کسی از وضعیت فعلی بازار دارو راضی نیست

ميثم كريمي/ دبير سنديكاي توليدكنندگان مواد دارويي، شيميايي و بسته‌بندي دارويي نه تولید‌کننده و نه مصرف‌کننده از شرایط فعلی بازار دارو راضی نیست که این مساله نشان‌دهنده آن است که ضعف مدیریت در سیستم وجود دارد. از یک طرف به قدری هزینه‌های تولید دارو افزایش پیدا کرده که تولیدکننده برای اینکه بتواند افزایش هزینه‌ها را جبران کند، فشار می‌‌آورد که ارز ترجیحی دارو حذف شود که بتواند با افزایش قیمت دارو سود بیشتری کسب کند. از طرف دیگر مردم نیز می‌گویند کمبود دارو وجود دارد و اگر هم باشد بسیار گران است. در این میان سازمان غذا و دارو نیز ادعا می‌کند هیچ مشکلی در مدیریت دارویی کشور وجود ندارد.

ما در سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی همواره از طرق مختلف به مسوولان اعلام کرده‌ایم که حذف ارز ترجیحی دارو در شرایط فعلی غیرممکن است و به تولید‌کننده و مصرف‌کننده آسیب می‌‌زند. تولید‌کننده نمی‌تواند افزایش قیمت‌های حذف ارز ترجیحی را پوشش دهد و سرمایه در گردش را تامین کند  و سازمان‌های بیمه‌گر نیز توان تامین آن را ندارند و مردم نیز دچار سردرگمی و مشکل می‌شوند. در تمام دنیا «دارو، نان و حمل و نقل»  سه کالای عدالت‌محور محسوب می‌شود و دولت‌ها باید در عادلانه نگه داشتن قیمت آنها تمام تلاش خود را به کار گیرند. اما در کشور ما سازمان غذا و دارو که باید متولی توزیع عادلانه دارو در کشور باشد نسبت به حذف ارز ترجیحی پافشاری می‌کند که این جدا باعث تعجب است.

در حال حاضر آشفتگی بازار دارو کار را به جایی رسانده است که بسیاری از تولیدکنندگان طرفدار حذف ارز ترجیحی از موضع خود عقب‌نشینی کرده‌‌اند و از دولت می‌خواهند یا ارز ترجیحی را مجددا اختصاص دهد یا قیمت‌‌ها را بازنگری کند. چون در خطر ورشکستگی قرار دارند و بانک‌ها نیز اعلام کردند که توانایی تامین سرمایه در گردش تولیدکنندگان را ندارند و بیمه‌ها نیز ناتوان از تامین هزینه‌ها هستند. مسلما ارز تک‌نرخی ایده‌‌آل جامعه است. ولی برای شرایط بحرانی اقتصاد ایران چاره‌‌ای جز برقراری ارز ترجیحی نیست تا زمانی که آرامش به صنعت کشور بازگردد و تولیدکنندگان بتوانند منابع لازم برای پوشش هزینه‌های تولید خود را به دست آورند. بیمار نباید در تامین داروی مورد نیاز خود دچار مشکل شود و مطابق با مطالعات بین‌المللی هر یک دلاری که دارو تامین نشود نزدیک به ۴۰ دلار به هزینه درمان اضافه خواهد شد. شرایط دارو خاص و استراتژیک است و جزئی‌ترین تصمیم‌گیری در رابطه با آن باید زیرنظر کارشناسان انجام گیرد.

این در حالی است که سازمان غذا و دارو در دوره مدیریت فعلی با وجود نامه‌نگاری‌‌های بسیاری که سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی انجام داده است هنوز هیچ جلسه کارشناسی با ما برگزار نکرده‌‌اند و حتی پاسخ نامه‌های ما را نمی‌دهند. ما در زمان جنگ افزایش قیمت نداشتیم چون از همان اوایل انقلاب برای مقابله با شرکت‌های چندملیتی، نظام داروهای ژنریک پایه‌‌ریزی شد و حتی به یکی از کشورهای پیشرو در این موضوع تبدیل شدیم که کشورهای دیگر از ما الگوبرداری کردند. امروز متاسفانه همه نگاه‌ها در حوزه دارو بنگاه‌محور شده است و واردات داروهایی که مشابه تولید داخل دارند از سر گرفته شده و بازار داروهای برند داغ شده است. اگر ما جلوی واردات داروهای مشابه تولید داخل بایستیم و از صنایع دارویی حمایت کنیم و قیمت‌ها عادلانه و شفاف تنظیم شود در این شرایط می‌توانیم امیدوار باشیم که وضعیت صنعت داروی کشور رو به بهبودی برود.