مدیرعامل اکسچنج اکسیر در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» :
برای خرید رمز ارز از پلت‌فرم مطمئن استفاده شود
حوزه فعالیت شرکت اکسیر چیست؟
اکسیر یک سکوی فناورانه و دانش‌بنیان تبادل رمز دارایی‌ها است که علاوه بر ارائه سرویس بازارهای باز به کاربران خود سرویس نگهداری دارایی دیجیتال را هم ارائه می‌دهد. اکسیر علاوه بر این برای کسب‌وکارها نیز خدماتی مانند طراحی و راه‌اندازی مکانیزم‌های بازارگردانی و مهیاکردن زیرساخت برای اپلیکیشن‌هایی که معاملات سی‌اف‌دی را انجام می‌دهند ارائه می‌کند.
این سکو‌های فناورانه تبادل دارایی دیجیتال اصطلاحا اکسچنج نامیده می‌شود که متاسفانه به‌غلط در فارسی صرافی معنی شده است. درحالی‌که مکانیزم و ساختار روند معاملات در اکسچنج‌ها به‌هیچ‌وجه شباهتی با مفهوم صرافی ندارد.
در حال حاضر اکثر حوزه‌های مالی دارای قوانین شفافی هستند اما این موضوع در رابطه با ارزهای دیجیتال صادق نیست. با توجه به این عدم شفافیت در ایران تا چه اندازه صرافی‌های ارزهای دیجیتال در فعالیت‌ها آزادی عمل دارند؟
نبود قوانین شفاف در حوزه تبادل رمز دارایی‌ها در کشور، متاسفانه بیش از آنکه آزادی عمل به همراه داشته باشد، فضایی پر از ابهام و سردرگم هم برای کاربران و هم برای کسب‌وکارها ایجاد کرده است. وقتی از کسب‌وکار صحبت می‌کنیم تعریف کلاسیک آن مدنظر ما است که دارای برنامه‌ریزی بلندمدت، هدف‌گذاری استراتژیک، تحلیل فرصت‌ها و چالش‌ها و... است. پس یک کسب‌وکار واقعی نگاه کوتاه‌مدت و به تعبیری موج‌سواری نداشته و برنامه‌های میان‌مدت و درازمدت مشخصی دارد. از این حیث نبود قوانین شفاف در کشور به‌شدت صدمه‌زننده است و از دیگر سو این عدم شفافیت باعث ایجاد و رشد دیگر فعالان این حوزه که نگاه کوتاه‌مدت و گاه ناسالم دارند شده است.
از دید کاربران نیز این موضوع باعث سردرگمی و نهایتا عدم آگاهی و بینش صحیح شده است و بزرگ‌ترین خطر از دید بنده برای کاربران این حوزه نبود دانش است که نتیجه آن گرفتار شدن در دام سودجویان و کلاهبرداران است. یا در خوش‌بینانه‌ترین حالت به علت عدم آگاهی و شناخت از ذات بازارهای رمز دارایی‌ها، باعث از بین رفتن سرمایه‌های آنها می‌شود.
ارزهای دیجیتال قابل‌پیگیری نیستند و مضراتی ازجمله افزایش کلاهبرداری، قاچاق و ناامنی در حفظ این نوع ارزها باعث مخالفت دولت‌ها در سراسر جهان با این ارزها شده است، ازنظر شما با توجه به ریسک‌های موجود در این ارزها چقدر امکان دارد که دولت قوانینی برای ممانعت از خریدوفروش و تبادل این ارزها وضع کند و ارزهای دیجیتال ملی جایگزین آن شود؟
بنده با این موضوع مخالفم که ارزهای دیجیتال قابل‌پیگیری نیستند. اولین و شاید مهم‌ترین دستاورد ارزهای دیجیتال قابل‌پیگیری و غیرقابل خدشه بودن تراکنش‌ها است. رمزارزها به روش فناورانه‌ای قابل‌پیگیری هستند زیرا ساختار و ماهیت رمزارزها، مفهوم و فناوری بلاک‌چین یک مفهوم فناورانه است پس ابزارهای رصد آن نیز مطابق با آنها است، ولی به معنای غیرقابل رصد بودن نیست. متاسفانه ذهنیت اشتباهی که در کشور ما وجود دارد این است که رمزارزها باعث دامن زدن به بحث پولشویی و قاچاق شده که این هم گزاره درستی نیست.
تهدیدی که خیلی از دولت‌ها از ناحیه رمزارزها احساس می‌کنند بحث‌های کلان اقتصادی و تضعیف پول ملی است که اینها بحث‌های کلان و حاکمیتی بلندمدت هستند. از عمر اولین رمزارز فقط ۱۲ سال و از شکل‌گیری بازارهای متمرکز آن ۱۰ سال گذشته است. خیلی از زوایای پنهان این قضیه همچنان پنهان هستند و از لحاظ بعد اقتصادی و کلان نمی‌شود الان در مورد این مساله اظهارنظری کرد و این موضوع را باید به‌عنوان نقطه‌ضعف آن در نظر بگیریم. همان‌طور که خیلی‌ها زوایای پنهان اینترنت را روز اول نمی‌توانستند پیش‌بینی کنند که اینترنت چه تاثیر شگرفی بر روابط اجتماعی یا حتی سیاسی خواهد گذاشت رمزارزها در حال حاضر تا حدودی مبهم و غیرقابل پیش‌بینی هستند.
سال‌های اخیر بازار سرمایه ایران دارای نوسانات شدیدی بود و ازنظر برخی مردم عملکرد چندان خوبی نداشت. اکسیر به‌عنوان یک صرافی ارزهای دیجیتال ورود مردم به بازار رمزارزها را در دوران ریزش بازار سرمایه چگونه ارزیابی می‌کند؟ با توجه به ریزش اخیر ارزهای دیجیتال صرافی‌ها چگونه در مردم برای سرمایه‌گذاری در رمزارزها رغبت ایجاد کردند؟
تعریف ما از بازار رمزارزها مانند هر بازار مالی دیگر است و این را یک سبد و فرصت مضاعف برای مردم در نظر داریم که بتوانند علاوه بر سرمایه‌گذاری در حوزه‌های دیگر در این بازار نیز سرمایه‌گذاری کنند. طبیعتا این بازار به دلیل جوان بودن، ماهیت دی سنترلایز و غیرمتمرکز و ترمینولوژی آن، با بازارهای سرمایه متمرکزی مثل بورس، سکه، طلای آب شده یا حتی فارکس متفاوت است و ادبیات، رفتار و استراتژی ورود خاص خود را می‌طلبد و به‌طورکلی نیازمند دانش و مهارت و نگرش خاص است. ما در اکسیر هیچ‌گاه کاربران و مردم را به سرمایه‌گذاری در این بازار تشویق نکردیم، ما فقط می‌گوییم اگر مردم با ریسک آگاهی و دانش خودشان به این نتیجه رسیدند که می‌خواهند به این حوزه و بازار ورود کنند از پلت‌فرم‌های مطمئن، حرفه‌ای و امن استفاده کنند و تا حد امکان پلت‌فرم‌های شناسنامه‌داری باشند که در صورت وقوع مشکل به هر دلیلی، دسترسی به صاحبان آن، در کشور میسر باشد و تا حد زیادی بتوانند این ریسک را مدیریت کنند. اکسچنج اکسیر د‌رصدد است استانداردها و امکانات اکسچنج‌های بزرگ دنیا را در اختیار مردم قرار بدهد تا هموطنان ما نیاز به بردن سرمایه‌هایشان به پلت‌فرم‌های خارجی نداشته باشند و سرمایه آنها در معرض تهدید و ریسک قرار نگیرد.
درست است که پیگیری‌ها فناورانه و تراکنش‌ها قابل رصد است اما این تراکنش‌ها توسط دولت قابل‌پیگیری نیست. این موضوع باعث بروز برخی مشکلات نمی‌شود؟ چرا دولت‌ها در سراسر جهان مخالف این ارزها هستند؟
این موضوع که دولت نمی‌تواند رصد کند ضعف فناوری بلاک‌چین و کریپتو نیست. ما در اکسیر به‌عنوان فعالان این حوزه به مدت دو سال در حال پیشنهاد به حاکمیت و دستگاه‌های مختلف هستیم که از بخش‌های خصوصی برای مدیریت و نظارت بر تراکنش‌ها استفاده کنند.
بحث پولشویی و تبهکاری، کمترین اهمیت را در نگرانی دولت‌های مخالف دارد. عرض کردم زوایای پنهان اقتصادی و دو نگرانی از تضعیف پایه پولی ملی کشورها مهم‌ترین دلیل نگرانی دولت‌ها است، ولی از طرفی نیز وقتی نظرات اقتصاددان‌های برجسته دنیا را مطالعه می‌کنیم می‌بینیم که ماهیت و تعریف از پول عوض شده یا عوض خواهد شد و رمز دارایی‌ها کاندیدای اصلی برای عوض شدن ماهیت پول هستند. به هر نحوی کشورها در جهان اساس ماجرا را به رسمیت شناختند. اما در خیلی از کشورها این دغدغه وجود دارد که این پول‌ها غیرمتمرکز هستند و هیچ نهاد نظارتی وجود ندارد، برای اقتدار و یکپارچگی سیستم پولی کشورها چه اتفاقی می‌افتد که این برای ما یک علامت سوال است.
همان‌طور که ما بحث شبکه‌های اجتماعی را داریم و شاید خیلی وقت‌ها در خیلی از کشورها بحث جغرافیا دیگر مطرح نیست در رمزارزها نیز در اینجا قانونی گذاشته‌اند که می‌تواند خارج از بحث جغرافیا باشد.
اینکه نهاد خاصی برای حمایت یا کنترل ارزهای دیجیتال وجود ندارد در نوسانات شدید این بازار موثر است؛ برای مثال در بازار سرمایه در هنگام ریزش سهم ارزنده حقوقی‌ها با خرید از آن سهم حمایت می‌کنند یا دولت اقدامات پوپولیستی انجام می‌دهد. از نظر شما ایجاد این نهادها در بازارها چقدر مهم است؟
برای اینکه بتوانیم در بازار کریپتوها فعالیت کنیم باید هر دانسته‌ای را که از دنیای متمرکز داشته‌ایم پاک کنیم و به حوزه رمزارزها اشراف پیدا کنیم. افرادی که در دنیای متمرکز، تراکنش‌های مالی خود را انجام داده‌اند همیشه یک نهاد حمایتی و نظارتی پشت آن است زمانی که به دنیای رمزارزها و سیستم غیرمتمرکز وارد می‌شوند ذهنشان پر از ابهام می‌شود. نهادهای نظارتی در سیستم بلاک چین وجود ندارد اما اگر حمایتی هم با مکانیزم اجماع وجود داشته باشد فقط در راستای سلامت بازار بوده و اصلا مکانیزم سنترالایز ندارند.
شرکت شما برای آینده دارای چه اقدامات یا برنامه‌هایی برای بهبود خدمات‌رسانی به مردم است؟
ما در حال تلاش برای بهبود حوزه فنی، امنیت سرویس، کیف پول‌ها، تراکنش‌ها و ناشناس بودن کاربران هستیم. افزایش ابزارهای تریدینگ و ابزارهای مشتقه در حوزه تکنیکال نیز در برنامه‌های اکسیر قرار گرفته است. در حوزه کسب‌وکار هم سعی در ایجاد بستر قانونمند در این حوزه داریم.
