ و فاز‌‌‌های ۱۷ و ۱۸ پارس‌جنوبی و سهم ۶۰درصدی در پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی گفت: با نگاه ویژه به توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی و همسو با سیاست‌‌‌های کلی نظام، برای نخستین بار در فاز ۱۴ برخی از تجهیزاتی که تا پیش از این از شرکت‌های خارجی به‌ویژه اروپایی تامین می‌‌‌شد به شرکت‌های ایرانی سفارش‌گذاری شد. به گفته ناصح، ۷۰‌درصد تجهیزات در این طرح داخلی بود که در زمان احداث، ۸‌هزار و ۵۰۰ نیروی انسانی را به کارگرفته بود و در حال حاضر و زمان بهره‌برداری ۱۰۰۰ شغل ایجاد کرده است. همچنین مدیرعامل شرکت مدیریت طرح‌‌‌های صنعتی ایران با اشاره به اینکه در دهه ۷۰ پروژه‌‌‌های پارس جنوبی آغاز شد، گفت: ورود شرکت‌های ایرانی به پارس جنوبی از دهه هشتاد با کنسرسیومی از شرکت‌های خارجی و در پروژه فاز‌‌‌های ۶، ۷ و ۸ بود و به نوعی مدیریت اجرای این پروژه‌‌‌ها با شرکت‌های خارجی بود، اما از پروژه ۱۷، ۱۸ و ۱۴ کنسرسیوم با مدیریت شرکت‌های ایرانی انجام شد و فاز ۱۴ ایرانی‌‌‌ترین پروژه پارس جنوبی بوده و هیچ مشارکت خارجی در طراحی وجود نداشته و در بخش نصب هم هیچ پیمانکار خارجی استخدام نشده است.

محمدرضا ناصح با تاکید بر اینکه ۶۰‌درصد تجهیزات بخش خشکی به سازنده‌‌‌های داخلی داده شد، گفت: ۱۵ شرکت دانش بنیان با سرمایه ۳‌هزار میلیارد تومان در پروژه ۱۴ پارس جنوبی فعالیت داشته‌اند. مدیرعامل شرکت مدیریت طرح‌‌‌های صنعتی ایران اضافه کرد: مبلغ قرارداد اولیه میدان گازی پارس جنوبی ۵‌هزار و ۲۴۹ میلیون دلار بوده، در بخش سکوی دریایی ۵۷۰ میلیون دلار، در بخش خط لوله‌‌ دریایی ۴۷۵ میلیون دلار و در بخش پالایشگاه خشکی ۲‌هزار و ۶۷۹ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده است. ناصح اضافه ‌‌‌کرد: ساخت کل سازه‌‌‌های فلزی پالایشگاه به ارزش ۴۳ میلیون یورو شامل شیر اطمینان پالایشگاه به ارزش سه میلیون یورو، سیستم کنترل پالایشگاه به ارزش ۲/ ۱۲میلیون یورو، کل ادوات ابزار دقیق به ارزش چهار میلیون یورو، مواد شیمیایی مصرفی به ارزش ۲ میلیون یورو و...، به شرکت‌های ایرانی واگذار شد. مدیرعامل شرکت مدیریت طرح‌‌‌های صنعتی ایران تاکید کرد: در مجموع ۱۵ شرکت دانش‌‌‌بنیان داخلی با قراردادهایی به ارزش سه‌‌‌هزار میلیارد تومان در این فاز به‌‌‌کارگیری شدند. ناصح از دو محدودیت این مگاپروژه یاد کرد و گفت: تحریم‌‌‌های ظالمانه و کرونا دو عاملی بودند که منجر شدند حتی در تجهیزاتی که خریداری و وارد شده بودند نتوانیم نظارت و اجرای نیروهای خارجی را در داخل داشته باشیم، اما همین موضوع به استفاده از جوانانی منجر شد که در طرح‌‌‌های پیشین مشابه تجربه کسب کرده بودند و استعداد آنها شکوفا شد.

پیشتازترین پیمانکار فاز ۱۴

در این نشست، سلمان ضربی، مدیرعامل مجتمع کشتی‌‌‌سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) نیز گفت: ایزوایکو یکی از پیمانکاران اصلی توسعه میدان‌‌‌های نفتی و گازی کشور است؛ به‌‌‌طوری که در سال۸۰ در فاز یک میدان گازی پارس جنوبی حضور داشته و پس از آن در فازهای ۶، ۷ و ۱۲ نیز حضور یافته و به‌‌‌تازگی برنده توسعه میدان فاز ۱۱ شده است.

وی گفت: نقش ایزوایکو در ابرپروژه فاز ۱۴ پارس جنوبی، مربوط به بخش دریایی است؛ به‌‌‌طوری که مجری ساخت، نصب و راه‌‌‌اندازی سکوهای دریایی بود.

مدیرعامل مجتمع کشتی‌‌‌سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) خاطرنشان‌‌‌ کرد: ایزوایکو موفق شد برای نخستین بار مهندسی فاز ۱۱ را در بخش دریا داخلی‌‌‌سازی کند. وی یادآور شد: در گذشته خارجی‌‌‌ها اجازه نمی‌‌‌دادند ایرانی‌‌‌ها در حوزه‌‌‌های مهندسی و برنامه‌‌‌ریزی ورود کنند، اما در فاز ۱۴ نیز این مهم از سوی متخصصان و مهندسان کشورمان به انجام رسید. مدیرعامل ایزوایکو با اشاره به برخی رکوردهای به‌‌‌دست آمده در این ابرپروژه، بیان‌‌‌ کرد: ایزوایکو پیشتاز پیمانکاران در بخش اجرایی این ابرپروژه بود. مدیرعامل مجتمع کشتی‌‌‌سازی و صنایع فراساحل ایران ادامه ‌‌‌داد: اقدام مهم دیگر، جایگزینی یک شرکت ایرانی با پیمانکار خارجی برای انتقال سکوها از ساحل به دریا بود که به انجام رسید. ضربی توضیح‌‌‌داد: سکوها در کارخانه‌های ساحلی ساخته می‌شود و شناورها تا ۱۰‌هزار تن وزن دارند که انتقال آنها نیاز به عملیات ویژه و توانمندی خاص دارد که با شیوه‌‌‌های مبتکرانه و نوآورانه به انجام رسید. مدیرعامل مجتمع کشتی‌‌‌سازی و صنایع فراساحل ایران  همچنین به انجام عملیات «هوک‌‌‌آپ» از سوی ایزوایکو اشاره و اظهار کرد: هوک‌‌‌آپ به عملیات بهره‌‌‌برداری پس از انتقال و نصب سکوها اطلاق می‌شود که در این راستا با استفاده از روش‌های اندازه‌‌‌گیری لیزری در ساحل و دریا تلاش شد قطعات به درستی در جای خود قرار بگیرد. مدیرعامل ایزوایکو از ثبت رکورد تازه‌‌‌ای در عملیات دریایی راه‌‌‌اندازی سکوهای نفتی خبر داد و خاطرنشان ‌‌‌کرد: در حالی که عملیات دریایی به‌‌‌طور معمول بین ۶ماه تا یک‌سال زمان می‌‌‌برد، عملیات راه‌‌‌اندازی سکوهای یادشده یک‌ماهه انجام شد که شاید حتی شرکت‌های بزرگی همچون شل و توتال نیز نتوانستند به این رکورد دست یابند. وی همچنین از مواجهه با یک صخره آهکی در عملیات نصب یکی از جکت‌‌‌ها اشاره کرد و گفت: این چالش در سطح جهان نادر است، اما موفق شدیم با توانمندی یکی از شرکت‌های داخلی، عملیات حفاری را در عمق ۶۰ تا ۷۰ متری دریا انجام دهیم.