در گفتوگو با مدیرعامل شرکت «تجارت غلات پارسیان ساعی» بررسی شد
ضرورت حمایت دولت از تولیدکنندگان آرد
با توجه به مشکلات متعددی که در حوزه واردات به خصوص در زمینه تخصیص ارز و چالشهای متعدد ثبت سفارش و ترخیص کالا و... وجود داشت این شرکت ماموریت خود را به سمت فعالیت ترانزیت تغییر جهت داد؛ فعالیت این شرکت در حال حاضر ترانزیت آرد و غلات از کشورهای تولیدکننده به سه کشور عراق، سوریه و افغانستان است؛ به گفته مدیرعامل تجارت غلات پارسیان ساعی، این سه کشور در حال حاضر دارای بازار بسیار خوبی هستند و در تلاشیم در کشورهای آفریقایی نیز بازارهای جدیدی را به دست آوریم و فعالیت خود را در این کشورها توسعه دهیم.
این شرکت در حال حاضر بازار داخلی ندارد و فعالیت آن مانند یک شرکت خارجی است که محصول را از خاک ایران عبور میدهد و محصولاتی را که از منطقه CIS قابلیت تامین داشته باشد به بازارهای مختلف صادر میکند؛ حتی در ایران نیز اگر کسی توانایی تخصیص ارز داشته باشد این شرکت به عنوان فروشنده خارجی میتواند محصول را در اختیار وی قرار دهد.
واردات گندم یا آرد؟
مجید حیدری، مدیرعامل این شرکت در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» میگوید: تجارت غلات پارسیان ساعی در دو مرحله واردات گندم به صورت عبور موقت و فرآوری آن در کارخانههایی که در اختیار این شرکت هستند یا واردات مستقیم آرد از روسیه و قزاقستان و صادرات آن به کشورهای مختلف در قالب بستهبندیهایی که به درخواست مشتری در کشورهای مبدأ انجام میشود فعالیت میکند.
با این حال با توجه به تعرفههایی که از اواسط فوریه، روسیه روی گندم خود اعمال خواهد کرد؛ قیمت گندم با افزایش روبهرو میشود و در نتیجه واردات آن به صورت عبور موقت و آسیاب کردن آن در داخل احتمالا توجیهپذیر نیست.
به گفته حیدری اگر قرار باشد گندم به صورت عبور موقت با قیمتهای آرد در روسیه مقایسه شود، با توجه به دو سیاست متفاوت روسیه در حوزه گندم و آرد که از صادرات گندم مالیات دریافت میکند، ولی به صادرات آرد تشویقی میپردازد، بنابراین خرید آرد به صرفهتر است و حتی قیمت آرد از قیمت گندم نیز پایینتر است؛ به هین دلیل خرید و تجارت آرد برای شرکتهایی مانند تجارت غلات پارسیان کمهزینهتر است.
شرکتهای داخلی نیازمند حمایت
به گفته حیدری زمانبر بودن پروسه کاغذبازی ادارات، تخصیص ارز، ترخیص کالا و ... مشکلاتی هستند که شرکتهایی نظیر ما با آن روبهرو هستند. به عنوان مثال برای دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی ۹ ماه زمان صرف کردیم که این دوره زمانی فعالیتهای تجاری را مختل میکند. به این دلیل تلاش کردیم به سمت بازارهایی مثل بازار افغانستان حرکت کنیم و شرکای معتبری را در این بازارها به دست آوریم. وی معتقد است: این احساس در زمینه واردات غلات به کشور وجود دارد که این عملیات قرار است در اختیار چند شرکت بزرگ باشد و شرکتهای کوچکتر حتی حذف شوند. این در حالی است که متاسفانه در حال حاضر کارخانههای آرد با ۶۰ تا ۷۰ درصد ظرفیت خالی روبهرو هستند و بازار عراق و افغانستان بازارهای خوب و نزدیک و بکری هستند که میتوانند به ترتیب ۲ و ۳ میلیارد دلار غلات را وارد کنند، اما متاسفانه به دلیل نبود حمایتهای موثر، تولیدکنندگان ایرانی سهمی از این بازارها ندارند.
به گفته وی کارخانههایی که بحث واردات به صورت عبور موقت گندم و صادرات آرد داشتهاند اخیرا تحت فشار دولت قرار گرفتهاند تا ارز خود را به سامانه نیما برگردانند؛ این در حالی است که این شرکتها از ارز نیمایی برای پرداخت مبالغ خرید ماده اولیه استفاده نکردهاند بنابراین چه معنایی دارد ارز به سامانه نیما برگردد.
پتانسیلهای صادرات محصول ایرانی
حیدری با بیان اینکه در گذشته در بازار داخل فعالیت داشتیم، گفت: نمیتوانیم فعالیت شرکت خود را برای تخصیص ارز چند ماه متوقف کنیم و باید یک راهکار جدی برای فعالیت پیدا میکردیم زیرا هر روز سیاستها در حال تغییر است؛ به خصوص در حوزه مقررات تخصیص ارز این تصمیمات مدام تغییر میکنند.
به گفته وی گندم داخلی در حال حاضر اجازه صادرات ندارد و این در حالی است که در دورهای گندم در بورس کالا عرضه میشد و شرکتها میتوانستند گندم را از این سازمان خریداری و صادر هم بکنند که این دوره برای فعالیت شرکتهایی مانند ما دورهای طلایی بود، زیرا قیمت ماده اولیه پایین بود و بسیاری از کارخانهها سهم خوبی از این بازار دریافت کردند، اما این دوره بسیار کوتاه بود. این در حالی است که این پتانسیل وجود دارد که شرکتهایی مانند شرکت ما بتوانند گندم را از بازار داخلی تامین و به آرد تبدیل کرده و صادر کنند. وی افزود: بازارهای بسیار خوبی در منطقه و همسایههای خود داریم که فرهنگ و مذهب مشترکی با ما دارند و این بازارها به راحتی قابل حصول هستند، اما بیتوجهی به این ظرفیتها باعث شده امروز ترکیه جای ما را بگیرد و از ظرفیتهای این بازارها استفاده میکند درحالیکه کارخانههای آرد ایرانی با یکسوم ظرفیت کار میکنند.
رشد ۶۰ درصدی فعالیت در سال ۹۹
به گفته مدیر عامل این شرکت، تجارت غلات پارسیان در سال ۹۸ در حدود ۵/ ۲ میلیون دلار فعالیت داشته و انتظار دارد در سال جاری این رقم با کسب سهم خوبی از بازار به ۴ تا ۵ میلیون دلار برسد. خوشبختانه تجار و گمرکات منطقه شرکت تجارت غلات را به خوبی شناخته و به آن اعتماد کردهاند بنابراین توانستهایم سهم مناسبی از بازار را در اختیار بگیریم.
این شرکت با چهار برند آرد مطهر، آرد سهند و آرد نیشتمان و برند بازارگستر فعالیت میکند و قصد دارد در سالهای پیش رو از طریق مسیر سوریه وارد بازارهای آفریقایی شود.
آنطور که حیدری میگوید این شرکت در دورهای در بحث ماشینآلات فعالیت میکرد و نماینده چند شرکت اروپایی در حوزه ماشینآلات بوده که به دلیل تحریمهایی که اتفاق افتاد این فعالیتها متوقف شدند، اما در حال حاضر شرکتهای داخلی در حوزه ماشینآلات فعالیت میکنند و نیاز کشور را به خوبی تامین میکنند.
توسعه فعالیت در اندازههای کوچک
به عقیده حیدری نکته اصلی این است که شرکتهایی مانند شرکتهای آسیایی باید با ارتباط با شرکتهایی مانند شرکت تجارت غلات در حوزههای کوچک فعالیت خود را به پیش ببرند. با این حال وقتی از ورود موقت گندم و تبدیل آن به آرد سخن میگوییم توجهها به سمت واردات محمولههای بزرگ میرود که نیازمند یک میلیون دلار سرمایهگذاری است، اما واقعیت آن است که ما میتوانیم از طریق واگن گندم مورد نیاز را به هر میزان از مرزهای مختلف وارد کنیم. این در حالی است که در حال حاضر شرکت تجارت غلات دارای بازار بسیار مناسبی است و میتوانیم برند کارخانههای آرد ایرانی را در بازارهای عراق و افغانستان به راحتی جا بیندازیم و این فرصت مناسبی برای فعالیت این شرکتها است.