در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» اعلام شد
«شاروم» نهمین تولیدکننده سولفات پتاسیم جهان
رشد و توسعه پتروشیمی ارومیه در سال ۱۴۰۰
مصرف بهینه کودهای شیمیایی نه تنها بر افزایش کمی‌محصولات کشاورزی، بلکه بر کیفیت آنها نیز تاثیرگذار است.
برهمین اساس واردات کودهای کشاورزی از اقلام مهم وارداتی کشورها محسوب می‌شود.
در حال حاضر ایران جزو تولیدکنندگان برتر برخی کودها مثل اوره و هم در میان واردکنندگان برخی کودها همانند سولفات آمونیوم است.
کشور ما تا قبل از راه‌اندازی برخی مجتمع‌های پتروشیمی‌جدید مثل اوره لردگان و مسجد سلیمان تنها از واردات کود اوره بی‌نیاز بود اما با بهره‌برداری از واحدهای تولیدکننده اوره ایران جزو تولیدکنندگان برتر و صادرکنندگان این محصول شد. این در حالی است که کشور همچنان با کمبود برخی کودهای دیگر مواجه است و مجبور به واردات آنهاست.
در حال حاضر براساس تخمین سازمان آب و خاک نیاز کشور به واردات سولفات آمونیوم سالانه ۲۵۰ هزار تن و به واردات سولفات پتاسیم سالانه ۳۰۰ هزار تن است.
میزان تولید تقریبی کشور در سولفات آمونیوم و سولفات پتاسیم به ترتیب ۱۷۰ هزار تن و ۱۵۰ هزار تن است که پتروشیمی‌ارومیه به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصولات سالانه ۴۶ هزار تن و ۴۰ هزار تن از این دو محصول را تولید می‌کند و سهمی۲۷ درصدی و ۶/ ۲۶ درصدی از تولید این دو محصول در کشور دارد. شرکت پتروشیمی‌ارومیه در جنوب غربی شهرستان ارومیه قرار دارد و در حال حاضر دارای ۴ واحد فرآیند تولید کریستال ملامین، سولفات آمونیوم و اسید سولفوریک و سولفات پتاسیم است.
گرچه تاریخچه احداث ملامین در ایران به سال ۴۵ باز می‌گردد، اما به دلیل عدم پذیرش شرکت‌های صاحب لیسانس این امر بی‌نتیجه مانده بود. در سال ۶۸ دوباره اقدامات همه‌جانبه‌ای در این زمینه صورت گرفته و در همان راستا چین برای فروش دانش فنی تولید کریستال ملامین اعلام آمادگی کرد و در سال ۶۹ قرارداد احداث مجتمع ارومیه امضا و در نهایت در سال ۷۴ این مجتمع افتتاح شد.
پس از گذشت ۲۰ سال واحد ۲ جذبی اسید سولفوریک DCDA، این شرکت با ظرفیت تولید ۱۵۰ تن در روز با غلظت بالای ۹۸ درصد در سال ۹۴ به بهره‌برداری رسید.
این مجتمع چند واحد جدید را نیز امسال به بهره‌برداری رساند و چند طرح تکمیلی در دست دارد که مدیرعامل پتروشیمی‌ارومیه طی گفت‌وگویی با «دنیای‌اقتصاد» به تشریح آنها پرداخته است.
کریم دلجوان قدرتی که از سال ۷۰ در پتروشیمی‌تبریز به صنعت پتروشیمی‌وارد شد ریاست مجتمع‌های بزرگ پتروشیمی‌همچون تبریز و آریاساسول، بیدبلند و ارومیه را در کارنامه خود دارد. مدیرعامل پتروشیمی‌ارومیه با اشاره به اینکه این مجتمع از سال ۷۴ در حال تولید است گفت: مجتمع ارومیه در ابتدا برای تولید ۳ هزار تن کریستال ملامین طراحی شده بود.
دلجوان گفت : با گذشت زمان یک رآکتور ۴هزار تنی ملامین نصب و همچنین یک واحد ۲۰ هزار تنی سولفات آمونیوم به این مجتمع اضافه شد و مشابه واحد قدیم ۲۰ هزار تنی نیز یک واحد جدید ۲۰ هزار تنی دیگر ساخته شد که با تولید جمعی ۴۰ هزار تن در سال سولفات آمونیوم به بزرگ‌ترین واحد تولیدکننده سولفات آمونیوم کشور تبدیل شد.
وی ادامه داد: از آنجا که برای تولید سولفات آمونیوم نیاز به اسید سولفوریک بود واحد ۵۰ هزار تنی اسید سولفوریک احداث شد که در سال ۹۴ به تولید رسید. به طوری که اکنون علاوه بر اینکه برای مصرف سولفات آمونیوم خود اسید سولفوریک دارد، بلکه اسید سولفوریک اکثر پتروشیمی‌ها را نیز تامین می‌کند. وی با اشاره به اینکه ارومیه به تازگی در راستای افزایش و تنوع تولید، در تولید انواع متفاوت کود متمرکز شده افزود: در همین راستا در سه ماه اخیر واحد تولید سولفات پتاسیم ارومیه راه‌اندازی شده که براساس آن ۴۰ هزار تن در سال سولفات پتاسیم تولید می‌شود و به این ترتیب بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول در کشور است. به گفته وی، با تولید سولفات پتاسیم رتبه جهانی ایران از ۱۳ به ۹ رسیده و بر همین اساس ارومیه نهمین تولیدکننده این محصول در دنیاست.
دلجوان پس از سولفات پتاسیم، ۵۰ هزار تن اسیدکلریدریک را محصول جانبی ارومیه دانست و افزود: برای ارومیه یک پروژه پلی آلومینیوم کلراید نیز تعریف شده که اکنون مناقصه آن در حال انجام بوده و به زودی این پروژه نیز آغاز می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه اکنون برای اولین بار تکنولوژی تولید واحد پلی آلومینیوم کلراید وارد کشور می‌شود اضافه کرد: در طرح جدید از ۵۰ هزار تن اسیدکلریدریک مازاد ۲۵ هزار تن به پلی‌آمونیوم کلراید تبدیل می‌شود و برای ۲۵ هزار تن بعدی نیز برنامه جدید در دست است و در نظر داریم قبل از پایان امسال پروژه را شروع کنیم و پیش بینی می‌شود عملیات آن در ۲۴ ماه به پایان برسد.
وی تصریح کرد: به طور عادی ظرفیت واحدهای پلی آلومینیوم کلراید ۲۰ هزار تن است که بر همین اساس احداث واحد ۲۰ هزار تنی ارومیه امسال شروع می‌شود و پس از آن قسمت دوم را به جریان می‌اندازیم.
دلجوان با اشاره به پروژه خالص‌سازی کلر پتاسیم پتروشیمی‌ارومیه گفت: در این طرح کلر پتاسیم صورتی مخصوص کشاورزی را به کلر پتاسیم سفید صنعتی تبدیل می‌کنیم و این محصول جایگزین نمک کلرید پتاسیم وارداتی صنعتی می‌شود. مدیرعامل پتروشیمی ارومیه در ادامه با اشاره به پروژه پارک ملامین این شرکت گفت: بحث‌های اولیه این طرح شکل گرفته و مشارکت با حضور دو سرمایهگذاری داخلی مشخص شده که پتروشیمی‌ارومیه در این سرمایهگذاری ۲۰ درصد سهم دارد.
به گفته وی این پروژه هم ۶ طرح متفاوت دارد که به زودی مراحل اجرایی آن آغاز می‌شود.
دلجوان با اشاره به دیگر طرح‌های این شرکت افزود: براساس طرح های مزبور نه تنها تنوع تولید کود در پتروشیمی ارومیه افزایش می‌یابد بلکه این مجتمع به سمت تولید کودهای ترکیبی می‌رود.
مدیرعامل پتروشیمی ارومیه با اشاره به اینکه واحدهایی مثل اتیلن، پلی‌اتیلن، اوره، آمونیاک و... در ایران تولید بالایی دارند و محصول اغلب آنها صادر می‌شوند، گفت: در زمینه کود با توجه به اینکه هنوز واردکننده هستیم، نیاز بیشتری به تولید داخلی داریم. گرچه برای این کودها هم مشتری خارجی داریم، اما چون در داخل به آنها نیاز داریم مجوز صادرات داده نمی‌شود؛ حجم تولید ابتدا باید نیاز داخل را تامین کند و در صورت بی‌نیازی داخل می‌توانیم صادرات داشته باشیم.
وی در ادامه با اشاره به ارزشمندی برخی کودها مانند کود سولفات پتاسیم که قیمت آن بالغ بر کیلویی ۱۵ هزار تومان است، افزود: این محصولات حاشیه سود مناسبی حتی نسبت به سایر فرآورده‌های پتروشیمی دارند.
وی ظرفیت دیگر شرکت‌های تولیدکننده این نوع کود غیر از ارومیه را نزدیک به ۱۰ هزار تن یا ۲۰ هزار تن دانست که بسیار کم است. دلجوان پتروشیمی ارومیه را تولیدکننده عمده با لایسنس و کیفیت مورد اعتماد بین‌المللی دانست و افزود: به تازگی پتروشیمی نوری در نظر دارد از گازهای اسیدی خود سولفات آمونیوم تولید کند، ولی هنوز انجام نشده است.
وی در ادامه ضمن اشاره به اینکه پتروشیمی ارومیه به دلایل وجود برخی مشکلات تا سال ۹۴ زیان ده بوده افزود: این مجتمع از سال ۹۵ همه تولیدات را به بیشتر از ظرفیت طراحی شده رسانده است به طوری که ظرفیت تولید ملامین را از ۴۰۰ تن به ۴ هزار و ۴۰۰ تن رسانده یا ظرفیت سولفات آمونیوم که ۴۰ هزار تن بود را به ۴۶ هزار تن رسانده است.
وی تصریح کرد: اسید سولفوریک هم سال قبل همین شرایط را داشت، گرچه ابتدای امسال بازار این محصولات کمی افت داشت و به دلیل کاهش قیمت‌ها تولید ارومیه نیز در ابتدای سال کم بود، اما در ۴ ماه گذشته قیمت‌ها منطقی‌تر شده و اکنون روزانه ۱۵۰ تن تولید دارد که این رقم نیز بیشتر از حجم طراحی شده است.
دلجوان با اشاره به اینکه اسید سولفوریک محصولی است که تغییرات زیاد اساسی و متفاوتی دارد و میزان درخواست بازار همواره در حال تغییر است، گفت: به دلایل مزبور حجم مصرف این محصول به طور معمول قابل پیش‌بینی نیست و نمی‌توان برنامه مشخصی برای افزایش تولید این محصول داشت.
مدیر عامل پتروشیمی‌ارومیه
وی در پایان با تاکید بر اینکه ارومیه هیچ‌گونه دور ریز و آلودگی از نظر پساب و گازهای آلاینده ندارد، گفت: این شرکت هرگز به عنوان صنعت آلاینده معرفی نشده است.
