چه کسی پاسخگوی وعدههای بیسرانجام خرید گندم داخلی است؟
با این حال، مسوولان بخش خصوصی و تشکلهای کشاورزی همان زمان معتقد بودند که با توجه به شرایط خشکسالی و قیمت تعیین شده برای گندم، میزان خرید تضمینی این محصول نهایتا به ۵میلیون تن خواهد رسید. محمدشفیع ملکزاده، رئیس سابق نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور ۱۴ فروردین ۱۴۰۰ در گفتوگویی با بیان اینکه این مساله موجب کاهش تولید گندم آبی و دیم در کشور شده است، گفته بود: اتفاق بدتری که در برخی از استانها افتاده این است که بعضی از کشاورزان مزارع سبز گندم را به دامداران فروختهاند و آنها نیز این محصول را میچینند و خشک میکنند و به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار میدهند. این فعال بخش خصوصی اضافه کرده بود: دلیل این مساله در وهله اول به عدم تناسب قیمت گندم نسبت به جو و سایر نهادههای دامی بازمیگردد و دلیل دیگر آن پایین بودن عملکرد مزارع گندم به دلیل کاهش بارندگی و شرایط اقلیمی است که باعث شده کشاورزان مزارع را سبز واگذار کنند تا نخواهند هزینه برداشت برای محصول بپردازند. ملکزاده با اشاره به قیمت پایین خرید تضمینی گندم گفته بود: هم اکنون قیمت این محصول در کشورهای همسایه بسیار بالا و در کشوری مانند عراق بالای ۱۰هزار تومان است که این مساله هم باعث میشود کسانی که راهش را میدانند، اقدام به قاچاق این کالا کنند. وی تصریح کرده بود: مجموع این شرایط باعث میشود دولت در پایان سال زراعی جاری احتمالا نمیتواند بیشتر از ۵ میلیون تن گندم از کشاورزان بخرد و با احتساب ذخایر استراتژیک ناچار به واردات حدود ۸میلیون گندم خواهد بود.
خرید تضمینی گندم به ۵ میلیون تن هم نرسید
به هر روی دولت در اواخر فروردین ماه امسال بعد از کشمکشهای فراوان قیمت خرید تضمینی گندم را از ۴هزار تومان به ۵هزار تومان افزایش داد که کشاورزان معتقد بودند نرخ ۵هزار تومان نیز متناسب با هزینههای تولید و نرخ تورم نیست و اعتراضات فراوانی به آن داشتند. آن زمان بسیاری از مسوولان دولتی گفتند که نرخ اعلام شده مطلوب و مورد رضایت کشاورزان است، اما نتیجهای که الان به دست آمده سخنان این مسوولان را تایید نمیکند، همانطور که به تحقق قول وزیر سابق جهاد کشاورزی نیز منجر نشده است. به طوری که چند روز پیش حسن عباسی معروفان، سرپرست دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در گفتوگویی اعلام کرده است: بر اساسی برآوردی که سال قبل وزارت جهاد کشاورزی وقت داشت برنامهریزی کرده بود، حدود ۹میلیون تن گندم خرید تضمینی داشته باشیم، اما این امر در سال جاری عملی نشد. وی افزوده است: اکنون در پایان زمان خرید تضمینی گندم هستیم اما تنها ۴میلیون و ۶۰۰ هزار تن گندم خریداری شده و میزان خرید تضمین گندم نصف پیشبینی انجام شده است. سرپرست دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: دولت قبل قصد آن را داشت که گندم از خارج کشور وارد نکند و در تولید این محصول خودکفا شویم، اما شرایط به شکل دیگری رقم خورد و اکنون دولت جدید در ابتدای کار خود باید ۶ میلیون تن گندم برای کسری تولید وارد کند. همین مساله نشاندهنده دقیق نبودن برآوردها و پیشبینیهای میزان تولید محصولات استراتژیک است که قبلا نیز بارها مشکلساز شده، از طرفی وقتی شخصی در مقام وزیر وعده و قولی را میدهد باید بسیار در گفته خود دقت کند چرا که حتما دولت روی آن حساب ویژه باز میکند و عدم تحقق این قول با توجه به اهمیت محصول گندم، میتواند تبعات جبران ناشدنی برای کشور داشته باشد.