پولشویی اساسا به این دلیل انجام می‌شود که منبع واقعی پول نامشخص باقی بماند. پولشویی عمدتا یک جرم فرعی برای رد گم کردن درآمد حاصل از جرم اصلی است. جرم پولشویی هم تا حد زیادی به جرم اولیه وابسته است. پولشویان عمدتا کسانی هستند که از قاچاق مواد مخدر، اختلاس، رشوه و معاملات صوری طلا و سایر راه‌‌‌های غیرقانونی کسب درآمد کرده‌‌‌اند و به دنبال «تمیز کردن» پول هستند.

این فرآیند مراحل مختلفی دارد که می‌توان به بعضی از آنها اشاره کرد: در قدم اول پول کثیف توسط کارگزاران به سیستم‌های مالی و بانکی تزریق می‌شود. این پول سپس از طریق روش‌هایی پیچیده به حساب‌‌‌های متعدد دیگر منتقل می‌شود. نهایتا پولی که با نقل و انتقا‌‌‌ل‌‌‌های فراوان، عادی جلوه داده شده، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در روش انتقال پول نقد، پول فیزیکی (اسکناس) حاصل از درآمد اولیه که عمدتا غیرقانونی است به موسسات مالی تزریق می‌‌‌شوند.

در روش تجمیع پول، درآمد یک فعالیت اقتصادی قانونی به صورت پول نقد دریافت می‌شود. در چنین موردی، پول کثیف با پول حاصل از درآمد قانونی تجمیع می‌شود و فرد ادعا می‌کند که تمامی درآمدهای او قانونی است.

پولشویی به روش تغییر ماهیت پول نیز به این صورت است که در این روش پول کثیف به ذخایر مالی کوچک دیگری نظیر سهام یا طلا تغییر پیدا می‌کند.

طلا به عنوان کالایی مترادف با مبالغ هنگفت پول فیزیکی، مدت‌هاست که فرصتی درخشان برای مجرمان مالی بوده است. طلا یک پیشنهاد جذاب از لحاظ ارزش اسمی برای معامله‌گران است و قاچاق طلا به دلیل دارا بودن لایه‌های سخت در عدم‌دسترسی و شناسایی متعاملین، معمولا سودآور است.

فرآیند پولشویی از طریق طلا به واسطه اینکه این فلز گران‌قیمت، عملا نیاز به مجوز ندارد و دارای مشروعیت ذاتی است، به طور فزاینده‌ای مشکل‌ساز می‌شود. انتقال غیرقانونی طلا، به دلیل دسترسی جهانی، اشتراکات زیادی با پرونده‌های حمل‌ونقل مبتنی بر تجارت دارد، بنابراین طلا همچنان مساله‌ای لاینحل برای مقامات، مشاغل، موسسات مالی و دولت‌هاست. اطلاعات اخیر در دنیای تجارت نشان می‌دهد، پولشویی از ناحیه طلا تا چه حد جرائم شنیع دیگری را نیز وارد میدان می‌کند. موضوع مبهم این است که شرکت‌ها چگونه می‌توانند خود را به بهترین نحو برای بررسی زنجیره‌‌‌های تامین کل‌‌‌نگر طلا، تجهیز کنند؟

باید گفت طلا مستقیما از زمان فرآیند استخراج، حتی زمانی که از زمین خارج می‌شود، نیاز به هیچ طبقه‌بندی ندارد و لازم نیست بررسی شود که آیا به طور قانونی تولید شده است یا نه. تا زمانی که از آن برای ساخت جواهرات، قطعات دستگاه‌های تکنولوژیکی یا برای ساخت مصنوعات زینتی استفاده شود مثلا شمش یا سکه‌هایی که توسط سرمایه‌گذاران یا سرمایه‌گذاران در ETF طلا مورد معامله قرار می‌گیرند.

سهولت ذوب طلا و تبدیل آن به اشکال مختلف نیز نشان‌دهنده فرصت قابل انعطاف آن برای مجرمان است.

طلا را می‌توان در مقیاس بزرگ از طریق شرکت‌های معدنی شناخته‌‌‌شده تولید کرد. اما فعالیت‌های غیرقانونی راحت‌‌‌تر از طریق اپراتورهای استخراج غیرقانونی انجام می‌شود. افراد یا شرکت‌های کوچک که به عنوان معدن در مقیاس کوچک شناخته می‌‌‌شوند، هنوز می‌توانند طلا را برای فروش و تجارت جست‌وجو کنند، و ماهیت پراکنده و غیرقابل ردیابی آنها این امکان را برای پولشویی‌‌‌ها فراهم می‌کند تا از فلز گرانبهایی که تولید می‌کنند استفاده کنند. یکی از جذابیت‌‌‌های این کالاها برای پولشویی‌‌‌ها، استفاده از آنها در عملیات پولشویی مبتنی بر تجارت (TBML) است که فعالیت غیرقانونی را از طریق تجارت جهانی مواد پنهان می‌کند.

مجرمان به راحتی می‌توانند خلوص، وزن یا منشأ طلای معامله شده را در فرم‌های اظهارنامه گمرکی بیش از حد یا کمتر از آن ارزش‌گذاری کنند، به طوری که به دست آوردن و ردیابی همه این داده‌ها دشوار باشد. همچنین، متخصصان مبارزه با پولشویی باید نسبت به معامله‌گران طلا در مورد اینکه طلا به یکی از حوزه‌های قضایی پرخطر یا به مجرمان شناخته شده ارسال می‌شود، محتاط باشند. گروه ویژه اقدام مالی (FATF) منبع مفیدی را برای مطالعات موردی جهانی در زندگی واقعی در مورد چگونگی استفاده از طلا توسط مجرمان به طرق مختلف، از جمله پرداخت طلا به سندیکاهای مواد مخدر، گردآوری کرده است. یک بررسی بین‌المللی، درآمد حاصل از فروش مواد مخدر، به صورت موردی در بلژیک مشخص کرد که چگونه چند تراکنش طلا از فروشنده تا خریدار می‌تواند به طور کاملا ناشناس انجام شود، بدون اینکه هیچ سابقه‌ای از این تجارت غیرقانونی در اختیار بازرسان قرار گیرد. نمونه قوی دیگر از توانایی طلا در پوشاندن محموله‌های فریبنده، گزارش‌های رسانه‌ای از قاچاق آن از شمال به آمریکای جنوبی است که به عنوان سوغاتی‌های آمریکایی پنهان شده است. به دیگر سخن به صورت اخص، می‌توان گفت طلا، استاد استتار است و نیاز به شناسایی روش‌های مضاعف، معمول و حتی ساده ارباب رجوع در آن محسوس نیست. چند سال پیش مقام‌‌‌های قضایی آمریکایی از وزارت دارایی این کشور خواسته بودند درباره «نگرانی جدی از پولشویی» این شرکت به دنیا هشدار دهد.

این اتفاق نیفتاد و در نتیجه شرکت کالوتی به فروش هزاران کیلو طلا به شرکت‌هایی نظیر اپل، آمازون و جنرال موتورز که در محصولات خود از فلزات گرانبها استفاده می‌کنند، ادامه داد.

جنرال موتورز که از طلا در بعضی قطعات خودرو استفاده می‌کند می‌‌‌گوید هیچ‌وقت مستقیم با این شرکت اماراتی مراوده نداشته و هیچ یک از شرکت‌های دیگری که از آنها خرید می‌‌‌کند درباره کالوتی نگرانی نداشته‌‌‌اند. آمازون هم گفته است: «انتظار داریم که فروشندگان از تلاش ما برای شناسایی مبدا مواد معدنی که در محصولاتمان استفاده می‌‌‌کنیم، حمایت کنند.»

اخبار مرتبط