در گفت‌وگو با مدیران ارشد بانک ایران‌زمین مطرح شد
بانک‌های بدون شعبه در آینده نزدیک
بانکداری دیجیتال فراتر از بانکداری بدون کاغذ یا بانکداری الکترونیک است، در واقع سال‌ها است که بانکداری دیجیتال به نوعی وجود دارد، اما تعریف واحدی از آن در میان بازیگران این عرصه در دسترس نیست. هنوز بسیاری از مباحث مطرح در بانکداری دیجیتال به شکل قانونی در نیامده تا در اختیار بانک‌ها و استفاده‌کنندگان از خدمات آنها قرار گیرد. پس بدیهی است که در این شرایط هم بازیگران و هم مشتریان نتوانند تجربه تمام و کمالی داشته باشند، اما به نظر می‌رسد با توجه به استراتژی انتخاب شده از سوی حاکمیت مبنی بر اقتصاد دیجیتال و همچنین پاندمی‌کرونا به زودی شاهد عملیاتی شدن بسیاری از این قوانین باشیم.
صنعت بانکداری اکنون، با رقبایی از صنایع مجاور و فین‌تک‌ها و استارت‌آپ‌های مالی، روبه‌رو است که با خلاقیت و نوآوری مشتریان را به سمت خود برده و زنجیره انحصار در ارائه خدمات بانکی و مالی به نوعی شکسته شده است، هرچند هنوز بازیگران جدید برای ارائه خدمات و توسعه و ارتباط با مشتری به بانک‌ها به عنوان سوئیچ ارتباطی با مشتری وابسته هستند؛ اما امروز مشتری برای بسیاری از خدمات خود مانند پرداخت قبض، خرید شارژ، انتقال وجه، پرداخت و بسیاری موارد دیگر به بانک‌ها وابسته نیست.
در این مسیر که شاید آن را بتوان به پیست دو و میدانی تشبیه کرد، بسیاری از بازیگران دویدن را آغاز کرده‌اند، اما بانک‌هایی هستند که هنوز در حال گرم کردن هستند. چالش‌های دنیای دیجیتال برای بدنه بانک‌هایی که مدت زیادی بدون رقابت در حال ارائه خدمات بودند، سخت و دشوار است.
با بررسی بازیگران جدید حوزه بانکداری دیجیتال مشاهده می‌شود که بانک ایران‌زمین، از حدود ۴ سال پیش اولین گام‌های دیجیتالی شدن را برداشت و با ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ارائه خدمات بانکداری دیجیتال وارد این عرصه شد. البته هنوز تعاریف زیادی از بانکداری دیجیتال در کشور مطرح است و صنعت بانکداری همچنان به دنبال یک تعریف واحد از بانکداری دیجیتال است.
اما به تازگی اولین پلت‌فرم بانکداری دیجیتال بانک ایران زمین به نام فراز (فناوری روز ایران‌زمین) به صورت آزمایشی شروع به کار کرد تا با تکمیل آن و با دریافت تجربه مشتریان در این خصوص به عنوان پلت‌فرمی تاثیرگذار در بانکداری دیجیتال از سوی بانک ایران‌زمین به صورت کامل در سال ۱۴۰۰ عملیاتی شود.
عبدالمجید پورسعید، مدیرعامل بانک ایران‌زمین، در خصوص حرکت در مسیر تحول دیجیتال و برنامه‌های این بانک برای سال ۱۴۰۰ به «دنیای اقتصاد» گفت: بانک ایران زمین زیرساخت‌های لازم را برای طراحی و تولید محصولات و خدمات نوین فراهم کرده است؛ این بانک با راه‌اندازی مرکز نوآوری ایران‌زمین و مشارکت فعالانه و ارائه خدمات بانکی متنوع به فین‌تک‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان درحال‌توسعه فعالیت‌های خود در مسیر نوآوری است.
پورسعید مشارکت با استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فین‌تکی را یک معامله برد- برد دانست و یادآور شد: شرکت‌های فین‌تکی با چالاکی و شناسایی نیاز مردم خدمات ارائه می‌دهند که از ارزش افزوده بالایی برخوردار است و مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد؛ ازاین رو مشارکت و همکاری با این بازیگران جدید منجر به تثبیت جایگاه بانک و ارائه خدمات نوآورانه به مردم می‌شود. مدیرعامل بانک ایران‌زمین خاطرنشان کرد: بانکداری دیجیتال مستلزم تحول، فرهنگ‌سازی و مدرن‌سازی در تمام لایه‌های مدیریتی، فرآیندی، عملیاتی و فناوری است که تحقق این امر نیازمند گذار از یک دیدگاه محصول‌گرا به مشتری‌گرا و خدمت محور است که این روند در بانک ایران‌زمین دنبال می‌شود.
وی در ادامه افزود: پلت‌فرم بانکداری دیجیتال ایران‌زمین به نام فراز با بهره‌گیری از فناوری روز ایران‌زمین تلاش می‌کند تا با پیاده‌سازی بانکداری دیجیتال ضمن کمک به رشد و توسعه فعالیت‌های اقتصادی کشوری پنجره‌ای جدید از خدمات بانکی را همگام با تکنولوژی‌های روز دنیا به روی مردم کشورمان ایران‌زمین بگشاید.
پورسعید با بیان اینکه در عصر دیجیتال آگاهی از نیازهای مشتریان ملاک تصمیم‌گیری در بانک است، افزود: بانکداری دیجیتال داده محور است، ازاین‌رو در این بانک با تحلیل رفتارهای مشتریان سعی می‌شود با رویکرد مشتری محوری خدماتی به آنها ارائه شود که مورد نیاز و فراتر از انتظار مشتریان و از ارزش افزوده خوبی نیز برخوردار باشد.
عضو هیات‌مدیره بانک ایران زمین با تاکید بر لزوم دقت در خصوص ریل‌گذاری قانونی برای بانکداری دیجیتال در کشور تصریح کرد: در اینجا شاید لازم باشد تمامی بازیگران عرصه قانونی کشور نیز خود را برای حضور بانک‌ها در عرصه دیجیتال آماده کنند، بسیاری از قوانین با زمین بازی جدید مطابقت ندارند، و لازم است با سرعت برای این زمین، بازسازی و دوباره‌نویسی شوند.
وی با اشاره به روند توسعه شبکه‌های اجتماعی در جهان و ضرورت‌های پیاده‌سازی آن در کشور بیان کرد: شبکه‌های اجتماعی و خدمات در بستر آنها یکی از زمین‌های بازی بانکداری دیجیتال هستند، و در برگیری آنها به حدی است که تغییر در آنها می‌تواند اقتصاد یک کشور را با چالش مواجه سازد و کسب و کارهای امروزی نیز دیگر بدون شبکه‌های اجتماعی نمی‌توانند به ارائه خدمات بپردازند.
پورسعید تاکید کرد: اگر به آمار نگاه کنیم خواهیم دید که ساعات استفاده مردم از تلفن‌های همراه بسیار کمتر از استفاده آنها از تلفن‌های همراه برای حضور در شبکه‌های اجتماعی است، بنابراین لازم است بانک‌ها نیز فعال‌تر از گذشته در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته و به مشتریان خود خدمات ارائه کنند.
وی خاطرنشان کرد: تجربه سال‌های نه چندان دور نشان می‌دهد که خدمات باید در جایی به مشتری ارائه شود که مشتری حضور دارد و تغییر محل حضور مشتری معمولا موفق نخواهد بود.
در همین زمینه مجتبی شیروانی، قائم‌مقام بانک ایران زمین با اشاره به رشد روز افزون استفاده از شبکه‌های اجتماعی گفت: امروز شبکه‌های اجتماعی موقعیت ایده‌‌آلی را برای ما ایجاد کرده تا فرهنگ بانکداری دیجیتال را در بین مخاطبان خود گسترش دهیم.
وی در تشریح اهمیت شبکه‌های اجتماعی مجازی و تاثیر آن در حوزه‌های مختلف افزود: شبکه‌های اجتماعی تغییرات زیادی را در سبک زندگی، روش تبلیغات و فعالیت تجاری ایجاد کرده‌اند. بنابراین اگر هوشمندانه رفتار کنیم باید فرهنگ استفاده از بانکداری دیجیتال و تغییر رویکرد مردم به استفاده از این نوع بانکداری را نیز در همین فضا کلید بزنیم.
شیروانی با تاکید بر رویکرد مخاطبان به استفاده از فضای ایجاد شده اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی به راحتی ارتباط ما با مخاطبان را فراهم کرده و این فرصت را در اختیار ما قرار داده است که سطح فکری و اطلاعاتی مخاطبان خود را برای ایجاد تحول در بانکداری آماده کنیم. وی افزود: مخاطب بانکداری آینده، مخاطب دیجیتال است. بنابراین ما باید هم خودمان و هم مخاطبمان را آماده ارائه خدمات در این فضا کنیم.
قائم مقام بانک ایران زمین تاکید کرد: در واقع باید گفت نگاه جامع به بانکداری دیجیتال بدون در نظر گرفتن مباحثی همچون شبکه‌های اجتماعی و رشد و محبوبیت آنها در بین کاربران و همچنین رفع مشکلاتی در حوزه قانون‌گذاری امکان‌پذیر نخواهد بود.
در همین زمینه فرهاد اینالوئی، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران‌زمین با اشاره به رشد سریع تکنولوژی و ارائه خدمات بانکی بر بستر شبکه‌های اجتماعی و تاثیر آن در آینده بانکداری اظهار کرد: در آینده ممکن است بزرگ‌ترین بانک جهان هیچ شعبه‌ای نداشته باشد و این آینده دور نیست؛ ما باید خودمان را برای این آینده نزدیک آماده کنیم.
وی افزود: بانک‌هایی که اقدام به پرداخت وام در شبکه‌های اجتماعی کرده‌اند تنها یک درصد از این موارد دچار مشکل شده‌اند، اما در مورد وام‌های دیگر به‌طور متوسط ۴ درصد آنها با مشکلاتی مانند عدم پرداخت مواجه می‌شود.
اینالوئی گفت: بانکی در آینده موفق است که خود را برای این تغییرات با آمادگی ذهنی و افزایش دانش دیجیتال آماده کرده باشد.
وی تصریح کرد: حرکت به سمت بانکداری دیجیتال مدت‌ها است آغاز شده و سرعت آن هر لحظه بیشتر می‌شود، بنابراین بانک‌ها و نهاد قانون‌گذار باید حرکت خود را با سرعت آن وفق دهند؛ کاری که در بانک ایران‌زمین با توجه به زیرساخت‌های فراهم شده با سرعت مناسبی به پیش می‌رود و برای سال ۱۴۰۰ حرف‌های زیادی از این بانک خواهیم شنید.
