قیمت لوازم خانگی داخلی شانه به شانه وارداتی‌ها
در چنین شرایطی نه خبری از تولید داخلی است و نه از کیفیت. حتی برخی از این برندها آنقدر عرصه را برای جولان خود مهیا دیده‌اند که قیمت‌هایشان از برندهایی مانند «ال جی» و «سامسونگ» که کیفیت آنها بر هیچ کس پوشیده نیست، فراتر رفته است. این مساله حتی فروشنده‌های لوازم خانگی داخلی را هم برآشفته است و به کرات از کیفیت و قیمت بالای اغلب برندهای داخلی گلایه کرده‌اند. در ادامه سلسله گزارش‌های «دنیای‌اقتصاد» از لوازم خانگی داخلی، سراغ فروشندگان و خریداران رفته‌ایم و نظرات آنها را در خصوص ماشین لباسشویی جویا شده‌ایم.
قیمت داخلی‌ها شانه به شانه وارداتی‌ها
فروشنده لوازم خانگی خیابان «امین حضور» می‌گوید: لباسشویی ال‌جی ۷ کیلویی ۱۱ میلیون تومان و برندهای داخلی ۷ کیلویی حدود ۹ میلیون تومان به فروش می‌رسد، اما تفاوت کیفیت زیاد است. هر چند «ال جی» و «سامسونگ» هم در برابر برندهای اروپایی مانند «بوش» و «بکو» از کیفیت کمتری برخوردارند. احتمال اینکه مصرف‌کننده برند ایرانی از کیفیت لباسشویی خود اعلام رضایت کند، هست اما چنانچه از برندهای خارجی استفاده کند، متوجه این تفاوت می‌شود. دقیقا شبیه به خودرو که مالک یک پراید و بنز هر دو از خودرو اعلام رضایت می‌کنند اما راننده پراید زمانی که سوار بنز شود، متوجه ضعف پراید می‌شود.
امیر، فروشنده دیگر با انتقاد از قیمت برندهای داخلی می‌گوید: ماشین ۷ کیلویی «ال‌جی» حدود ۱۱ میلیون تومان و ۷ کیلویی «بکو» هم ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. در حالی که ال‌جی با قاچاق وارد کشور می‌شود و قطعا چند بار دست واسطه‌ها رسیده و هر کدام سود بالایی از فروش آن داشته‌اند، اما «یک محصول دیگر داخلی» ۷ کیلویی که مونتاژ قطعات چینی است و قابل قیاس با این دو برند نیست، قیمتی بسیار نزدیک این دو برند مطرح دارد.
انحصار و زمینه افزایش قیمت‌ها
ظاهرا برندهای داخلی تقریبا از قطعات مشابه استفاده می‌کنند و به همین دلیل قیمت‌ها هم بسیار نزدیک به هم هستند. فروشنده یک لباسشویی تولید داخل می‌گوید: ۷ کیلویی جدید شرکت ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است که چون تخفیف و جشنواره دارد، حدود ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برای خریدار تمام می‌شود و شرکت کار نصب آن را رایگان انجام می‌دهد.
فروشنده دیگر می‌گوید: لباسشویی ۷ کیلویی از یک برند دیگر ایرانی از ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان متغیر است. ۱۰ میلیون تومانی برنامه شست‌وشو ۱۰۰۰ دور دارد اما لباسشویی ۱۲ میلیون تومانی ۱۲۰۰ دور می‌چرخد و موتور اینورتر است. در نتیجه مصرف برق کمتری دارد. ۷ کیلویی دیگری هم ۱۰ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود. وی می‌افزاید: امروز برندهای داخلی ۱۰درصد از «ال‌جی» ارزان‌تر است، چرا که در مورد واردات سخت‌گیری بیشتری اعمال می‌شود و ایجاد انحصار زمینه افزایش قیمت‌ها را فراهم کرده است.
بازرگانان ایرانی جنس باکیفیت نمی‌خرند
فروشنده دیگر معتقد است: «برندهای ایرانی اغلب قطعات چینی هستند و در ایران مونتاژ آنها صورت می‌گیرد. هر کیفیتی که بازرگان ایرانی بخواهد، توسط چین تولید می‌شود. ایرانی‌ها درخواست جنس با کیفیت از چین ندارند بلکه در واقع همان چیزی را که می‌خواهند، تحویل می‌گیرند. حتی به نظر من تمام تولید‌کننده‌ها از یک شرکت قطعه می‌گیرند.» وی ادامه می‌دهد: مشتری باید از حقوق خودش آگاه باشد. در این صورت می‌تواند خدمات پس از فروش مورد نظر را دریافت کند. در غیر این صورت برای خدمات پس از فروش هزار و یک مشکل بروز می‌کند. من لباسشویی ۹ کیلویی داخلی دارم که به قیمت ۱۱میلیون و ۵۰۰هزار تومان فروخته می‌شود. «ال‌جی» همین ظرفیت حدود ۱۴ تومان است، اما گیربکسی است و نه از نظر ظاهر و نه باطن نمی‌شود این دو را مقایسه کرد. لباسشویی‌های ایرانی گیربکسی نیستند، اما اخیرا یکی از برندها محصول گیربکسی تولید کرده که قیمت آن حدود ۱۵ میلیون تومان است.
یک نمونه مقایسه «داخلی» و «وارداتی»
محمد، یکی دیگر از فروشندگان برندهای ایرانی به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: دو مدل لباسشویی ۷ کیلویی داخلی که البته گیربکسی نیست، داریم که لباسشویی با ۱۰۰۰ دور ۱۰ میلیون و ۳۰۰ و ۱۲۰۰ دور ۱۱ میلیون و ۳۰۰ به فروش می‌رسد. مدل ۷ کیلویی «ال جی» گیربکسی که فروش بسیار بالایی دارد، ۱۱ میلیون تومان است و از نظر کیفیت نمی‌توان این دو برند را مقایسه کرد. من نمایندگی شرکت‌های زیادی هستم، اما هر چه جنس خارجی فروختم، مردم راضی بودند، اما سر اجناس ایرانی مشکل دارم. همین مدل «ال جی» را ۱۰ سال پیش به خانواده پدری داده‌ام و هنوز هم مثل ساعت کار می‌کند، اما جنس ایرانی واقعا مشکلات عدیده‌ای دارد. هر بار که نماینده یک شرکت که ترجیح می‌دهم نام آن را نیاورم، اینجا می‌آید، مشکلات لباسشویی‌های این شرکت را توضیح می‌دهم تا حداقل مشکلات مشهود رفع شود، اما مجدد باز هم به همان سبک و سیاق تولید می‌شود.
یک فروشنده دیگر در ادامه با اشاره به برخی از مشکلات لباسشویی‌های داخلی، دیگ ۷ کیلویی لباسشویی «ال جی» و ۸ کیلویی ساخت داخل را به ما نشان می‌دهد و می‌گوید: برای شخص خودم عجیب است که چگونه ظرفیت دیگ ۸ کیلویی ایرانی از ال‌جی ۷ کیلویی کوچک‌تر است. از اینها گذشته اگر در این دو لباسشویی را ببندید، متوجه می‌شوید که درب ایرانی بدون فشار اهرم بسته نمی‌شود در حالی که در ال جی خیلی راحت بسته می‌شود. علت این اتفاق هم پایین آمدن لولای جنس ایرانی است و باید همواره رگلاژ شود. پشت دستگاه را هم اگر نگاه کنید، متوجه می‌شوید که در مدل ایرانی از پلاستیک استفاده شده در حالی که پشت دستگاه ال جی استیل است.
وی در ادامه کشوی پودر و مایع لباسشویی «ال جی» و یک مدل ایرانی را بیرون می‌کشد: «لطفا به این دو کشو با انگشت‌تان ضربه زنید تا متوجه کیفیت کشوی مواد شوینده به اصطلاح تولید داخل با پلاستیک بسیار بی‌کیفیت و درجه دوم و کیفیت کالای خارجی با پلاستیک خاص و بسیار مقاوم شوید. متاسفانه با وجود اینکه بارها و بارها روی این ضعف‌های آشکار تاکید کرده‌ایم، اما حتی حاضر نیستند ظاهرا کار را هم اصلاح کنند.
گیر کردن در مراحل شست‌وشو
یکی از خریداران ماشین لباسشویی ۸ کیلوگرمی ساخت داخل درباره میزان رضایت از خریدش می‌گوید: قیمت این لباسشویی هم‌رده لباسشویی وارداتی است، اما ضعف‌هایی دارد که از جمله می‌توان به گیر کردن و ماندن در یک مرحله و نرفتن به مرحله بعد در فرآیند لباسشویی اشاره کرد. برای همین گاهی مجبور می‌شویم تا چند بار لباسشویی را خاموش و روشن کنیم. از طرفی در کاتالوگ نوشته شده ورودی آب سرد و گرم دارد در صورتی که فقط یک ورودی دارد و من به دلیل داشتن ورودی آب سرد و گرم این نوع ماشین را انتخاب کرده بودم. ضمن اینکه بخار‌شوی هم ندارد و این ضعف بزرگی برای لباسشویی با این قیمت است.
خریدار ماشین ۷ کیلوگرمی همین برند داخلی نیز با بیان اینکه ۱۰ میلیون تومان برای این لباسشویی هزینه کرده‌ایم، به بالا بودن صدای مدل‌های تسمه‌ای اشاره می‌کند و می‌افزاید: با وجود خرید در مدت زمان کوتاه سیستم برق دستگاه دچار مشکل شده است. متاسفانه شرکت‌های داخلی خوش‌استقبال و بد‌بدرقه هستند. زمان خرید مهربان و زمان ارائه خدمات و پاسخگویی عصبانی و کم‌حوصله. واقعا نباید حمایت از کالای ایرانی برای مصرف‌کننده تبعات این چنین داشته باشد. مهم‌تر از کالای ایرانی. مردم ایران هستند که باید بابت پولی که می‌پردازند، راضی باشند.
صدای بالای دستگاه ایرانی
خریدار یک ماشین لباسشویی ۸ کیلوگرمی دیگر نیز معتقد است دستگاه خشک‌کن ضعیفی دارد و از طرفی صدای زیادی در حین کار ایجاد می‌کند این در حالی است که ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کرده‌ایم. نکته دیگر اینکه ظرفیتی که اشاره شده با میزان لباسی که داخل آن قرار داده می‌شود، تناسبی ندارد. خریدار دیگری که «لباسشویی ایرانی» ۸ کیلوگرمی را چند ماه پیش خریداری کرده نظرش را این‌گونه بیان می‌کند: «بنده سه ماه پیش این ماشین را از نمایندگی تهیه کردم. تقریبا از کیفیت راضی بودم اما قسمت بیرونی بالای ماشین که گویا چوبی و ام دی اف است، ترک خورده که با تماس با نمایندگی گفتند در قالب گارانتی نمی‌گنجد. مگر می‌شود ظرف سه ماه ترک بخورد؟! متاسفانه هر چه گفتم گفتند مشمول گارانتی نیست. خیلی از این اتفاق ناراضی هستم.»
نقش شانس در لباسشویی ایرانی
ماشین لباسشویی ۸ کیلوگرمی دیگری نیز با انتقاد یکی از خریداران مواجه می‌شود: «قطعا هر کالایی تا حدودی انتظارات را برآورده می‌کند، اما ضعف‌هایی هم دارد. به طور نمونه با برخورد کوچک‌ترین جسم با لباسشویی، خط و خش می‌گیرد. ضمن اینکه صدا بیش از اندازه زیاد است. البته یکی از دوستان هم از همین لباسشویی استفاده می‌کنند که صدا ندارد. به نظر من کالاهای داخلی به شانس هم بستگی دارد. برخی بهتر از نمونه‌های مشابه کار می‌کنند که به نظرم این مشکل به دخالت انسان در فرآیند تولید و غیر اتوماتیک بودن آن برمی‌گردد. آنچه از شواهد و واقعیت‌های بازار لوازم خانگی بر‌می‌آید این است که تولید‌کننده داخلی در زمینه کیفیت با دانش روز دنیا فاصله دارد، اما از نظر قیمتی تمام مرزها را در‌نوردیده است.
در واقع هر زمانی که صحبت از قیمت‌ها می‌شود، تولید‌کنندگان داخلی قیمت برندهای مطرح را مثال می‌زنند و هر زمانی صحبت از کیفیت می‌شود، با جملاتی نظیر «این صنعت هنوز نوپاست» یا «دولت باید حمایت کند» عذر بدتر از گناه می‌آورند؛ بهانه‌هایی که در هیچ جای دنیا محلی از اعراب ندارد. به قول یکی از صاحب نظران «جلوی آب روان را در اقتصاد نمی‌توان گرفت» و تا زمانی که اصل اولیه «رقابت» مورد پذیرش قرار نگیرد، اتفاق مثبتی در راستای ارتقای صنعت و رضایت مشتری نمی‌افتد.
