در گفت‌وگو با مدیرعامل «داروپخش» بررسی شد
ضریب پایین تکنولوژی در صنعت پخش
علاوه بر نوع نگاه قانون‌گذار به صنعت پخش که این صنعت را یک فعالیت واسطه‌گری می‌داند، دلیل دیگر عقب‌ماندگی تکنولوژیک در این صنعت، نداشتن ارتباط مناسب شرکت‌های این صنعت با دانشگاه‌ها است. شرکت‌های پخش از پتانسیل جوانان نخبه تحصیلکرده در قسمت‌های مختلف تخصصی که بتوانند اثرات مناسبی را از خود بر جای بگذارند استفاده نکرده‌اند و به عبارتی به واحدهای تحقیق و توسعه به صورت کلیدی در شرکت‌های پخش کمتر توجه می‌شود و تلاش نشده تا این ارتباط ایجاد شود؛ بنابراین آن‌طور که در داروسازی از منظر این شاخص پیشرفت‌های مهم و قابل ملاحظه‌ای حاصل شده، در صنعت پخش چنین دستاوردهایی را شاهد نیستیم.
مدیران پخش؛ درگیر روزمرگی
در همین راستا مدیرعامل «داروپخش» با بیان اینکه در مجموع عدم استفاده از تکنولوژی و سیستم‌ها و روش‌های نوین، بداخلاقی کسب و کار و چک‌های برگشتی و مسائل حقوقی ناشی از مشکلات اقتصادی همگی باعث شده شرکت‌های پخش با مشکلاتی بزرگ‌تر از سایر صنایع روبه‌رو باشند می‌گوید: یکی از دلایل به روز نبودن این صنعت، درگیری مدیران این مجموعه‌ها با امور روزمره است که فرصت لازم برای رسیدگی به مسائل تحقیق و توسعه را از مدیران می‌گیرد، این در حالی است که هر چه به سمت سیستمی شدن و الگوبرداری از سیستم‌های پخش در جهان حرکت کنیم و به جای آنکه چرخ را از ابتدا اختراع کنیم، از روش‌های موجود و سیستم‌های پیشرفته دنیا استفاده کنیم، در نتیجه بسیاری از مشکلات در این حوزه برطرف می‌شوند.
به گفته محمدرضا مرادی، یکی از مشکلات موجود که پروسه توسعه را در صنعت پخش به تعویق می‌اندازد موضوع سودآوری پایین این شرکت‌ها است؛ وقتی حاشیه سود پایین است، شرکت‌های پخش تلاش می‌کنند تنها بقای خود را حفظ کرده و هزینه پرسنل خود را تامین کنند، البته شرکت‌ها با همه این مشکلات تلاش‌هایی کرده‌اند؛ به عنوان مثال در داروپخش یکی از کارهایی که صورت گرفته بهینه‌سازی مسیرهای توزیع است که با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته صورت گرفته و در نتیجه مسیرهای توزیع سنتی تغییر و میزان مسافت پیموده شده خودروها و استهلاک کاهش یافته و زمان رسیدن کالا به مشتری و همچنین هزینه‌ها کم شده است. چابک‌سازی ناوگان حمل و نقل نیز اقدام دیگری است که داروپخش در دستور کار قرار داده، به‌طوری‌که در گذشته بسیاری از محصولات با استفاده از کامیون و کامیونت و وانت حمل می‌شد، اما به تدریج استفاده از ون که در دنیا مرسوم است در ایران نیز رواج یافت.
چالش نقدینگی در حوزه توزیع
این فعال حوزه پخش با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین معضلات شرکت‌های پخش، دوره وصول مطالبات به خصوص از سمت دولت است گفت: این موضوع در بیمارستان‌های دولتی، داروخانه‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی دیده می‌شود که مشکلات زیادی را برای شرکت‌های پخش ایجاد کرده است. به گفته او به خصوص در دوره کرونا این شرکت‌ها کمک‌های زیادی به دولت کرده‌اند تا جان بیماران را نجات دهند و به این ترتیب نقش زیادی در دوران کرونا بر عهده گرفتند، اما دولت روش مشخصی را در پرداخت بدهی‌ها در پیش نگرفته و بازپرداخت بدهی‌ها بعضا از طریق اوراق خزانه یا تهاتر مالیاتی صورت گرفته و تسویه شده که این نوع تسویه در گردش نقدینگی مشکلات فراوانی را ایجاد کرده است.
مدیرعامل توزیع «داروپخش» با بیان اینکه تحریم‌ها نیز آثار و نتایج مهمی به خصوص از طریق کمبود دارو در کشور داشته‌اند، می‌گوید: تحریم باعث شده بعضا همکاران تولیدی از انتقال ارز و تامین مواد اولیه محروم شوند و تولید محصولات با کمبود روبه‌رو شود و در نتیجه بعضا سازمان غذا و دارو تامین داروهای فوریتی و اورژانسی را در دستور کار قرار داده است، به‌هر حال در مجموع تامین برخی از داروها به دلیل تحریم با مشکل روبه‌رو بوده است.
بازگشت به صدر در تمامی شاخص‌های کلیدی عملکرد
شرکت توزیع داروپخش، شناخته‌شده‌ترین شرکت پخش دارویی در کشور است که در سال ۱۳۳۴ فعالیت خود را آغاز کرد و در حال حاضر دارای ۲۴ شعبه در سراسر کشور با ۱۳۰۰ نفر پرسنل است و جزو معدود شرکت‌های پخش بورسی در کشور بوده و دارای سرمایه ۱۲۰ میلیارد تومانی است و آن طور که مسوولان این شرکت می‌گویند این برند به زودی افزایش سرمایه مناسبی را ثبت خواهد کرد.
این شرکت در خلال سال‌های اخیر اقدامات زیادی برای توسعه فعالیت‌های خود انجام داده است؛ افزایش دسترسی به مشتریان، افزایش سطح پوشش از طریق افزایش تعداد شعب که در سال آینده سه شعبه دیگر نیز به آنها اضافه می‌شود، افزایش بهره‌وری در فرآیند‌های مختلف و... از جمله اقدامات این مجموعه در سه سال گذشته بوده که باعث شده این مجموعه در موضوع توزیع دارو توان خود را افزایش دهد. البته این مسیر تا رسیدن به استانداردهای موردنظر ادامه خواهد داشت.
مدیرعامل این شرکت با بیان اینکه استراتژی از خوب به عالی را در این مجموعه در پیش گرفتیم می‌گوید: این شرکت تا سال ۹۷ با آنکه شرکت اول پخش دارو در کشور بود، سهم بازار خود را از ۲۶درصد به ۱۰ درصد از دست داده بود، اما با اقدامات موثری که انجام شد، توانست این سهم را در سال جاری به ۱۴درصد برساند. از سوی دیگر صورت‌های مالی شرکت نشان می‌دهد به لحاظ فروش رشد ۴ برابری و از منظر سودآوری رشد ۱۲ برابری را تجربه کرده همچنین دوره وصول شرکت کاهش یافته و هزینه‌ها نیز تا حد قابل قبولی کنترل شده است که بخش مهمی از این موضوع به دلیل ارتقای کیفیت و به‌روزرسانی فرآیندها است. تلاش شده سطح رضایت مشتریان نیز در این مدت بالا رفته و این موضوع یکی از نکات مهم در مساله تعالی سازمانی داروپخش است.
به گفته مرادی، ورود تعداد قابل توجهی ون بسیار شکیل برای توزیع دارو منجر به توزیع با سرعت بالا و در شأن توزیع دارو شد؛ از سوی دیگر راه‌اندازی فروشگاه آنلاین توزیع B ۲ B برای داروخانه‌ها و مراکز درمانی از اقدامات دیگری بوده که برای افزایش رضایتمندی مشتریان و همگامی با پارادایم‌های جدید صورت پذیرفت.
این شرکت در سال ۹۹ رقم ۵۲۰۰ میلیارد تومان فروش را با توزیع ۳ هزار قلم محصول فعال کسب کرده و انتظار می‌رود این رقم در سال‌جاری از ۹ هزار میلیارد تومان نیز عبور کند. از نظر تنوع محصول و تعداد محصولات و تامین اقلام استراتژیک مورد نیاز نظام درمان کشور نیز این مجموعه اقدامات مهمی را انجام داده است.
به گفته مرادی توزیع داروپخش یک پخش ملی است و شرکت‌های گروه مانند تیپیکو که بیشترین سهم تولید دارو را در اختیار دارند، ۴۰ درصد از فعالیت این شرکت را به خود اختصاص می‌دهند، اما ۶۰درصد از تامین داروی این مجموعه از سایر شرکت‌ها خارج از تیپیکو صورت می‌گیرد. وی اظهار کرد: در سال ۹۸ چشم‌اندازی سه ساله را تا ۱۴۰۰ تعریف کرده بودیم که این استراتژی تا حد زیادی در حوزه‌های فروش، سودآوری، سهم بازار، وصول مطالبات و افزایش سرمایه عملیاتی شد و اکنون نیز برنامه دیگری برای دوره ۱۴۰۱ به مدت سه سال تعریف کرده‌ایم تا در حوزه شاخص‌های کلیدی عملکرد بتوانیم رشدهای قابل قبولی را کسب کنیم؛ لذا قصد داریم تعداد شعب را افزایش داده و برنامه‌های توسعه‌ای را در حوزه ارتقای سیستم‌های نرم‌افزاری و فعالیت‌های نوآورانه در صنعت در دستور کار قرار دهیم.
