چالشهای عمده معدنکاری طلا
با توجه به اینکه تولید داخلی ماشینآلات معدنی محدود بوده و از طرفی محدودیتهایی در خصوص واردات ماشینآلات معدنی حاکم بوده است، جایگزینی دستگاهها و ماشینآلات معدنی به میزان موردنیاز امکانپذیر نشده است. شاید بتوان گفت این موضوع برای معادن کوچک مقیاس با چالش کمتر اما برای استمرار تولید در معادن با مقیاس متوسط و بزرگ میتواند مشکلاتی را فراهم سازد که در این خصوص معاونت معدن و فرآوری مواد وزارت صمت پیگیر تسهیل مقررات در زمینه فراهمسازی شرایط مناسب برای نوسازی ناوگان ماشینآلات در بخش معادن کشور است که در این خصوص نیز بخشنامههای جدیدی با نگاه متوازن حمایت از سازندگان داخلی ماشینآلات و از طرفی تحقق برنامههای بخش معدن صادر شده است.
تولید مواد ناریه یکی دیگر از معضلات بخش معدنکاری به حساب میآید که با توجه به افزایش تناژ معدنکاری کل کشور با محدودیتهایی مواجه شده است و معدنکاری طلا نیز از این موضوع مستثنی نیست. این موضوع بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت دفاع مشترک است؛ چرا که تولید مواد ناریه کشور تحت نظارت و کنترل وزارت دفاع است و باید با همکاری و هماهنگی دو وزارتخانه این معضل نیز حل شود.
در بخش فرآوری و استحصال طلا از کانسنگ از برخی مواد مصرفی از جمله سیانید سدیم و کربن فعال استفاده میشود که سیانید سدیم تولید داخل از عیار پایین (حدود ۴۰ تا ۶۰درصد) برخوردار بوده در حالی که در دنیا این ماده با عیار بالای ۹۸ مورد استفاده قرار میگیرد. تاکنون تکنولوژی این موضوع در کشور موجود نبود اما در حال حاضر طرحی با مشارکت شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و بخش خصوصی در جریان است که زمینه احداث کارخانهای با ظرفیت ۵هزار تن سیانید سدیم ۹۸درصد در کشور را فراهم خواهد کرد و بخشی از نیاز کشور به این ماده مصرفی را پاسخگو خواهد بود. تامین کربن فعال نیز یکی دیگر از مباحث مطرح در معدنکاری طلا به حساب میآید که بخشی از این ماده در کشور تولید میشود که بعضا کیفیت و تناژ لازم برای مصرف کل کشور را ندارد و در این موضوع نیز تحقیقاتی در کشور در حال انجام است.
در حوزه طراحی فرآیند و ساخت تجهیزات موردنیاز بخش فرآوری و استحصال طلا با توجه به اینکه اکثر واحدهای تولیدی در بخش کوچک مقیاس و متوسط مقیاس فعالیت میکنند، کشور به کسب دانش و عمق ساخت داخل مناسبی دست یافته است و فقط در بخش استحصال طلای مقاوم نیاز به ارتقای دانش و تجهیزات موردنیاز هنوز احساس میشود. الزامات زیست محیطی سختی در این صنعت حاکم است که مساله مهمی برای صنعت طلا به حساب میآید و باید برای گسترش صنعت طلا تعامل بهتری با سازمانهای محیطزیست و منابع طبیعی صورت گیرد به گونهای که با کنترل آسیبهای احتمالی زمینه فعالیت بیشتر این صنعت فراهم شود. از دیگر مواردی که میتوان در بهبود عملکرد بخش معدن و حمایت از این بخش مطرح کرد یکی موضوع تدوین فهرست بهای بخش معدن از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور با همکاری ذینفعان و دیگری موضوع فرهنگسازی در جوامع محلی اطراف حوزههای معدنکاری در راستای شناسایی خواستههای بحق جوامع محلی و حفظ حقوق معدنکاران است که نیاز به حمایت و هماهنگی گستردهتر بین ارکان قوای سه گانه کشور خواهد داشت. در خصوص تدوین استراتژی حوزه طلا در کشور تهیه طرح جامع طلا از سوی ایمیدرو در دست اقدام است که به زودی نهایی خواهد شد.