کوهی از موانع در مسیر تاسیس شرکت‌های استارت‌آپی
به عقیده مدیرعامل شرکت فیندو در چند سال اخیر در ایران با کوهی از چالش‌ها و موانع برای ایجاد شرکت‌های استارت‌آپی روبه‌رو بوده‌ایم و برخلاف کشورهای توسعه‌یافته هیچ حامی و پشتیبانی برای پیشرفت این قبیل کسب‌وکارها وجود ندارد و حمایت‌ها تنها در حد حرف باقی مانده است. حامد مددی معتقد است بزرگ‌ترین حمایتی که باید از بازار سرمایه صورت گیرد، حمایت تسهیل‌گری و نظارتی است. دولت‌ها باید راه‌ها و ابزارهای مناسب سرمایه‌گذاری را به مردم آموزش بدهد. در همین راستا برای کسب اطلاع بیشتر از معضلات شرکت‌های استارت‌آپی و موانع تاسیس آنها سراغ حامد مددی، مدیرعامل شرکت فیندو رفتیم.
تاریخچه و حوزه فعالیت شرکت فیندو چیست؟
فیندو یک شرکت استارت‌آپی با ایده‌ای نوین است. در ایران شرکتی با فعالیت مشابه تاسیس نشده بود. شرکت فیندو در سال ۹۸ محصولات و برنامه‌های بازاریابی و توسعه را طراحی و پس از جذب سرمایه، فعالیت خود را آغاز کرد. فعالیت اصلی شرکت در حوزه آموزش و اطلاع‌رسانی و تحلیل اخبار است. در حال حاضر در آخرین آپدیت از کسب‌وکار سایت فیندو، دوره‌های مانیتورینگ یک‌ساله بورس ایران و بازارهای جهانی را داریم که مسیر فعالیت آن، افزایش دانش و اطلاعات فعالان بازار سرمایه است. در این دوره‌های یک‌ساله جلسات تحلیلی و روان‌شناسی هم علاوه بر آموزش بازار وجود دارد که سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از آن شخصیت معامله‌گر را در خود پرورش دهند. همچنین در پایان معاملات استراتژی و پلن معاملات شخصی مخصوص خودشان را با توجه سطح به ریسک‌پذیری و سواد خود داشته باشند. ما در فیندو به‌دنبال تبدیل‌شدن به منبعی هستیم که تمام فعالان بازار سرمایه برای دستیابی به اطلاعات و اخبار آنالیز و تحلیل‌شده به ما رجوع کنند. فرق شرکت فیندو با خبرگزاری‌ها در این است که اطلاعات را خام در اختیار کاربران قرار نمی‌دهیم و تاثیر و تغییر آن خبر را بر بازار پوشش می‌دهیم، اما این تحلیل‌ها خیلی ریز و عمیق نیستند، بلکه کلیت تاثیرات و سوگیری‌ها را شامل می‌شوند.
در بسیاری از بازارهای نوپا و نابالغ اخبار و وقایع دارای تاثیرات بیشتری هستند. تحلیل اخبار در این بازارها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در بازارهایی مانند ارزهای دیجیتال چیزی تحت عنوان بنیاد یا بحث فاندامنتال وجود ندارد و کسی نمی‌تواند بسنجد که ارزهایی مانند بیت‌کوین چقدر می‌ارزد، اما از طریق نشانه‌هایی مانند اخبار یا رفتار سرمایه‌گذار می‌توان جهت کلی بازار را پیش‌بینی کرد. بحث سختی شبکه، استخراج ارزها، دامیننس و انتقال ارزها از کیف پول به اکسچینج و... می‌تواند به ما کمک کند جهت کلی بازار را تشخیص دهیم.
در بین شرکت‌های فعال در حوزه مالی، شرکت‌هایی هستند که با ابزارهای مختلف تحلیل تکنیکال را ارائه می‌دهند، اما آیا شرکت‌هایی با ابزار تحلیل اخبار و تحلیل بنیادی وجود دارد؟
در واقع ما شرکت‌هایی برای تحلیل اخبار و بنیاد سهام نداریم و شرکت ما به‌نوعی نوآوری در زمینه تحلیل اخبار است. در برخی شرکت‌ها ابزار تحلیل سنتیمنتال داریم که از لحاظ روان‌شناسی بازار را تحلیل می‌کنند، اما در حال حاضر از جنبه تحلیل فاندامنتال شرکتی وجود ندارد.
بحث مدیریت دارایی در برخی شرکت‌ها بسیار باب شده است. شما در این خصوص خدماتی برای ارائه در نظر دارید؟
اهمیت بحث دانش و آموزش قابل‌چشم‌پوشی نیست و چون در ایران مردم تجربه کار در بازار دوطرفه را ندارند، گاهی وارد بازارهایی با لوریج (اهرم) بالا می‌شوند و تمام دارایی خود را یک‌باره از دست می‌دهند. در راستای آموزش‌های لازم برای کار در بازارهای دوطرفه تمام آموزش‌های ما در سایت به‌صورت رایگان عرضه شده است.
برای تاسیس شرکتی با نوآوری و بدعت فیندو با چه چالش‌هایی روبه‌رو بودید و لازمه ایجاد این شرکت چه بود؟
یکی از بحث‌های بسیار مهم این است که در ایران فضای استارت‌آپی در حوزه مالی بسیار کمرنگ است و در کارگزاری‌ها، شرکت‌های سبدگردانی و صندوق‌ها فضا بسیار سنتی و خشک بوده و برای خلاقیت و نوآوری و ایده‌های جدید شرایط لازم وجود ندارد. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در تاسیس شرکت‌های استارت‌آپی این است که افرادی که در حوزه مالی کا رکرده‌اند ذهن انعطاف‌پذیری برای کار در موقعیت جدید و خلاقانه ندارند؛ بنابراین هنگام جذب و استخدام نیرو و آغاز به‌کار نمی‌توانستیم سراغ افرادی باسابقه کار برویم. از طرفی همزمان با تاسیس شرکت بورس ایران دچار نوسانات شدیدی در زمان کم شد که در شروع کار می‌توانست شرکت تازه‌تاسیس را با چالش‌های جدی روبه‌رو کند.
مردم در بازارها گاه با رفتارهای هیجانی باعث تخریب بازاری می‌شوند که در بلندمدت می‌تواند سودده باشد. تاثیر شرکت‌هایی مانند فیندو بر کم‌کردن رفتارهای هیجانی مردم چقدر است؟
یکی از اهداف مهم ما از تاسیس فیندو، افزایش دانش و اطلاعات مردم و درواقع افزایش فرهنگ صحیح سرمایه‌گذاری است. شعار اصلی ما این است که در ارتباط با مخاطب باید سه فاکتور اصلی اعم از صداقت، خیرخواهی و بی‌طرفی وجود داشته باشد. این سه موضوع در اکثر خبرگزاری‌ها و سایت‌ها کمتر است؛ زیرا به علت منافع موجود در بازار اکثر اخبار دارای سوگیری است.
دولت چگونه می‌تواند از بازارهایی نظیر بورس حمایت کند؟
بزرگ‌ترین حمایتی که باید از بازار سرمایه صورت بگیرد، حمایت تسهیل‌گری و نظارتی است. حمایت تسهیل‌گری یعنی مردم راه‌ها و ابزارهای مناسب را در سرمایه‌گذاری به مردم آموزش دهند. بیش از ۸۰درصد مردم ما نمی‌دانند صندوق سهامی یا صندوق مختلط چیست و طبعا در آن سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و موانعی مانند مشکلات سجام در تقسیم سودها یا مجامع آنلاین از مهم‌ترین حمایت‌ها و اقدامات تسهیل‌گری دولت‌ها باید باشد.
دولت‌ها نه‌تنها اقداماتی مانند طریق نقدینگی به بازار دارند، بلکه گاه شاهد تصمیمات و قوانین خلق‌الساعه‌ای هستیم که قابلیت اجرا در بلندمدت را ندارند و سرمایه‌گذاران این موضوع را ریسک بزرگی تلقی می‌کنند. شما این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این اقدامات در زمان تلاطم‌های بازار دیده شد که تصمیمات و مقررات بسیاری در زمان کمی اتفاق می‌افتاد. بازار باید براساس عرضه و تقاضا نوسان کند؛ بنابراین ایجاد این قوانین و مقررات ناکارآمد نمی‌تواند باعث بهبود شرایط بازار شود. یکی از دلایل دیگر جذابیت بورس نقدینگی آن بود، اما در اسفند۹۹ تا خرداد۱۴۰۰ شاهد صف‌های فروش سنگین و پر نشدن حجم‌مبنا و به‌تبع آن پایین‌آمدن نقدشوندگی بازارها بودیم. اینها باعث بی‌اعتمادی در بازار شد.
اخبار سایت شما فقط مربوط به بازار ایران است؟
خیر، فیندو دارای شبکه‌های اجتماعی جداگانه‌ای است که در مورد ارزهای دیجیتال است و سعی در گسترش آنها داریم. مقالاتی هم در حوزه‌های دیگر مالی ازجمله طلا، مسکن و خودرو داریم.
مردم ما نسبت به بازار سرمایه کمی بی‌رغبت شدند. پس به بازار رمزارزها ورود کردند که آن هم ریزش کرد. پس از ضررهای مردم و کم‌شدن توجه مردم به بازار سرمایه طبیعتا کسب‌وکار و شرکت‌های مشابه فیندو بی‌تاثیر از این شرایط نبودند و گاه در این شرایط، خدماتی که ارائه می‌دهند موردتوجه مردم قرار نمی‌گیرد. در این دوره‌ها چه اقداماتی برای مقابله با وضعیت رکودی شرکت انجام داده‌اید؟
این مساله در زمان نزول و رکود بازار برای شرکت‌هایی مانند فیندو کاملا محسوس بود و تقاضای مردم برای دریافت خدمات آموزشی یا مشاوره سرمایه‌گذاری بسیار کم شد. ما با بررسی انواع بازارهای موازی و مسیر حرکت پول سعی کردیم مخاطبان را با خود همراه کنیم. طبیعتا زمانی که بورس شرایط مطلوبی ندارد، مردم به سمت بازارهای موازی نظیر فارکس، طلا، ارزهای دیجیتال و دیگر بازارها می‌روند و ما در فیندو با آماده کردن خدماتی در حوزه‌ای که مردم به سمت آن می‌روند، جذب مخاطب کرده‌ایم. بیشترین فعالیت و درآمد شرکت‌هایی نظیر فیندو در حوزه‌های مربوط به بازار سرمایه است؛ بنابراین انتظار کاهش مخاطب و درآمد در شرکت‌های این حوزه در زمان رکود را داریم، اما در این شرایط نامطلوب نیز برای بعد از رکود برنامه‌ریزی می‌کنیم. به عقیده بنده سرعت گردش نقدینگی بازارها نسبت به چهار سال پیش دو برابر شده و سیکل‌های ریزشی و صعودی از نظر زمانی هم نصف شده که این به نفع کسب‌وکارهای حوزه‌هایی از این قبیل است.
آیا شرکت فیندو خدمات و ایده‌هایی در ذهن دارد که هنوز با چالش‌هایی برای اجرا روبه‌رو بوده یا امکان اجرای آن در ایران وجود نداشته باشد؟
ما تمام خدمات را کامل رونمایی نکرده‌ایم. فیندو یک شبکه اجتماعی ویژه سرمایه‌گذاران بازارهای مختلف دارد که طراحی‌های تحت وب آن همه انجام شده و رونمایی آن در یکی دو ماه آینده اتفاق می‌افتد و بسر مناسبی برای دریافت اطلاعات آنالیز است. این اعداد در تحلیل و تصمیم‌گیری به افراد کمک نمی‌کنند، بلکه تفسیر و تحلیل صحیح آنها است که به سرمایه‌گذار برای سرمایه‌گذاری بهتر کمک می‌کند. در این وب‌سایت این خدمات برای ارائه در نظر گرفته‌شده و رویکردی را که در بحث اخبار و تحلیل آن داشتیم روی دادههای خام معاملاتی نیز داریم.
آیا می‌توان نتیجه گرفت اکثر خدماتی که شرکت فیندو ارائه می‌دهد، در زمینه تحلیل فاندامنتال است؟
در واقع خدمات ارائه‌شده در فیندو هم فاندامنتال و هم تابلوخوانی است. در بحث بنیادی مقایسه و آنالیز دیتاهای مطلوبی داریم. در مرحله بعد از اهداف فیندو ارائه این خدمات در خارج از کشور را نیز در نظر داریم.
آیا قوانینی وجود دارد که باعث ایجاد موانع و چالش‌هایی در مسیر تاسیس شرکت‌های استارت‌آپی نظیر فیندو شود؟
در چند سال اخیر در ایران متاسفانه با کوهی از چالش‌ها و موانع برای ایجاد شرکت فیندو روبه‌رو بودیم و برخلاف شرکت‌های توسعه‌یافته از پیشرفت این کسب‌وکارها کسی حمایت نمی‌کند و حمایت‌ها در حد حرف و ایده هستند.
در آخر، بازدیدهای سایت و شرایط کنونی آن چگونه است؟
وب‌سایت فیندو رنک حدود ۲۰۰۰ الکسا با ۲ تا ۳هزار بازدید در روز را دارد. ما تمرکز چندانی درگرفتن بازدید سایت نداشتیم و بیشتر تلاش ما در راستای آموزش به علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در بازارها است، اما با رونمایی از بخش جدید سایت فکر می‌کنم جهش خوبی در تعداد بازدیدهای سایت داشته باشیم.
