چرا عطش بازار سیمان فروکش نمی‌کند؟
قطع گاز در فصل زمستان و برق در تابستان نیز مزید بر علت شده است. در حال حاضر که هنوز بسیاری از ساکنان شهرها از وسایل سرمایشی استفاده نمی‌کنند، قطع برق سیمانی‌ها کلید خورده است و با توجه به عقب‌ماندگی بازار از تقاضا که آن هم به واسطه قطع گاز در زمستان اتفاق افتاد، به نظر نمی‌رسد عقب‌ماندگی بازار قابل جبران باشد و باید باز هم شاهد بازاری متفاوت‌تر از نرخ فروش کارخانه‌ها باشیم. امروز به طور تقریبی هر کیسه سیمان به حدود ۴۰هزار تومان رسیده است اما در صورت قطع برق شاید سیمان ۶۰هزار تومانی را هم ببینیم. این در حالی است که تولیدکننده از درب کارخانه سیمانش را به قیمت هر کیسه حدود ۲۳هزار تومان می‌فروشد. نکته مهم اینکه قطع برق با توجه به اینکه برق برخلاف گاز جایگزینی ندارد، می‌تواند صنعت سیمان را دچار هرج و مرج کند و در حالی که تمام توجهات معطوف به جلوگیری از رشد قیمت سیمان در بخش تولید با احکام تعزیراتی است، دلالان مانند چند ماه گذشته در بازار جولان بدهند و هر کیسه سیمان تا چند برابر قیمت درب کارخانه در بازار به فروش برسد. بنابراین اتفاقی که می‌توانست با تدابیر درست کارخانه‌ها را توانمند کند و سیمان با قیمت معقول به دست مردم برسد اما اکنون و احتمالا در ماه‌های آتی این معضل حیات صنعت را به مخاطره می‌اندازد و مردم هم بی‌خبر از مشکلات، ممکن است تولیدکننده‌ها را به زیاده‌خواهی متهم کنند در حالی که تولیدکننده بعد از خلف وعده‌های مکرر دولت کمتر از یک ماه پیش توانسته مجوز افزایش قیمت را از هر تن ۲۲۰ هزار تومان به ۳۱۰ هزار تومان اخذ کند و به هیچ عنوان نمی‌تواند بالاتر از این قیمت بفروشد.
رشد 40 درصدی تغییر محسوسی ایجاد نکرد
مدیر عامل سیمان جوین به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: اگر چه انجمن سیمان در خصوص افزایش قیمت سیمان توسط تولیدکننده تلاش زیادی کرد و حتی در ماه‌های آخر دولت مجوز افزایش 40درصدی قیمت‌ها را دریافت کرد، اما واقعیت اینجاست که صرف نظر از افزایش دستمزدها و هزینه‌های حمل و نقل، گاز بیش از 100درصد گران شد و با توجه به اینکه گاز بیشترین نقش را در هزینه‌های تولید دارد، می‌توان گفت تغییر محسوسی اتفاق نیفتاده است. در واقع قبل از این افزایش متوسط مبلغ پرداختی به عنوان هزینه گاز مصرفی یک‌میلیارد و 500میلیون تومان به صورت ماهانه بود و امروز این رقم به حدود 3 میلیارد تومان در ماه رسیده است.
قطع برق از اردیبهشت آغاز شده است
بهدین اورعی می‌افزاید: کارخانه‌ها با بالاترین توان تولید می‌کنند، اما نمی‌توانند با بالاترین ظرفیت تولید کنند چرا که عملا با قطعی برق و گاز یک‌سوم ظرفیت تولید سالانه را از دست می‌دهند. به طور نمونه در کارخانه سیمان جوین ظرفیت یک‌میلیون و 200 هزار تنی در سال تبدیل به 800 هزار تن شده است. متاسفانه برخلاف سال‌های گذشته که قطع برق از تیر آغاز می‌شد، امسال از اردیبهشت با این مشکل مواجه هستیم و حتی در ساعت 12 تا 18 به دلیل ساعات پیک مصرف تولیدکننده سیمان از فعالیت منع شده است.
عدم همکاری اداره مالیات و تامین‌اجتماعی
اورعی همچنین به مشکلات بیمه و مالیات می‌پردازد و می‌گوید: سازمان تامین‌اجتماعی و اداره دارایی بیمه و مالیات را در سریع‌ترین زمان از تولیدکننده می‌گیرند و این هزینه‌ها واقعا کار را برای همه سخت کرده است. در حالی که سهم شرکت‌ها از کل مالیات در ایران 22درصد است، این رقم در ژاپن حدود 13درصد، در کانادا 11درصد، انگلستان 8درصد، دانمارک 7درصد و آمریکا 3درصد است و متاسفانه به محض اینکه یک روز پرداخت مالیات یا بیمه تامین اجتماعی به تاخیر می‌افتد، بلافاصله تمامی حساب‌های شرکت را مسدود می‌کنند.
چرا کمبود سیمان بازار جبران نمی‌شود؟!
اورعی تصریح می‌کند: بعد از اینکه سازمان حمایت از حقوق تولیدکننده و مصرف‌کننده با افزایش 40درصدی نرخ سیمان موافقت کرد، بلافاصله و بعد از دو روز هزینه‌های حمل در اقدامی‌هماهنگ 30درصد افزایش یافت. وی می‌گوید: یکی از قول‌هایی که شرکت‌های سیمانی دادند، تامین سیمان موردنیاز بازار بود تا کمبود سال گذشته هم جبران شود. در شهری مانند تهران هر پاکت سیمان در صورت خرید از شرکت‌های داخل استان با هزینه‌های حمل به 27 هزار تومان می‌رسد، اما از آنجا که نیاز سیمان این کلان‌شهر بسیار بالاست، از تولیدکنندگان استان‌های دیگر سیمان خریداری می‌شود که با توجه به اختلاف مسافت با شهر تهران قیمت این سیمان به‌علاوه هزینه حمل به حدود 32هزار تومان می‌رسد، اما جالب است که تعزیرات بدون توجه به این مساله و وارد کردن سیمان از شهرهای دیگر برای جبران کمبود، مصالح‌فروشی‌ها را توبیخ می‌کند که چرا از شهرهای دیگر سیمان می‌خرید تا قیمت نهایی گران شود. نکته مهم دیگر اینکه در جنوب کشور مصرف سیمان بالاست و با کمبود سیمان مواجهیم، اما در شمال کشور تقاضا بسیار پایین است و چون کرایه حمل بسیار بالاست، انتقال سیمان از شمال به جنوب کشور موجب افزایش قیمت می‌شود.
ضعف نقدینگی تولیدکنندگان
مدیر‌عامل سیمان جوین اضافه می‌کند: یکی از دلایل دیگری که موجب گرانی سیمان شده است، ضعف نقدینگی تولیدکنندگان سیمان است، به این معنا که شرکت‌ها مجبورند سیمان را پیش‌فروش کنند و زمانی که واسطه‌ها این سیمان را می‌خرند، این توان را دارند که با قیمت‌های بالاتر در بازار بفروشند. در واقع این واسطه‌ها عاملیت فروش نیستند بلکه خودشان بدون ارتباط با شرکت‌های تولیدکننده، بازار فروش را در دست گرفته‌اند. مدیر عامل سیمان جوین در مورد عرضه سیمان در بورس کالا تصریح می‌کند: اخیرا سیمان فارس و خوزستان و همچنین سیمان تامین عرضه سیمان در بورس کالا را آغاز کرده‌اند و دلیلی بر انجام نشدن آن وجود ندارد. من اعتقاد دارم آنچه باعث شده تاکنون کار انجام نشود، مسائل سیاسی است و دیر یا زود هم چاره‌ای جز انجام آن نیست.
مشکل تامین سنگ‌آهن
اورعی همچنین به بحران گرانی سنگ‌آهن اشاره می‌کند و می‌گوید: سنگ‌آهن یک تا دو درصد موادخام سیمان را تشکیل می‌دهد، اما متاسفانه به دلیل استفاده غیربهینه در استخراج این ماده اولیه، قیمت سنگ آهن تا چهار برابر افزایش یافته است و این بار دیگری بر دوش تولیدکننده تحمیل می‌کند.
