در گفت‌و‌گو با رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو بررسی شد
الزامات واردات سریع واکسن
خبرهای مختلفی هم از واردات واکسن به گوش می‌رسد. در برخی اخبار از واردات محموله‌های سنگین واکسن سخن به میان آمده، اما به هر حال روند کند واکسیناسیون نشان می‌دهد یا واکسن هنوز وارد نشده یا وارد چرخه تزریق نشده است.
۳۵ شرکت واردکننده واکسن
آن‌طور که رئیس انجمن واردکنندگان دارو می‌گوید: در حال حاضر در کشور ما ۳۵ شرکت اجازه مذاکره و خرید واکسن را از سازمان غذا و دارو دریافت کرده‌اند و برخی شرکت‌ها پروفرما ارائه کرده‌اند؛ با این حال اعتبار این پروفرماها سه تا هفت روز بیشتر نیست و اگر در این مدت نسبت به ثبت سفارش و دریافت ارز موردنیاز اقدام نشود، پروفرما باطل خواهد شد و محصول به مشتری بعدی فروخته می‌شود. به گفته ناصر ریاحی در مذاکراتی که با سازمان غذا و دارو صورت گرفته، قرار شده این پروفرماها با سرعت و به صورت دستی تایید شوند که در این صورت برخی واردکننده‌ها می‌توانند به‌زودی واکسن مورد نیاز را وارد کنند. وی گفت: دولت قصد دارد اولویت‌های خود را برای تزریق واکسن کماکان ادامه دهد؛ با این حال خارج از اولویت کسانی هستند که برای دریافت واکسن به بازار آزاد مراجعه می‌کنند و ممکن است به همین دلیل جان خود را به خطر بیندازند یا افرادی که هنوز اولویت تزریق واکسن آنها فرانرسیده، اما به هر دلیلی مانند عزیمت به مسافرت نیاز به تزریق فوری دارند، بنابراین مجوز واردات واکسن را با قیمت ارز نیمایی یا آزاد صادر کرد. ریاحی با اشاره به بخشی از واردات واکسن که اتاق بازرگانی روی آن متمرکز شده، گفت: این واکسن‌ها توسط کارفرماها خریداری شده و نیروی کار بدون پرداخت پول واکسینه خواهد شد که این اقدام خوبی محسوب می‌شود و از یکسو میزان مشارکت اجتماعی کارفرما را نشان می‌دهد و از سوی دیگر برای کارگرانی که به دلیل حضور در محل کار با ریسک بیماری روبه‌رو می‌شوند، ضروری است و این اقدام می‌تواند با تخصیص ارز با قیمت مناسب توسط دولت عملی شود.
شایعه بازار سیاه واکسن ؟
وی در مورد وجود واکسن در بازار سیاه ادامه داد: به نظر نمی‌رسد این شایعات درست باشند و اگر هم چنین موضوعی صحت دارد خریدار چنین واکسنی در اصل با جان خود بازی می‌کند، زیرا واکسن باید در دمای خاص و در ازت مایع و در انبارهای معتبر نگهداری شود؛ بنابراین قاچاق و خروج از این سیستم دارو را بی‌اثر و حتی خطرناک می‌کند و نباید از این روش واکسن دریافت کرد.
ریاحی با بیان اینکه باید واکسن از کارخانه با شرایط خاص کنترل دما و شرایط محیطی خریداری شود گفت: واکسن باید در کارخانه‌های معتبر و دارای شرایط مناسب و تایید شده، انبار شده و با ماشین‌های مخصوص به مراکز تزریق منتقل شوند. واکسن حداکثر ۲۴ ساعت قبل از تزریق می‌تواند در یخچال قرار بگیرد و اگر در شرایط معمولی قرار بگیرد فاسد شده و قابل استفاده نیست. رئیس انجمن واردکنندگان دارو در پاسخ به این سوال «دنیای‌اقتصاد» که بیشتر مردم در رابطه با کیفیت واکسن‌های چینی و روسی در مقایسه با نمونه‌های آمریکایی و اروپایی آن دچار تردید هستند، گفت: هر واکسنى که مورد تایید نهادهاى قانونى قرار بگیرد، قابل مصرف است. البته واکسن‌هاى موجود بسته به روش تولید پوشش‌هاى مختلف ایمنى از ٧٨ تا ٩٥درصد را دارند، اما تمام آنها احتمال مرگ بر اثر ویروس کرونا را تقریبا به صفر می‌رسانند.
پشتیبانی شبکه درمان در دوره کرونا
وی با بیان اینکه تمام اعضاى خانواده سلامت اعم از پرسنل درمانى یا پرسنل پشتیبانى و شرکت‌هاى خصوصى در طول مدت شیوع کرونا با کار زیاد و صرف‌نظر از سود و درآمد، مسوولیت اجتماعى خود را به نمایش گذاشتند و هر چه در توان داشتند انجام دادند، گفت: حتى در زمان‌هایى که تعطیلى کامل در شهرها برقرار بود هم شرکت‌هاى حوزه سلامت اجازه تعطیلى نداشتند که با خوشحالى آن را پذیرفتند. ریاحی ادامه داد: شرکت‌هاى واردکننده دارو مصرف سه ماه دارو را در گمرک ذخیره کردند که به لحاظ خواب سرمایه و هزینه انباردارى هزینه زیادى را تحمل کردند و علاوه بر آن در شرایط کمبود ارز ناگزیر کالاى ذخیره را ترخیص و به بازار عرضه کردند که البته هنوز هم ارز مربوط به آنها را دریافت نکرده‌اند.
چالش ارز در مسیر واردات
رئیس انجمن واردکنندگان دارو با بیان اینکه تخصیص ارز براى دارو با محدودیت‌هایى مواجه است، گفت: در ۴-۳ ماه اخیر اصلا ارزى برای دارو تخصیص نیافته است و قبل از آن هم ارزهاى نامرغوب که انتقال آنها مشکل و حتى بعضا غیرممکن بود در اختیار ما قرار می‌گرفت.
وی ادامه داد: هم‌اکنون حدود ٢٠٠میلیون دلار دارو بدون تخصیص ارز و صرفا برای رفاه حال بیماران از گمرک ترخیص شده و با نرخ هر دلار ٤٢٠٠ تومان قیمت‌گذارى و به فروش رسیده است و واردکنندگان نگران و سرگردان منتظر تخصیص ارز خود هستند. ریاحی گفت: متاسفانه در ۶ ماه دوم سال گذشته اکثرا ارزهایی که برای واردات دارو اختصاص یافتند ارزهای نامرغوب بودند که نقل و انتقال آنها پرهزینه و همراه با ریسک فراوان بود. این چالش‌ها در مورد تولیدکننده مواد اولیه و داروهای ساخته شده نیز وجود دارد. ارزهای مذکور ارزهایی هستند که بعضا بسیاری از واردکننده‌ها و تولیدکننده‌ها خریداری کرده و ۹ ماه است ریال آن منتقل نشده و بانک مرکزی و بانک‌های کارگزار برای آن سوئیفت صادر کرده‌اند و واردکننده باید منتظر بماند تا مشکلات برطرف شوند تا بتواند رفع تعهد ارزی کند که متاسفانه همه این مسائل ضربات جبران‌ناپذیری در مسیر واردات ایجاد کرده است.
واردات قانونمند است
به گفته ریاحی، واردات، تولید و توزیع دارو یکى از قانونمندترین حوزه‌هاى فعالیت اقتصادى است و کمترین تخلف در آن امکان‌پذیر است؛ کل واردات دارو در گمرک تحویل شرکت‌هاى مجاز پخش می‌شود و در مورد تولید نیز جریان مواد اولیه و تولید تحت کنترل سازمان غذا و دارو است و نهایتا آمار تولید را نیز سازمان دارد و در نهایت تولیدات به پخش واگذار می‌شوند. از سوی دیگر تمام جریان توزیع نیز از طریق سامانه تحت کنترل سازمان غذا و دارو صورت می‌گیرد. وی ادامه داد: با این حال در گذشته که ارز تک‌نرخى بود، بسیارى از داروهاى وارداتى که ورود آنها محدود یا ممنوع بود، به صورت قاچاق به بازار عرضه می‌شد. امروز جریان معکوس شده است و بسیارى از داروهاى وارداتى که میزان آن ۲۰ تا ۳۰درصد کل واردات تخمین زده می‌شود به صورت موردى و با نسخه مجعول خریدارى و به‌صورت قاچاق به کشورهاى همسایه ارسال می‌شود. میزان قابل توجهى از تولیدات داخلى هم به همین صورت به خارج قاچاق می‌شود که البته عمده قاچاق به صورت چمدانى و محموله‌هاى کوچک است. رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو در خصوص اثراتی که تحریم به خصوص در سال‌های اخیر روی واردات دارو داشته، گفت: خوشبختانه خود دارو مشمول تحریم نیست، اما چون انتقال پول با منشأ ایران تحریم است، واردات تحت تاثیر این امر با مشکلات و هزینه‌هاى زیادی صورت می‌گیرد.
