باطل‌السحر رکود معادن زرین
ذخایر معدنی طلای ایران پراکنده است
محمدرضا خالصی رئیس هیات‌‌مدیره شرکت طلاوران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» و در پاسخ به این پرسش که ظرفیت معادن طلا در ایران به چه اندازه است، عنوان کرد: معادن طلای بسیاری در ایران با ذخایر کوچک وجود دارد، به همین جهت ما به‌‌دنبال کارخانه‌های کوچک‌مقیاس و موبایل رفته‌‌ایم، به این دلیل که در بخش خصوصی افراد زیادی هستند که معادن کوچک طلا دارند، اما طلاهای آن پیچیده و همراه با سایر عناصر دیگر همانند مس، آرسنیک و... است که به‌‌صورت معمول دارای ارزش اقتصادی نیستند. در حقیقت با آزمایش‌‌هایی که انجام می‌‌دهیم و راهکارهای فرآوری که روی آنها ارائه می‌کنیم و با طراحی اجرایی که انجام می‌‌دهیم، می‌توان به ساخت کارخانه رسید. در حقیقت ما می‌توانیم این معادن کوچک‌مقیاس را به تولید برسانیم و با صرفه اقتصادی آنها را وارد چرخه اقتصادی کشور کنیم. با تاکید بر این موضوع که تعداد معادن کوچک طلا در کشور بسیار زیاد است،
وی در ادامه گفت: تجمیع این معادن می‌تواند قابل توجه باشد. تعداد ۱۰۰ معدن را خود من می‌‌شناسم. بیشتر این معادن با توجه به این موضوع که فناوری قابل قبولی در اختیار ندارند که از آن بهره‌‌برداری کنند، با آزمایش‌‌های اولیه که روی آنها انجام می‌دهند به این نتیجه می‌‌رسند که مناسب نیستند، این در حالی است که می‌توان روی این معادن با دانش فنی و تیم ماهر کار کرد و به بازدهی قابل‌‌توجهی دست پیدا کرد.
وی در ادامه با اشاره به ذخایر معادن طلای بزرگ در کشور عنوان کرد: معادنی بزرگ در کشور وجود دارند که در برداشت‌‌های اولیه ذخایر خوبی دارند، اما پس از چند سال دچار رکود می‌شوند و ذخایر طلای آنها از فاز اکسیدی وارد فاز سولفیدی می‌شود، درحالی که آن معدن دیگر جوابگوی آن کارخانه نیست و به نوعی واحد فرآوری دچار ضرر و زیان می‌شود. در حقیقت بخشی از کار ما این است که جلوی کارخانه‌هایی را که به اشتباه وارد این فاز می‌شوند بگیریم.
خالصی در ادامه درباره شرکت طلاوران و اقداماتی که تاکنون انجام داده است، گفت: شرکت طلاوران به‌‌صورت تخصصی در حوزه مطالعات و ساخت کوچک‌مقیاس طلا کار می‌کند. ما چند سالی است که به‌‌صورت عملیاتی وارد حوزه دیجیتال در حوزه معدن شده‌‌ایم و اپلیکیشن‌‌ها و الگوریتم‌‌هایی را طراحی می‌کنیم تا مشکلات کارخانه‌هایی را که در مدار فرآوری قرار دارند برطرف کنیم. محصولات ما در کارخانه‌ها نصب و در کارخانه‌های بزرگ کشور مانند کارخانه زرشوران استفاده شده است. خالصی در ادامه خاطرنشان کرد: شرکت ما در حقیقت یک شرکت دانش‌‌بنیان و عضو پارک علم و فناوری دانشکده تربیت مدرس است. بخشی از کار ما تولید نرم‌‌افزار است و سنسورهایی که برای کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی تولید می‌کنیم، قابلیت رقابت بین‌المللی دارد. برخی محصولات ما در خارج از ایران نصب شده و مورد استفاده قرار گرفته است. دانش در این حوزه کاملا فرامرزی است و می‌توان کارهایی را طراحی و تولید کرد و به خارج از ایران فروخت و برعکس نیز امکان‌‌پذیر است. وی در ادامه با اشاره به ویژگی این سنسورها عنوان کرد: استفاده از سنسورهای سخت برای اندازه‌‌گیری اکثر متغیرهای اساسی و تعیین‌‌کننده یا به‌طور کلی امکان‌‌پذیر نیست یا نیازمند هزینه‌های سرمایه‌‌گذاری بالایی است. شرکت ما به صورت دائم در حال توسعه ابزارهایی جهت تخمین این متغیرهاست که «حسگر نرم» نامیده می‌شود. نخستین حسگر توسعه داده‌‌شده در کارخانه‌‌ای در ایران در حال آزمایش است. خالصی در ادامه با ارائه توضیحات بیشتر درباره تولیدات خود عنوان کرد: ما دوقلوی دیجیتال تولید می‌کنیم که شبیه‌‌سازهای کارخانه است تا بتواند رفتار کارخانه را پیش‌‌بینی کند. سنسورهای نرم می‌سازیم تا بتوانند از داده‌هایی که به دست می‌‌آورند، داده‌های جدیدی را تخمین بزنیم. در حقیقت دوقلوی دیجیتال با بهره‌‌گیری از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی و مدل‌های پدیدارشناختی، قادر به شبیه‌‌سازی رفتار سیستم، تشخیص وقوع عیب‌‌یاب و اشکال در عملکرد و همچنین پیش‌‌بینی رفتار سیستم یا فرآیند در شرایط مختلف است. این محصول در دو کارخانه داخلی و خارجی نصب شده است. رئیس هیات‌‌مدیره شرکت طلاوران با اشاره به سایر محصولات این شرکت عنوان کرد: همچنین مهم‌ترین محصول ما نرم‌‌افزار حسابرسی متالورژیکی است که در واقع نوعی انبارداری فلز در کارخانه بین معدن و کارخانه و واحد ذوب است تا در این بخش‌ها چیزی گم نشود.
ساخت کارخانه کوچک‌مقیاس
خالصی با تاکید بر این موضوع که ما یک شرکت عملیاتی هستیم، اما ساخت کارخانه کوچک‌مقیاس نیز انجام می‌‌دهیم، گفت: ما آزمایش‌‌های متالورژیکی روی عناصر خاص مانند طلاهای پیچیده و عناصر نادر خاکی و سایر عناصری که دارای پیچیدگی هستند، انجام می‌‌دهیم.
وی در ادامه یادآور شد: در زمینه ساخت کارخانه، بیشتر روی کارخانه طلا متمرکز هستیم، اما در بخش ساخت اپلیکیشن روی فرآوری مواد معدنی مختلف از جمله طلا، آهن و...کار می‌کنیم.
رئیس هیات‌‌مدیره شرکت طلاوران همچنین با اشاره به طراحی، ساخت، نصب و راه‌‌اندازی کارخانه‌های موبایل و کوچک‌مقیاس عنوان کرد: هنگامی که حجم ذخیره معدن کمتر از حد مشخصی باشد یا نیاز به مطالعات پایلوت وجود داشته باشد، یا ملاحظات تامین مالی، امکان ورود یکباره به مقیاس بزرگ را فراهم نکند، بهره‌‌گیری از کارخانه‌های موبایل یا کوچک‌مقیاس نیمه موبایل ارزش بالایی می‌‌یابد. شرکت ما با ساخت دو واحد ۲۵ و ۲۰۰ تن در روز این کار را انجام داده است.
استفاده از نیروی انسانی متخصص
رئیس هیات‌‌مدیره شرکت طلاوران در ادامه با اشاره به اهمیت نیروی انسانی و تخصص این نیروها عنوان کرد: مهم‌ترین مزیت شرکت ما این است که بیشترین نیروی متخصص را در زمینه فرآوری مواد معدنی در میان شرکت‌‌های دانش‌‌بنیان داریم. سه نفر دکترای تخصصی فرآوری مواد معدنی و ۸ نفر کارشناس ارشد و بیش از ۸ نفر کارشناس در این حوزه مشغول به کار هستند.
کلام آخر
رئیس هیات‌‌مدیره شرکت طلاوران در پایان با اشاره به مشکلات شرکت‌‌های دانش‌‌بنیان خاطرنشان کرد: بزرگ‌ترین مشکل شرکت‌‌های دانش‌‌بنیان این است که معمولا بیشتر این شرکت‌‌ها منتظر حمایت‌‌های دولت و تسهیلات دولتی هستند، این در حالی است که شرکت‌‌های دانش‌‌بنیان اگر بخواهند دانش‌‌بنیان باقی بمانند، باید به این موضوع آگاهی داشته باشند که دانش مرز ندارد و اگر محصول واقعی و مورد نیاز دنیا دارند، در همه‌‌جای جهان می‌توانند آن را بفروشند، از این‌‌رو نباید به‌‌دنبال حمایت‌‌های خاص دولتی باشند. شرکت‌‌های دانش‌‌بنیان باید این ذهنیت را که باید مورد حمایت قرار بگیرند تغییر دهند. بدون شک اگر شرکتی توانمند باشد، خودش راه خودش را پیدا می‌کند.
