بازار بکر میوه خشک در ایران
ضمن آنکه با ایجاد تحول تولید انواع میوه‌خشک در سراسر جهان به روش‌های مدرن و صنعتی، صادرات میوه خشک ایران نیز در سال‌های اخیر انجام گرفته است. امری که در کشورهای مختلف جهان موردتوجه بوده و مانند طعم میوه‌های تازه ایرانی و خشکبار سنتی ایران همچون انجیر، قیسی، توت، انواع آلو خشک و کشمش، طعم و کیفیت میوه خشک‌های ایرانی نیز مورد توجه واقع شده و صادرات این محصولات به کشورهای مختلف جهان موفقیت‌آمیز بوده است. آلو شابلون، هلو، شلیل، توت‌فرنگی، انبه، موز، خرمالو، کیوی و بسیاری از انواع دیگر میوه خشک در ایران قابل تولید هستند. در صورت گسترش تولید انواع محصولات فرآوری شده از میوه خشک و عرضه آن به بازار جهانی شاهد توسعه فروش کارخانه میوه‌خشک‌کنی خواهیم بود. این امر در کنار تولید محصولات جانبی و فرآوری یا حتی قبل از شروع به تولید، بازارسنجی و به عبارتی شناخت نیازهای بازارهای جهانی و بررسی موارد استفاده از این محصولات در کشورهای مختلف جهان است. در حال حاضر تعداد شرکت‌های تولیدکننده میوه خشک در ایران بسیار قابل‌توجه است و در کنار آن تعداد افرادی که تمایل به شروع کار دارند، قابل‌توجه هستند، اما قطعا یک مجموعه تولیدی بدون داشتن بازاری قوی برای فروش، هرچند با افزایش کیفیت محصول یا تنوع‌بخشی به محصولات، نمی‌تواند مدت‌زمان زیادی دوام بیاورد. ازاین‌رو همواره توصیه می‌شود قبل از شروع به کار، در بحث فروش و بازاریابی و نیازسنجی هر بازار، تحقیق و بررسی کافی صورت گیرد. در کنار این مساله می‌توان بخشی از تولید را به بحث تولید سفارشی اختصاص داد. برخی از محصولات در هر فصل مورد نیاز بیشتری در بازار است که در این صورت می‌توان با برنامه‌ریزی درست، درخصوص گرفتن سفارش تولید میوه خشک صنعتی اقدام و قبل از هرگونه هزینه‌ای، در بحث امکان فروش با اطمینان عمل کرد. در واقع این شیوه نیز روشی مناسب برای فروش محصول با شرایطی برنامه‌ریزی‌شده و تحت کنترل محسوب می‌شود.
ایران چهارفصل مناسب محصول میوه خشک
همان‌طور که می‌دانید با توجه به اینکه ایران کشوری چهارفصل است، بنابراین از حیث تنوع میوه بسیار غنی است و همین عامل موجب می‌شود دستی باز در تولید انواع میوه‌خشک برای مصرف داخلی یا صادرات به بازار جهانی داشته باشیم. تنوع محصولات علاوه بر آنکه انواع میوه‌های تابستانی و زمستانی را در برمی‌گیرد؛ بلکه شامل میوه خشک‌های استوایی وارداتی نظیر موز، انبه یا آناناس نیز می‌شود. مانند هر محصول دیگری سطوح تولید میوه‌جات خشک به لحاظ میزان تولید، کیفیت متفاوت خواهد بود. در ایران نیز علاوه بر امکان خشک‌کردن انواع میوه به‌صورت خانگی و توسط دستگاه‌های خشک‌کن، در سطح کارگاهی و کارخانه‌ای شاهد تولید حجم بالایی از میوه‌های خشک هستیم. با ورود دستگاه‌های صنعتی تاسیس کارگاه میوه خشک‌کنی و کارخانه‌های در شهرهای مختلف کلید خورد و هم‌اکنون شاهد فعالیت تعداد زیادی از واحدهای تولیدی در ایران هستیم. البته استفاده از خشک‌کن توسط تولیدکنندگان کارگاهی یا کارخانه‌ای محدود به میوه‌‌ها نیست، بلکه سبزیجات و محصولاتی مانند باقالی خشک، پیاز خشک، گوجه و سیر را نیز شامل می‌شود. طبیعی است که هرکدام از موارد یادشده با داشتن کیفیت قابل‌قبول، محصولاتی سالم‌تر تولید می‌کنند در سال‌های اخیر، علاوه بر روش‌های مرسوم خشک‌کردن میوه، روش‌های مدرن خشک‌کردن این محصولات با استفاده از دستگاه‌های صنعتی نیز رونق بیشتری به این بازار داده است. افزایش کیفیت محصول، امکان تولید میوه خشک در حجمی بسیار بالا در فضایی کم، امکان کنترل و نظارت بیشتر بر روند خشک‌کردن میوه ازجمله امکانات مهمی است که در شیوه‌های جدید خشک‌کردن وجود دارد.
کیفیت محصولات میوه خشک ایرانی
در واقع اگرچه میوه‌خشک در کشورهای مختلف دنیا به شیوه صنعتی تولید می‌شود، اما کیفیت و طعم عالی و مشتری‌پسند میوه خشک‌های ایرانی موجب شده تا بازار خوبی برای شرکت‌های صادرات میوه خشک وجود داشته باشد؛ اما در مورد ظرفیت تولید میوه خشک در کشور، حرف‌های زیادی برای گفتن وجود دارد. قاعدتا بخش مهمی از کسانی که تمایل به ورود به این حوزه را دارند، باغدارانی هستند که از خراب شدن و فساد محصولات باغی خود به‌‌رغم هزینه و مشکلاتی که برای به ثمر رسیدن آنها داشته‌اند، نگران هستند. این امر با توجه به اینکه تعداد باغ‌های مثمر در شهرهای مختلف کشور قابل‌توجه است، اهمیت بیشتری به خود می‌گیرد؛ بنابراین پیش‌زمینه برای تبدیل میوه به میوه خشک و توسعه تولید بسیار قابل توجه است. اما قبل از آن باید توجه داشت که فروش میوه خشک فله و بسته‌بندی امری است که باید قبل از تولید برنامه‌ریزی شود؛ به‌طوری‌که مطمئن باشیم بازار یا بازارهایی وجود دارند که محصول را پس از تولید از ما خریداری کنند؛ و بعدها با بحث‌هایی مانند فروش کارخانه میوه خشک‌کنی یا کارگاه مواجه نشویم. ایران در فهرست تولیدکنندگان میوه‌های خشک چه رتبه‌ای دارد؟ طبق آماری که در مهر ۱۳۹۶ توسط باشگاه خبرنگاران جهان، در خصوص بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده میوه و سبزی منتشر شد، جایگاه ایران رتبه هشتم بود. البته این به آن معنی نیست که به لحاظ تولید میوه‌های خشک نیز همین رتبه را دارد؛ اما این امر حاکی از آن است که ظرفیت بسیار بالایی در تولید میوه و سبزی در ایران داریم که خود شرایط ایده‌آلی برای افزایش تولید و به دنبال آن توسعه فروش در بازار جهانی توسط شرکت صادرات میوه خشک دارد. همان‌طور که شاهد انواع متفاوتی از میوه خشک به لحاظ کیفی و نحوه تولید در بازار هستیم، دستگاه‌های متفاوتی نیز برای خشک‌کردن این محصولات عرضه شده است. صنعتی یا نیمه‌صنعتی بودن محصول یا هوشمند بودن آن از دیگر مواردی است که در بحث خرید این محصولات اهمیت دارد؛ اما واضح است که هر چه هزینه‌های تولید کاهش یابد در نهایت قیمت فروش میوه خشک نیز کاهش خواهد یافت.
