«بازیافت» آسان نیست
به گزارش بخش ترجمه شرکتها و به نقل از مقالهای در وبسایت خبری ماینیک ویکلی، بررسیهای انجام شده حاکی از این است که بازیافت قوطیهای مصرف شده فقط ۵ درصد انرژی لازم را برای تبدیل آلومینا به آلومینیوم اولیه به خود اختصاص میدهد و شما میتوانید تقریبا تا بینهایت آلومینیوم مصرف شده را مجددا فرآیند و بازیافت کنید. قسمت یا بخش قوطی آلومینیومی در حال حاضر بسیار سنگین است و امروزه این امکان وجود دارد که یک قوطی نوشابه آلومینیومی ۶۰ روزه به قفسههای فروشگاهها برگردد.
ازآنجا که اتحادیه اروپا میخواهد قوانین سختگیرانهتری را برای صنعت بستهبندی اتخاذ کند تا اقتصاد گردشی یا بازیافتی را بهطور کامل تقویت کند، این امر جایگاه آلومینیوم را در رقابت بین مواد مختلف به نحو مطلوبی قرار داده است، اما ضایعات یا قوطیهای آلومینیومی مصرفشده نیز مشکلات ناشی از بازیافت کامل را بهخوبی نشان میدهد. حتی اکنون، پس از دههها فعالیت دولتها و صنایع، اروپا هرسال ۲۵درصد قوطیهای خود را از دست میدهد و ایالاتمتحده بهطور قابلتوجهی بیشتر از این مقدار را هدر میدهد.
در حقیقت بهطور کل صنعت یا بخش آلومینیوم سالانه ۷میلیون تن از درآمد آلومینیوم بالقوه قابل بازیافت خود را از دست میدهد. بنابر گزارش موسسه بینالمللی آلومینیوم گرچه برداشتن این فاصله آسان نیست، اما برای این صنعت از جنبه حفظ محیطزیست ضروری است.
طبق گفته انجمن آلومینیوم اروپا، میزان بازیافت آلومینیوم در اتحادیه اروپا در صنایع مختلف در کشورهای عضو این اتحادیه، ازجمله انگلیس در آن زمان، سوئیس، نروژ و ایسلند بالغ بر ۱/ ۷۶ درصد در سال ۲۰۱۸ بوده است. این نرخ بازیافت در سالهای اخیر بهطور مداوم در حال افزایش است و میتواند بهعنوان یک داستان موفقیت در زمینه بازیافت مطرح شود، اما از نظر اتحادیه اروپا که ۱۰۰درصد قابلیت بازیافت را بهعنوان بخشی از برنامه اقدام اقتصاد چرخشی خود میخواهد، این میزان قابل قبول نبود.
نروژ، به لطف فناوری پیشگام سیستم بازگشت پسماند (DRS) و ممنوعیت بستهبندی چند ماده، قبلا به این هدف بسیار نزدیک شده است. طبق گفته یکی متصدیان سیستم بازگشت پسماند نروژ به نام INFINITUM، بیش از ۹۰ درصد قوطیها از طریق DRS و ۶درصد دیگر نیز از طریق طبقهبندی زبالههای خانگی جمعآوری میشوند. در حقیقت، آن دسته از کشورهای اروپایی که نرخ بازیافت بالاتری دارند، تمایل دارند تا نوعی DRS در کشور خود داشته باشند. به گفته کارشناسان، کمیسیون اروپا DRS هماهنگ و یکپارچه در حوزه این اتحادیه را رد کرده است اما کماکان به دنبال این ایده است. دولت فرانسه نیز همینطور است که قصد دارد تا نرخ بازیافت نسبتا کم ۶۶ درصدی این کشور را افزایش دهد.
اما برای رسیدن به وضعیت بازیافت ۱۰۰ درصدی حلقه بسته در سراسر اروپا نیازمند یک پاسخ کامل زنجیره تامین ازجمله حذف بستهبندی ترکیبی، بهبود سیستمهای جمعآوری، فعالیتهای بازیافت «غیردولتی» در کشورهای فقیرتر اروپای شرقی و بیش از هر چیز افزایش آگاهی مصرفکنندگان است.
اما پس از دههها اطلاعرسانی به مردم در راستای دور نیانداختن برخی مواد هنوز هم حدود یکچهارم اروپاییها دقیقا همین کار را انجام میدهند و وضعیت بدتری در برخی از کشورها مانند پرتغال وجود دارد که در سال ۲۰۱۸ میزان نرخ بازیافت این کشور فقط بالغ بر ۴۳ درصد بود. موسسه بینالمللی آلومینیوم (IAI) اعلام کرده که در سطح جهانی ۲/ ۱ میلیون تن آلومینیوم به شکل قوطیهای نوشیدنی مستعمل و سایر بستهبندیهای سفتوسخت در پایان عمر در سال ۲۰۱۸ جمعآوری نشده است. این بیشتر از تولید سالانه آلومینیوم اولیه ایالاتمتحده است. در ادامه گزارش IAI آمده که در تمام بخشها، سالانه حدود ۷ میلیون تن آلومینیوم به دلیل هدررفت جمعآوری و فرآوری در پایان عمر خود بازیافت نمیشوند و این میزان بدون تغییر در نرخ فعلی بازیافت تا سال ۲۰۵۰ به ۱۷میلیون تن در سال خواهد رسید.
از طرف دیگر کل بخش خودروسازی اروپا در حال دور شدن از تولید موتور احتراق داخلی است و به سمت تولید وسایل نقلیه الکتریکی است؛ اما استفاده از آلومینیوم در ناوگان خودروی فعلی ممکن است بهصورت نوعی آلیاژ باشد که هنگامیکه به مرحله بازیافت میرسد، بهعنوان یک ماده زائد است.
بالا بردن نرخ بازیافت فقط مربوط بهضرورت فزاینده سیاسی در رابطه با پایداری زیستی نیست بلکه میتواند کلید نجاتبخش برای صنعت آلومینیوم باشد. فرآیند ذوب انرژی بر به این معنی است که آلومینیوم حدود ۲ درصد از کل انتشار گازهای گلخانهای در جهان را به خود اختصاص میدهد که بسته به منبع انرژی دارای تنوع زیادی است. ازاینرو یافتن راهی برای رسیدن به انتشار کربن صفر بسیار چالشبرانگیز خواهد بود، بهویژه با توجه به این واقعیت که چین، بزرگترین تولیدکننده جهان، برای تولید آلومینیوم خود بهشدت به زغال سنگ وابسته است. این موضوع مضحک است که آلومینیوم، فلزی که در انقلاب سبز بسیار حائر اهمیت است، به دلیل فشار ناشی از انتشار کربن، درخطر رشد نامناسب قرار بگیرد. فرآیند بازیافت با ردپای کمکربن پاسخ واضحی را به این سوال ارائه میدهد، چرا که بازیافت نمیتواند نیاز به تولید اولیه بیشتر با کربن سنگین را جبران کند، اما میتواند تعیینکننده ظرفیت جدید جهانی باشد. موسسه بینالمللی آلومینیوم پیشبینی میکند که برای تامین تقاضای ۸۰درصدی تا سال ۲۰۵۰ به ۲۵میلیون تن ظرفیت اولیه اضافی نیاز باشد که این فرض بر اساس میزان بازیافت ۱۰۰درصدی آلومینیوم است.