صنعت تهویه نیازمند حمایت سیاستگذار
علاوه براین، فعالان این صنعت در ایران، در تلاش هستند تا همگام با پیشرفت‌های دنیا، خود را از فناوری‌‌های نوین در این صنعت نیز بهره‌‌مند سازند که بارقه‌های امید آن به وضوح قابل رویت هستند. از چالش‌های صنعت تهویه کشور، کمبود زیرساخت‌های صادراتی، کمبود کارگران متخصص، قاچاق و همچنین تمرکز بیشتر بر عرصه نوآوری است. در همین راستا و برای واکاوی این مشکلات نشستی با اعضای نظام مهندسی تهران، انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران، نماینده اتاق اصناف تهران و آتش‌نشانی برگزار شد.
صادرات فنی و مهندسی برنامه انجمن در سال ۱۴۰۱
در ابتدای این نشست رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران گفت: در حال حاضر بخشی از اعضای انجمن، صادرکننده یکسری ادوات و تجهیزات هستند که بخشی از آن مربوط به خدمات فنی و مهندسی است. به گفته مهدی بستانچی اعضای انجمن در شرایط کنونی پروژه‌های خوبی در اختیار دارند که مشابه آنها را می‌توانند در کشورهای همسایه اجرایی کنند. وی در ادامه افزود: یکی از درخواست‌‌هایی که از قانون‌‌گذاران داریم این است که در راستای حمایت از تولید داخل، دستگاه‌های دولتی ملزم باشند در مناقصات خود اعضای عضو این انجمن را مشارکت دهند و اولویت با این مجموعه باشد و متاسفانه شاهدیم که شرکت‌‌های متفرقه با خرید پروانه تولید و … در مناقصه شرکت می‌کنند و کالای مشابه خارجی را با قیمت بالا و کیفیت پایین ارائه می‌دهند. بستانچی عمده مشکلات صنعت در کشور را تصمیمات داخلی عنوان کرد و گفت: صدور بخشنامه‌های خلق‌‌الساعه و متعدد باعث بروز مشکلات بسیاری می‌شود و نیازمند حمایت در توسعه دانش و تکنولوژی و ماشین‌‌آلات مدرن هستیم.
این صنعتگر افزود: یکی از شروط شرکت در مناقصات این است که محصول استاندارد «یوروونت» داشته باشد که متاسفانه به دلیل تحریم دریافت این استاندارد مهیا نیست و این شرط غیرممکن در حقیقت سد کردن راه تولیدکنندگان داخلی برای شرکت در مناقصات است. بستانچی اهداف سال ۱۴۰۱ این انجمن را این‌گونه توصیف کرد: از مهم‌ترین اهداف ما استانداردسازی محصولات به شکل جدی است. در کشور استانداردها در تولید لحاظ می‌شود اما باید این استانداردها تدوین و اجباری شود. همچنین رئیس هیات‌مدیره گروه صنعتی بستانچی درباره تاثیر قاچاق بر این صنعت گفت: قاچاق به صورت جدی در این صنعت وجود دارد.۵۰ درصد کولرگازی موجود در بازار قاچاق و ۵۰ درصد بقیه آن تولید داخل و واردات است. در تهویه مطبوع هم دچار قاچاق هدفمند هستیم. شرکت‌‌هایی تحت عنوان ماشین‌‌آلات، دستگاه و ادوات اقدام به واردات کالا می‌کنند و جالب است که معافیت مالیاتی و گمرکی هم می‌گیرند. سال گذشته توانستیم تعرفه واردات کالاها را اصلاح کنیم چون تعرفه واردات ما پایین‌‌تر از واردات دیگر کشورها مانند امارات است.
وی در بخش دیگر سخنانش با بیان اینکه بحث آموزش تکنسین‌ها یکی از اتفاقات خوبی بوده که در سازمان نظام مهندسی رخ داده است گفت: بحث ایمنی در این حوزه دارای سه ضلع است که هر کدام از این اضلاع به یک اندازه دارای اهمیت هستند. ضلع اول طراحی است، ضلع دوم محصول و ضلع سوم نصب و اجرای آن است. ما در پروژه‌های مختلفی مشاهده کردیم با وجود آنکه محصول از آلمان تهیه شده بود اما در مرحله طراحی استانداردهای به کاررفته متناسب با شرایط و استانداردها دچار مشکلات ایمنی شده‌اند. بستانچی گفت: با بررسی عوامل موثر بر ایمنی مشاهده شده در سازمان نظام مهندسی اتفاقات خوبی در زمینه طراحی افتاده، اما در حوزه نصب و اجرا هیچ دستاورد خاصی نداشته‌ایم. بنابراین این بخش باید با آموزش‌های پیوسته همراه شود.
وی گفت: طی چند سال اخیر شواهد موجود نشان می‌دهد هر یک از پیمانکاران موقع نصب سیستم‌ها سلیقه‌ای عمل می‌کنند که هیچ استانداردی برای آن وجود ندارد. ما یک استاندارد داخلی برای نصب و اجرا تدوین کردیم و حدود یک سال و نیم است که براساس آن دستورالعمل داخلی این کار را انجام می‌دهیم؛ اما درنهایت سازمان نیز به این جمع‌بندی رسید که باید درباره تمام حوزه‌های مرتبط با ایمنی شرایط جامعی وجود داشته باشد. ما در سازمان اعلام آمادگی کرده‌ایم که دوره‌های آموزشی تکنسین‌ها را برگزار کنیم و این پیشنهاد در حال پیگیری است.
توانمندسازی اشخاص حقیقی و حقوقی جزو برنامه سازمان نظام مهندسی
در ادامه عضو هیات مدیره و رئیس کمیسیون صادرات خدمات فنی مهندسی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران درباره صادرات خدمات فنی و مهندسی در این حوزه گفت: ما به دنبال معادل‌سازی یا اعتبار دادن به پروانه‌های نظام مهندسی در کشورهای همسایه ازجمله عراق، ارمنستان، گرجستان، افغانستان و پاکستان هستیم. به گونه‌ای که پروانه مهندسان در این کشورها مورد تایید قرار بگیرد و قابل استفاده باشد. به گفته ریاحی بحث بعدی که در دستورکار قرار داده‌ایم این است که نگاه ما صرفا صدور پروانه نیست؛ یعنی روابط بین‌الملل نیز برای ما دارای اهمیت است. در این زمینه نیز با کشورهای هدف وارد مذاکره شده‌ایم و به دنبال تحقق مباحثی از قبیل آموزش و انتقال دانش هستیم. در حوزه صدور خدمات فنی و مهندسی نیز سازمان کار سختی را برعهده دارد. ما با اعضایی سروکار داریم که اولا نمی‌دانیم افراد حقیقی به چه اندازه پتانسیل دارند. در اشخاص حقوقی نیز شاید توان لازم برای صدور خدمات فنی و مهندسی وجود نداشته باشد.
درباره اشخاص حقیقی بحثی را تحت عنوان تبادل کارشناسان داریم و کارگروهی برای آن تعیین شده است که بتوانیم نیروهای خود را در قالب تبادل کارشناسان اعزام کنیم و این خود فرصت خوبی را برای یادگیری اعضا و کسب مهارت‌های مدیریتی و اطلاعاتی برای مهندسان فراهم می‌کند. مجموعه‌های دیگر را نیز درگیر این موضوع کرده‌ایم و در بحث آموزش زبان تخصصی، آموزش حوزه ارتباطی و مکاتبات مربوطه فعالیت می‌کنیم؛ اما در گام اول در زمینه توانمندسازی اعضا وارد عمل شده‌ایم. در این راستا با انجمن‌های دوستی نیز ارتباط خوبی برقرار کرده‌ایم. همچنین مذاکراتی را با بانک توسعه اسلامی شروع کرده‌ایم که بتوانیم به صورت مشترک برنامه‌های آموزشی را پیش ببریم. در این راستا قرار شده که امسال طی یک فراخوان ارزیابی عملی از اعضا داشته باشیم.
صنعت نیازمند نظارت بیشتر
همچنین علی توسطی عضو هیات مدیره اتاق اصناف تهران نیز در این جلسه گفت: در حال حاضر پرمصرف‌ترین ماشین در سطح دنیا الکتروموتور است. در شرایط موجود کشور ما با توجه به تحریم‌هایی که به وجود آمده و همچنین با توجه به تفاوت نرخ ارز و شرایطی که داریم، واردات الکتروموتور از کشورهای اروپایی مقدور نیست. الکتروموتورهایی هم که از چین وارد کشور می‌شود، بسیار بی‌کیفیت است و حتی اگر در بین آنها محصولات باکیفیت هم وجود داشته باشد، تجار سعی می‌کنند الکتروموتورهایی با کمترین کیفیت را وارد کشور کنند. در این بین چون سیستم آزمایشگاهی وجود ندارد که متریال مورد استفاده مورد آنالیز قرار بگیرد، تجار نیز توجهی به واردات اجناس باکیفیت ندارند. به گفته وی از طرف دیگر مدیریت جامعه بزرگی با ۳۰۰ هزار صنف توسط اتاق اصناف بسیار دشوار است. بنابراین ما خواستار تشکیل کمیسیون کسب و کارهای نوین هستیم.
ضوابط و استانداردهای خارجی منطبق با شرایط کشور نیست
همچنین کارشناس آتش‌نشانی گفت: سازمان آتش‌نشانی تهران در راستای به روزرسانی ضوابط سیستم‌های تهویه در حال انجام اقداماتی است؛ منتها ما امکان این را نداریم که دانش بومی تولید کنیم. ضوابط و استانداردهای خارجی نیز براساس شرایط اقلیمی کشورهای هدف تهیه شده و اینکه ما با یک محاسبه سرانگشتی آنها را به شرایط کشورمان ارتباط بدهیم، برای شرایط حال صنعت ساختمان چندان مناسب نیست. به گفته مسعود بنت‌نبی بنابراین در این حوزه جای خالی نبود یک استاندارد ملی احساس می‌شود. برای اصلاح این قضیه در سازمان آتش‌نشانی استارت زده شده و از اواسط سال گذشته بحث آموزش تکنسین‌های شرکت‌ها در دستور کار قرار گرفته که می‌توان این طرح را نیز جزو وبینارهای آموزش مرکز مدیریت شهرداری مدنظر قرار داد که هم پروژه‌هایی برای به روزرسانی این استاندارد یا تولید استاندارد ملی تعریف شود و هم اینکه سطح نظارت از این میزان حداقلی بالاتر برود. همچنین دیگر عضو انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران گفت: در حال حاضر یک تفاوت نظری بین سازمان نظام مهندسی و آتش‌نشانی در بحث نظارت وجود دارد که اگر این دو نهاد زودتر به توافق نظر و اجماع در این زمینه برسند، مساله می‌تواند حل و فصل شود.
تلاش مرکز مطالعات برای بهبود شرایط
علیرضا نوری از مدیران مرکز مطالعات نیز در این نشست گفت: مجموعه مطالعاتی شهرداری تهران عملا در اقدامی مشابه مرکز پژوهش‌های مجلس، تلاش می‌کند تا نیازهای مطالعاتی شهرداری تهران را برطرف کند و این مسوولیت را برعهده گرفته است. در نظر داریم برای سال ۱۴۰۱ دو بخش عمران و بحران مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهر تهران را جدا کنیم؛ به نحوی که در دو حوزه دو مدیر فعالیت کنند. در حوزه فنی و عمرانی عملا موضوعات مرتبط با ساختمان محدود به ساختمان‌هایی می‌شود که تحت مالکیت شهرداری تهران است؛ اما چون تعداد ساختمان‌ها زیاد است، می‌توان آنها را بررسی و واکاوی کرد. خوشبختانه ارتباطاتی با سازمان نظام مهندسی استان تهران برقرار کرده‌ایم و ظرفیت برای انعقاد تفاهم‌نامه وجود دارد. در این راستا پارک فناوری و گروه فنی عمرانی را در ذیل مرکز مطالعات داریم که این آمادگی را برای انعقاد تفاهم‌نامه دارند.
عمان مقصد مطلوب برای محصولات ایرانی
همچنین مسعود توسلی از شرکت بابک مس عضو انجمن صنفی تهویه مطبوع نیز گفت: در نمایشگاه صنعت ساختمان عمان شرایط خوبی برای فعالان این حوزه ایجاد شد و بازار عمان بازار بکری برای تولیدکنندگانی بود که سیستم‌های تهویه تولید می‌کنند. خوشبختانه برخلاف امارات، در عمان گرایشی به برج‌سازی ندارند و ساختمان‌های آن در حدود ۳ تا ۴ طبقه است و همچنین به دلیل دمای بالای هوا، در این کشور تهویه از اهمیت بیشتری برخوردار است. وی گفت: لذا پیشنهاد این است که بتوانیم در این کشور حضور بیشتری داشته باشیم و زمینه فعالیت در این کشور در عرصه تهویه مطبوع مساعد است و امیدواریم در این زمینه به نقطه مشترکی با این کشور برسیم.
