پیش به سوی متاورس صنعتی
در حال حاضر، اکثر بحث‌های پیرامون متاورس، متمرکز بر صنایع سرگرمی، بازی و تا حدودی هم خرید و فروش است و مخاطبان کمتر در خصوص سایر حوزه‌های متاورسی آگاهی دارند، به همین دلیل جا دارد که شما را با ابعاد متفاوت و شگفت‌آور این دنیای نوپدید آشنا کنیم؛ فضاهایی چون متاورس‌های مدنی و اجتماعی، متاورس سازمانی و از همه مهم‌تر و جذاب‌تر هم متاورس صنعتی.
مهم نیست که متاورس کدام حوزه را می‌خواهد آدرس‌دهی کند، نکته مهم این است که متاورس در هر حوزه و دامنه‌ای، توانایی فراهم کردن تجربه دیجیتال یکپارچه و همه‌جانبه از آن حوزه را ایجاد می‌کند و به دلیل فراگیر شدن آن (به‌زودی) در تمامی حوزه‌ها و دامنه‌ها، امکان کسب تجربه‌های متفاوت را برای کاربران به‌وجود می‌آورد.
یکی از مهم‌ترین خروجی‌های متاورسی، ایجاد شرایطی است که تاب‌آوری و پایداری را برای صنایع به ارمغان می‌آورد، خصوصا جایی که حرف از تولید و زنجیره تامین زده می‌شود، از این رو به جرات می‌توان گفت یکی از جذاب‌ترین حوزه‌های متاورسی، متاورس صنعتی است.
فرصت‌هایی که «متاورس صنعتی» در اختیار صنایع قرار می‌دهد هنوز به طور کامل کشف نشده‌اند و نیازمند آینده‌نگاری مناسبی است که این حوزه را شکوفا سازد، اما در دنیای امروزی، بدیهی است که به مرور زمان رویکردها تغییر یافته و چهره‌های متفاوتی از متاورس صنعتی آشکار خواهد شد.
بخش ترسناک آن، مربوط به اکوسیستمی است که توجه ندارد صنایع از این قابلیت‌های متاورس صنعتی استفاده می‌کنند یا خیر، چرا که به عنوان یک فناوری دگرگون‌ساز آماده است تا همه چیز را تغییر دهد، این تغییرات شامل رویکردها و استراتژی‌های برندینگ و بازاریابی دیجیتال، آن هم از طریق بازدید مجازی از کارخانه و خط تولید تعاملی، خرید و فروش کاملا متاورسی در بازارگاه‌های متاورسی آن هم با توکن‌های مختلف، پرداخت به کمک فناوری زنجیره بلوکی (بلاک‌چین) با مدل‌هایی چون رمز ارز‌ها و NFTها یا همان توکن‌های غیر قابل معاوضه، نفوذ در تمامی لایه‌های صنعتی از طراحی خدمات و محصولات گرفته تا شبیهسازی، تست و خدمات پس از فروش و از همه مهم‌تر و جذاب‌تر نمایشی متفاوت از صدای مشتری؛ نمایشی با هدف بهبود تجربه مشتری در دنیای واقعی ولی کسب دانش‌شده در محیط و دنیاهای مجازی است.
به دنیای متاورس صنعتی خوش آمدید
یک متاورس صنعتی، توانایی مدل‌سازی از انواع همزادهای دیجیتال را دارد به طوری که از یک نگاه بالادستی و هلیکوپتری می‌توان، متاورس صنعتی را متشکل از بلوک‌های متعددی دانست که هر بلوک، در واقع همزاد دیجیتال بخشی از سیستم‌ها و سرویس‌های صنعت است، همزادی با جزئیات کامل از دستگاه‌ها و خطوط تولید از دنیای واقعی، اما در محیطی رندر شده از آن صنعت؛ فضایی چون یک شبیه‌ساز.
متاورس صنعتی، ریسمانی است که دنیای دیجیتال و دنیای واقعی صنایع را به هم پیوند می‌زند و می‌تواند بر پایه داده‌هایی که از طریق سامانه‌های اینترنت اشیا استخراج و دریافت می‌کند، همه آنها را در یک مدل سهبعدی بازآفرینی کرده و دوباره به نمایش در‌آورد؛ به نوعی حذف زمان و مکان از یک محیط صنعتی و بازی در زمینی که به خاطر حذف زمان و مکان می‌تواند قدرت‌های شگرفی را برای صاحبان صنایع به ارمغان بیاورد. آینده دنیای ارتباطات (منظور نسل پنجم شبکه‌های مخابراتی ۵G)، نقشی حیاتی در تحقق متاورس صنعتی ایفا می‌کند. کمرنگ شدن مرز بین تعاملات فیزیکی و دیجیتال، باعث می‌شود به این نتیجه برسیم که متاورس، یا متاورس‌ها، خلقی پایدار از آینده هستند.
شبکه‌های ۵G در مقیاس بزرگ، ظرفیت آن را دارند که از دستگاه‌های متعددی پشتیبانی کنند و تجربه همه‌جانبه با تاخیر کم و پهنای باند بالا را به ارمغان بیاورند، این دقیقا همان حلقه مفقوده‌ای است که تا قبل از این برای محیط‌های متاورسی وجود نداشت اما امروز در دسترس است.
از منظر ساخت فناورانه دنیاهای صنعتی (Technology stack)، متاورس صنعتی، ارزش‌آفرینی‌های متعددی را برای صنایع ایجاد می‌کند، ارزش‌هایی در تمامی سطوح مدیریتی یک صنعت و کارخانه، تجزیه و تحلیل داده‌ها و مدل‌سازی متفاوتی از حاکمیت داده‌ها و همچنین تولید انواع متفاوتی از برنامه‌های کاربردی مستقر شده در صنایع. همه اینها به لطف بهره‌بری همزمان از چندین فناوری است؛ ترکیبی از فناوری‌های هوش مصنوعی با ۵G ، کلان داده و ...
از فضای سایبرپانکی تا متاورس‌های صنعتی
پیش از این، شاهد موارد متعددی از مثال‌های کاربردی و صنعتی در متاورس بوده‌ایم خصوصا در صنایع هوایی و نظامی که بهره‌برداری از آنها، به سه دهه قبل‌تر برمی‌گردد. اما امروزه وسعت استفاده و اهمیت آن در حدی بالارفته که همه صنایع، متمایل به بهره‌گیری از این خدمات و ارزش‌آفرینی‌های آن هستند، به عنوان مثال در ژانویه ۲۰۲۲، شرکت خودروسازی هیوندا اعلام کرد با همکاری با یونیتی، تولیدکننده پلتفرم‌های محتوای سهبعدی برخط، یک نقشه راه از متاورس صنعتی، برای کل خط تولید خود ایجاد کرده است، پلتفرمی که در حقیقت یک متافکتوری از شرکت هیوندا است.
در مثالی دیگر شرکت بی‌ام‌و هم از همزاد دیجیتال کارخانه تولید رگنسبرگ خود رونمایی کرد.
در حال حاضر تیم‌های متعددی از سراسر جهان در حال استفاده از خدمات این همزاد دیجیتال هستند. هدف از طراحی این ساختار، همکاری‌های بلادرنگ است، به طوری که بی‌ام‌و بر این باور است که این روش، در آینده نزدیک، فرآیندهای برنامه‌ریزی خطوط تولید را متحول می‌کند و دنیا شاهد تغییرات بزرگی در طراحی خودروها خواهد بود.
بدون هیچ‌گونه ابهامی، تغییرات دگرگون‌ساز در راه هستند
برای آن دسته از افرادی که در این زمینه همچنان مردد هستند، می‌توان از جمله شبیهسازی چیدمان‌ها و طراحی‌ها، عملکردهای سیستمی و غیر‌سیستمی و حتی تعاملات دوطرفه از انواع ماشین‌ها، کارخانه‌ها و تمامی بخش‌های زنجیره تامین یک صنعت و در انتزاعی بالاتر، حتی در سطح کل اکوسیستم، استفاده از نسخه‌های دیجیتال انسان (آواتارها) برای شبیهسازی رفتار انسانی در محیط‌های پیچیده‌ای چون جامعه و سازمان‌ها، ارزیابی تولید خدمات و محصولات از مرحله تامین تا مرحله عرضه به بازار (با استفاده از شیوه‌های مبتنی بر گیمیفیکیشن)، شبیهسازی انواع سیستم‌های مدیریتی نظیر مدیریت اموال و دارایی‌ها، انتخاب مجازی شبکه پخش و توزیع و ارزیابی عملکرد آنها در محیط‌های پیچیده، بهینه‌سازی برنامه‌ریزی فروش و بازاریابی و تست محیط فیزیکی و الکتریکی در محیط‌های متاورس صنعتی با هدف پایدارسازی خطوط تولید را مثال زد.
دنیاهای کسب و کار آتی
مانند ظهور هر فناوری جسورانه جدید، این بار سازمان‌های پیشرو در این فکرند که حضورشان در متاورس با چه موانعی مواجه خواهد شد تا برای آن، راه حلی پیدا کنند.
آنها باید هزینه نرم‌افزار و سخت‌افزار و نگهداری را بپردازند و البته که در دنیای امروزی محاسبه آن، دیگر کار سختی نیست و بیشتر به یک الزام تبدیل شده است.
اما چیزی که مهم است، پذیرش این واقعیت در بین مدیران صنعتی است، فعالان اکوسیستم و مشتریان بالقوه باید این پدیده تحول‌آفرین را عمیقا درک کنند تا بتوانند به دنیاهای کسب و کار آتی پا بگذارند و لازم است که سازمان‌های صنعتی به فکر استفاده از متاورس و مزایای بالقوه آن برای کسب‌وکار، مشاغل و کاربرد آن در تعاریف جدید انعقاد قرارداد و مبادله مالی دیجیتال بیفتند، چرا که این شکاف دیجیتال ذهنی مرز بقا و حذف است. از فواید بالقوه متاورس صنعتی بسیار می‌توان گفت، اما سازمان‌ها و فروشندگان، باید خدمات و راهکارهای جدیدی در دست داشته باشند تا بتوانند در دنیاهای متاورسی از آنها استفاده کنند. اگر این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز باشند، متاورس می‌تواند یک ستون مهم در تولید خدمات و محصولات پایدار باشد.
جمع‌بندی
آیا متاورس صنعتی در سال ۲۰۲۳ تبدیل به روند مهم و دگرگون‌ساز خواهد شد؟
پاسخ به این سوال هنوز زود است، اما آنچه پیش رو است خلق دنیاهای متفاوتی است که باید آن را درک کنیم که اگر درنیابیم؛ انگار توشه‌ای از این دنیا برای دنیای بعدی خود برنداشته‌ایم.
