دعوت به همکاری شرکت لادا از صنعت قطعه ایران
قطعه‌‌سازان ایرانی به کمک خودروساز روسی می‌‌روند
کم‌‌کم با محدودیت‌‌ها و ممنوعیت‌‌های اعمال شده از سوی این کشورها، صنعت خودروی روسیه هم برای تامین قطعات خودروهای تولیدی خود دچار مشکل شد. با توقف تولید خودرو در این کشور فرصتی در اختیار قطعه‌‌سازان ایرانی قرار گرفت تا نیاز این بازار را پوشش دهند. در یکی از گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» به موضوع معرفی قطعه‌‌سازان ایرانی از سوی شرکای پیشین فرانسوی به کشورهایی مانند امارات، قطر، عمان و حتی عربستان که به دنبال تولید خودروهای برقی و اتوبوس هستند به طور مفصل پرداخته شد. حال با به مشکل خوردن تولید خودرو در روسیه، مذاکره و رایزنی برای استفاده از توان صنعت قطعه کشور مطرح شده است. در این راستا انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌‌سازان خودروی کشور طی نامه‌‌ای از تمام قطعه‌‌سازان داخلی (نظر به درخواست همکاری خودروساز لادا با قطعه‌‌سازان ایرانی) دعوت به همکاری کرده است.
این همکاری برای تولید و تامین ۱۰ قلم از جمله مجموعه بوستر کامل به همراه سیلندر ترمز، مدول هیدرولیک سیستم ضدقفل، سنسورهای سرعت مربوط به سیستم ضدقفل، کمربند ایمنی، ایربگ، دینام، کمپرسور هوای مطبوع (کولر)، سنسور اکسیژن، ترموستات و مکانیزم شیشه بالابر است. سیدحسین بحرینیان، مدیر گروه صادرات انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌‌سازان خودروی کشور و مدیرعامل شرکت «بایاتوس» درباره این همکاری گفت: درحال‌‌حاضر در مرحله مذاکره و آشنایی هستیم. روسیه قرار است برای تامین قطعات مورد نیاز از کشورهایی که با آنها ارتباطات بهتری دارد مانند چین و ایران کمک بگیرد. انجمن هم با همکاری سفارتخانه‌های دو کشور و نیز مرکز فناوری و نوآوری‌‌های ریاست‌جمهوری در حال مذاکره است. لیست‌‌هایی از اقلام مورد نیاز ارسال شده و انجمن به دنبال تامین‌‌کنندگانی است که برای ساخت این قطعات اعلام آمادگی کنند. در ادامه با معرفی شرکت‌‌ها و توانمندی‌‌های آنها باید بازدیدها انجام شود.
این فعال صنعت قطعه با بیان اینکه خودروهای دیگری هم غیراز لادا در این کشور تولید می‌شود، عنوان کرد: مشارکتی که پیش از تحریم، خودروسازان ایرانی با شرکت رنو داشتند در روسیه هم وجود داشت؛ حتی شرکت هیوندایی هم پیش از تحریم در این کشور فعالیت می‌کرد. بحرینیان در پاسخ به این پرسش که چرا خودروساز روسی برای تامین قطعات بین ایران و چین، از قطعه‌‌سازان ایرانی دعوت به همکاری کرده است، گفت: هنگامی که شرکت خودروساز به دنبال تامین قطعات است فقط به یک سورس بسنده نمی‌کند و این طبیعی است. فرصت‌‌های تامین بررسی می‌شود و در یک بازار رقابتی به لحاظ کیفیت و قیمت باید دید در نهایت چه تولیدکنندگانی در زنجیره تامین قرار می‌گیرند.
مزیت‌‌های قطعه‌‌سازی برای یک رقابت
عضو هیات‌‌مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌‌سازان خودروی کشور درباره شانس قطعه‌‌سازان ایرانی در فرصت پیش آمده و مزیت‌‌های قطعه‌‌سازی کشور اظهار کرد: اگر قیمت دلار در کشور دچار تنش نشود و نرخ آن کاهش پیدا نکند، نرخ تورم کنترل شود، حقوق و دستمزد به‌اضافه مواد اولیه داخلی مانند فولاد، آلومینیوم، آلومینیوم آلیاژی و...که قابل دسترس است دچار افزایش قیمت نشوند، بیشتر مزیت صنعت قطعه کشور در تولید قطعات مکانیکی است. او اضافه کرد: به‌طور قطع در قطعات الکترونیکی قطعه‌‌سازان چینی بهترین سورس برای خودروساز روسی خواهند بود.
ضرورت دور زدن تحریم
بحرینیان در پاسخ به این پرسش که اگر برجام احیا شود آیا این همکاری مشکل‌‌ساز نخواهد شد، گفت: بستگی دارد توافق‌‌ها چگونه باشد. یکی از شرط‌‌ها در مذاکرات، همین مساله بازرگانی و تجارت ایران و روسیه است که در حال چانه‌زنی است. علاوه‌‌بر اینکه همان‌گونه که ایران در زمان تحریم با دور زدن محدودیت‌‌های بین‌المللی با روش‌هایی مواد اولیه و قطعات مورد نیاز را از کشورهای مختلف حتی تحریم‌‌کننده تامین می‌کرد خودروساز روس هم ناچار باید به نوعی تحریم‌ها را دور بزند.
مشکلات ورود به بازار روسیه
زمانی روسیه کفش‌‌های مورد نیاز خود را از ترکیه تامین می‌کرد. با متشنج شدن روابط ترکیه و روسیه، تمام صنعتگران معتقد بودند این یک فرصت طلایی برای صنعت کفش کشور است تا نیاز بازار بزرگ روسیه را پوشش دهد. اما این‌گونه نشد. کارشناسان صنعتی که در این کشور فعالیت دارند عنوان می‌کنند بازار روسیه دارای مولفه‌های خاصی است و به این راحتی نمی‌توان به آن ورود کرد زیرا خریداران عمده روس به سادگی اعتماد نمی‌کنند. حال با این شرایط چگونه می‌توان نظر صنعتگر روس را برای خرید قطعات ایرانی جلب کرد؟ این قطعه‌‌ساز در این باره گفت: در بازار ترکیه و روسیه خانواده‌هایی بزرگ که به لحاظ ترنور مالی (گردش مالی) و نفوذ سیاسی قدرت دارند در مراودات، پارامتری تاثیرگذار به شمار می‌‌روند. اگر تولیدکننده‌‌ای بخواهد در زمینه صادرات محصول به بازار ترکیه وارد شود خیلی راحت نیست. در صادرات مواد خام مشکلی نیست در حوزه محصول تمام شده نمی‌توان به این سادگی ورود کرد. بازار روسیه هم همین‌‌گونه است. او ادامه داد: به هر حال نفوذ یکسری خانواده‌هایی که به قدرت وصل هستند در مراودات تجاری در حوزه محصولات تاثیرگذار است. اگر صنعتگران ایرانی تا امروز در ورود به بازار روسیه موفق نبوده‌‌اند یک دلیل آن این موضوع است. دلیل دیگر هم این است که در ایران تیشه به ریشه تولید انبوه زده شده در نتیجه نمی‌توان تولید رقابتی داشت یا تحقیق و توسعه همراه با نوآوری را در واحدهای صنعتی شاهد بود.
رقابت در تولید با مقیاس اقتصادی
مدیرعامل شرکت «بایا توس» در ادامه سخنان خود با بیان اینکه مکانیزم‌‌های تولید در ایران در یک سلسله کارگاه خلاصه شده است، گفت: توان گسترش، نوآوری، بازاریابی، فروش و البته رقابت در این واحدها وجود ندارد. در ترکیه این‌گونه نیست و تمام شرکت‌‌ها بزرگ هستند. تولید برخی صنایع در ایران به شکل کارگاهی و در مقیاس کوچک انجام می‌شود و متاسفانه با عنوان رقابت به خرده‌‌سرمایه‌‌دارها مجوز تولید داده می‌شود طبیعی است توان انسجام و رویارویی با بازار رقابتی و بین‌المللی را نخواهند داشت.
بحرینیان عنوان کرد: این مشکل در صنعت قطعه هم وجود دارد. زمانی که قرار بود شرکت تکلان توس وارد حوزه قطعه‌‌سازی شود مطالعه کرد در نتیجه محصولی انتخاب شد که کمتر رقابت‌‌پذیر باشد. قطعه ایمنی با فناوری بالا انتخاب شد اما امروز هر کس اقدام کند و مثلا درخواست راه‌‌اندازی خط ترمز در یکی از استان‌های غیرفعال در حوزه قطعه‌‌سازی را داشته باشد به راحتی جواز دریافت می‌کند. غافل از اینکه ظرفیت استفاده نشده در واحدهای در حال فعالیت زیاد است. این امر منجر به تولید در مقیاس اقتصادی پایین شده و رقابت‌‌پذیری را کاهش می‌دهد. در نتیجه کسب سهم در بازار صادرات دشوارتر می‌شود.
