دولت سیزدهم و فرصت‌های مغتنم حوزه معدن افغانستان
کشور ما ایران در حوزه‌های ژئوپلیتیک پیرامونی خویش شامل حوزه آسیای مرکزی، حوزه قفقاز، حوزه غرب، حوزه خلیج‌فارس و حوزه فلات مرکزی (افغانستان و پاکستان) با فرصت‌ها و تهدیدات قابل توجهی روبه‌رو است.
بررسی و تامل تحولات اخیر در کشور مسلمان و همسایه ما، افغانستان که در چند دهه گذشته دو ابرقدرت بزرگ شرق و غرب را به زانو درآورده است (شوروی بعد از سال‌ها هزینه با مقاومت مردمی با خفت خارج شد و ایالات متحده و هم‌پیمانان غربی هم با صرف نزدیک به ۲هزار و۵۰۰ میلیارد دلار با خفت گریخت....) بسیار مهم و حیاتی است. افعانستان بنا به آمارهای متعدد اولین کشور تولیدکننده تریاک و اضافات مخدره آن است از این رهگذر ما در حوزه تامین امنیت مرزهای شرقی سالانه صدها میلیون دلار هزینه کرده و صدها نفر از جوانان این مرز و بوم جان گرانقدر خویش را در دفاع از مرزها نثار می‌کنند، جمع زیادی نیز درگیر اعتیاد و تبعات خانمانسوز آن.
سیل آوارگان نیز سالانه هزینه‌های بسیار گزافی بر کشور ما تحمیل کرده است و از این رهگذر صدها معضل فرهنگی و امنیتی و اجتماعی گریبانگیرمان شده است و اما فروپاشی زودهنگام و حیرت‌آور نظام سیاسی حاکم در افغانستان، به اعتقاد بسیاری از آگاهان و کارشناسان زنگ خطر جدی برای صلح و ثبات و امنیت منطقه به شمار می‌رفت در این میان بررسی ریشه‌های تفوق طالبان و شکست ارتش‌های بزرگ جهانی در مقابله با این گروه، بسیار حائز اهمیت است.
به تحقیق فقر و بی‌عدالتی و ظلم و بیکاری و عدم توسعه‌یافتگی این کشور غنی از جمله دلایل و عوامل سیه روزی مردم مظلوم افغانستان است.
این در حالی است که بر اساس گزارش و آمار وزارت معادن و پترولیوم افغانستان ارزش ذخایر معادن این کشور ۳ هزار میلیارد دلار تخمین زده شده است.
این وزارت تایید کرده است تاکنون بیش از ۱۴۰۰ منطقه معدنی افغانستان شناسایی شده است. این کشور پهناور دارای ذخایر زیر زمینی از جمله مس، لیتیوم، آهن، طلا، نیوبیوم و کبالت است که با استخراج این معادن؛ افغانستان به یکی از قوی‌ترین کشورهای صادرکننده مواد معدنی در جهان تبدیل خواهد شد.
براساس گزارش روزنامه نیویورک تایمز، در حال حاضر بولیوی بزرگ‌ترین کشور صادرکننده در بخش «لیتیوم» در جهان است در صورتی که ذخایر لیتیوم افغانستان برابر با لیتیوم بولیوی است. لیتیوم فلزی است که در بخش باتری‌های قابل شارژ مانند باتری‌های تلفن، کامپیوتر، باتری‌های موتور و وسایل الکترونیکی استفاده می‌شود. وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده است، معادن لیتیوم افغانستان آن قدر زیاد است که می‌توان با ذخایر نفتی پادشاهی عربستان سعودی مقایسه کرد.
براساس اطلاعات وزارت معادن و پترولیوم افغانستان؛ معدن حاجی گک در ولایت بامیان در مرکز این کشور با ذخیره ۲ میلیارد تن، معدن مس در ولایت لوگر در جنوب افغانستان و معادن زغال سنگ در مناطق مرکزی و شمالی افغانستان، معادن طلا در شمال، غرب و جنوب، لیتیوم و بریلیم در ولایت غزنی در جنوب افغانستان، اورانیوم در ولایت هلمند، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ولایت‌های شمال و غرب این کشور و پنج حوزه نفت و گاز در سراسر این کشور شناسایی شده است.
در این ارتباط ذکر و تاکید بر این نکته ضروری است که سهم معدن از اشتغال مستقیم جهانی ۳۰ میلیون نفر است. این بخش از حوزه‌هایی است که باعث اشتغال پایدار متوازن و افراد بومی می‌شود. متوسط ضریب اشتغال غیرمستقیم بخش معدن در جهان، ۷ نفر است و از میان حوزه‌های کشاورزی، آموزش، گردشگری و بانکداری بیشترین اشتغال غیرمستقیم را ایجاد می‌کند. سهم معدن از اشتغال مستقیم و غیرمستقیم جهانی حدود ۲/ ۵درصد است (۲۰۰ میلیون نفر).
در این راستا کشورهای زیادی از جمله چین و آمریکا و روسیه برای بهره‌مندی بیشتر از این خوان گسترده تلاش‌های فراوانی کرده‌اند؛ اما جمهوری اسلامی ایران به دلایل متعدد از جمله همسایگی، قرابت‌های بالای فرهنگی و زبانی، نزدیکی به دریا و تجارب ارزنده تخصصی در بخش معدن و صنایع معدنی، در این زمینه نیز دست بالا را نسبت به سایر رقبا دارد. تجربه‌های ارزشمند کشور در حوزه معدن سرمایه عظیمی برای دو کشور دوست و مسلمان و همسایه به شمار می‌رود، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و در راس آن سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی در کنار سایر نهادها و سازمان‌ها و بخش‌های فعال دولتی و خصوصی این بخش می‌توانند با ارائه تجارب ارزشمند خویش برای دستیابی مردم افغانستان به این ثروت عظیم و ایجاد اشتغال قابل توجه به یکی از وظایف بزرگ تاریخی، اخلاقی و شرعی خویش عمل کرده و در کنار تحکیم روابط دیرینه، نسبت به تامین و ارتقای امنیت مرزهای شرقی نیز جامه عمل بپوشانند.
بی‌تردید این رویکرد مورد اهتمام جهانیان نیز خواهد بود و گامی در راستای تحقق ارزش‌های والای انقلاب شکوهمند اسلامی.
