مدیرارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه:
اجرای طرح‌های بهینه‌سازی مصرف آب در فولاد مبارکه
هم‌اکنون فولاد مبارکه به اجرای طرح‌های بهینه‌سازی مصرف آب در این مجموعه بزرگ تولیدی رو آورده است که آثار آن می‌تواند اثرگذاری اجرای پروژه را تضمین کند. این همان موضوعی است که باز هم نام فولاد مبارکه را در فهرست شرکت‌هایی قرار می‌دهد که در نهایت توانسته همه امور توسعه‌ای را با رعایت جوانب خاص خود لحاظ کند.
جواد نیلی، مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه در مورد پروژه‌های فولاد مبارکه برای بهینه‌سازی مصرف آب گفت: مهم‌ترین اقدامات انجام شده جهت تامین آب شرکت فولاد مبارکه، تلاش برای اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف آب و نیز کاهش برداشت آب خام از رودخانه زاینده‌رود از یکسو و همچنین کاهش مصرف آب در فرآیندهای تولید شرکت از سوی دیگر است که بر این اساس، بهینه‌سازی آب در شرکت فولاد مبارکه در چهار محور مختلف تهیه، طراحی و اجرا شده است.
نیلی افزود: بهینه‌سازی مصرف آب با کاهش تلفات در شبکه‌های توزیع، یکی از پروژه‌های جدی در دست اجرا است که در این رابطه، تلاش شده در این پروژه که با هدف کاهش تلفات در شبکه انتقال و توزیع در سایت فولاد مبارکه طراحی شده، مصرف را مدیریت کرد؛ ضمن اینکه قرار بر این است که بازسازی و نوسازی شبکه‌های فرسوده به طول تقریبی 50 کیلومتر انجام شود که خوشبختانه این پروژه به ثمر نشسته است. مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه تصریح کرد: فعالیت پروژه فوق از سال 1388 در شرکت فولاد مبارکه اصفهان آغاز و تا کنون بالغ بر 600 میلیارد ریال برای اجرای آن، هزینه شده است؛ به گونه‌ای که در قالب این طرح، عمده شبکه‌های توزیع نوسازی شده‌اند.
به گفته وی، نکته حائز اهمیت دیگر، آن است که بهینه‌سازی مصرف آب با تغییرات در برج‌های خنک‌سازی آب در گردش نیز در حال اجراست؛ بر این اساس، این نوع از پروژه‌ها به دلیل ارتباط تنگاتنگ با تولید و ضرورت توقفات و بعضا تغییرات در فرآیندهای تولید، یکی از مشکل‌ترین نوع اقدامات در زمینه بهینه‌سازی مصرف آب به شمار می‌روند که از جمله آنها می‌توان به پروژه خنک‌سازی ماشین‌های ریخته‌گری به مبلغ 2800 میلیارد ریال اشاره کرد که در حال مطالعه و اجراست.
نیلی خاطرنشان کرد: نکته دیگری که در این میان اجرایی و عملیاتی شده، بهینه‌سازی مصرف آب با جایگزینی قسمتی از آب تازه با پساب تصفیه‌شده شهری است که بر مبنای آن، بر اساس قرارداد بیع متقابل بین شرکت فولاد مبارکه اصفهان به عنوان سرمایه‌گذار و شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان به عنوان سرمایه‌پذیر در سال 1392 اجرایی و مقرر شد با احداث تصفیه‌خانه‌های جدید فاضلاب و تکمیل تصفیه‌خانه‌های موجود، شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب در 9 شهر این استان یعنی زرین‌شهر، مبارکه، زیبا شهر، دیزیچه، صفائیه، کرکوند، ورنامخواست، سده لنجان و چمگردان اجرا شود.
به گفته وی، پس از اجرای این پروژه‌ها که بیش از 6500 میلیارد ریال هزینه در بر داشته، پساب خروجی از تصفیه‌خانه شهرهای مذکور به فولاد مبارکه منتقل شده و پس از تصفیه تکمیلی در تصفیه‌خانه فولاد مبارکه در چرخه تولید فولاد، مورد استفاده قرار گیرد.
مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه گفت: در واقع آنچه قرار است در قالب پروژه یاد شده عملیاتی شود، جایگزینی این پساب با قسمتی از آب تازه برداشتی از رودخانه زاینده‌رود است؛ ضمن اینکه از زمان شروع ارسال پساب به شرکت فولاد مبارکه از اواسط سال 96 تا اواخر سال 98، به طور متوسط سالانه یک میلیون متر مکعب پساب به شرکت فولاد مبارکه وارد شده و از ابتدای سال 99 تا پایان آبان‌ماه نیز 6/ 1 میلیون مترمکعب پساب به شرکت وارد شده است. وی افزود: در افق بلندمدت طرح مذکور نیز قرار است سالانه 13 میلیون متر مکعب پساب شهری جهت استفاده در شرکت فولاد مبارکه وارد شود که با تکمیل شبکه‌های جمع‌آوری، پمپ‌خانه‌ها و خطوط انتقال، این امیدواری وجود دارد که تا پایان سال 1400 این مهم محقق شود.
نیلی تصریح کرد: پروژه یاد شده علاوه بر کاهش مصرف آب خام رودخانه با جلوگیری از تخلیه فاضلاب خام شهرهای مجاور زاینده‌رود به رودخانه، باعث افزایش سطح بهداشت و حفظ محیط‌زیست منطقه شده است.
وی با بیان اینکه بهینه‌سازی مصرف آب با ذخیره‌سازی فصلی آب‌های سطحی و باران و پساب تصفیه شده به منظور استمرار تولید است، تصریح کرد: ضمن اینکه جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و استفاده مجدد از آب باران توسط کانال‌های طراحی شده و شبکه‌های جمع‌آوری آب‌های سطحی در سطح شرکت نیز از دیگر اقدامات مهمی‌بوده که از ابتدای بهره‌برداری مد نظر قرار گرفته است.
مدیرارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: یکی از پروژه‌هایی که در فولاد مبارکه عملیاتی و اجرایی شده بود، موضوع بازچرخانی آب در فولاد مبارکه به منظور استفاده بهینه از منابع آبی موجود در این شرکت است که مراحل پایانی خود را طی می‌کند و بنابراین بازچرخانی آب در مراحل 1 و 3 به حد نهایی خود رسیده و در مرحله دوم متناسب با شرایط واحدها قابل توسعه است.
وی در مورد میانگین بازدهی مصرف آب در خطوط تولید فولاد مبارکه گفت: تصفیه‌خانه‌های محلی، آب‌های گردشی را تصفیه و به چرخه تولید برگشت می‌دهند و تصفیه‌خانه مرکزی، پساب‌های خروجی این تصفیه‌خانه‌های محلی را تصفیه و مجددا آب کیفی را به فرآیند باز می‌گرداند که این عملیات، باعث صرفه‌جویی قابل توجه در مصرف آب تازه می‌شود.
نیلی افزود: از سوی دیگر، مصرف آب در شرکت فولاد مبارکه به‌طور عمده برای خنک‌کاری تجهیزات، خنک‌کاری محصول و مصارف شرب حدود 20 هزار نفر از پرسنل شرکت است که به صورت شبانه‌روز در شرکت حضور دارند و به غیر از بحث تبخیر، کلیه پساب‌ها، تصفیه و در نواحی تولیدی یا آبیاری فضای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرند. به این ترتیب می‌توان بیان کرد کل آب ورودی شرکت مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و هدر‌رفت در حد ناچیز است.
وی با اشاره به تفاوت پروژه‌های تعریف شده در حوزه بهینه‌سازی مصرف آب در مبارکه نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی افزود: مساله آب و مدیریت آن به طور روزافزونی به موضوع اصلی بحث‌های جهانی در توسعه پایدار تبدیل شده است. این توجه ناشی از افزایش تقاضا، کمبود روزافزون یا کاهش کیفیت آب در بسیاری از مناطق است. این مسائل ضرورت درک بهتر پیامدهای مربوط به آب به عنوان پایه و اساس بهبود مدیریت آب در سطح محلی، منطقه‌ای، ملی و جهانی را نشان می‌دهد.
مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه گفت: قرار داشتن شرکت فولاد مبارکه در منطقه با محدودیت آب و خشکسالی‌های اخیر باعث انجام پروژه‌های متعدد در زمینه صرفه‌جویی در مصرف آب شده است که برخی متفاوت و پرهزینه‌تر با پروژه‌های فولادسازان احداث شده در مجاور منابع آبی است. به گفته وی، در شرکت فولاد مبارکه با رویکرد مناسب تعریف شده در حوزه آب با الگوبرداری از شرکت‌های موفق در دنیا و استفاده از تکنولوژی‌های روز جهان در زمینه تصفیه و استفاده مجدد پساب سعی کرده جزو شرکت‌های پیشرو در این زمینه در کشور باشد.
نیلی تصریح کرد: مشخصه بارز پروژه‌های اجرا شده در شرکت فولاد مبارکه یکپارچگی فرآیندها و استفاده از انواع تکنولوژی‌های روز دنیا در فرآیند تصفیه پساب از جمله سیستم UF (ریز پالایش پساب) تحت فشار و مستغرق، RO (اسمز معکوس) با راندمان بالاتر از 80 درصد، گندزدایی با اشعه UV، فیلترهای خودشوینده، انواع و اقسام فیلترهای مورد استفاده در فرآیند تصفیه‌خانه‌های پساب مثل شنی، آنتراسیت و کربنی و دیگر تجهیزات روز دنیا است و در نهایت دلیل کاهش مصرف ویژه آب در شرکت سرمایه‌گذاری‌های زیاد در زمینه تصفیه و بازچرخانی آب است.
وی خاطرنشان کرد: باید در نظر گرفت که نحوه استفاده از آب در شرکت‌های مختلف فولادساز متفاوت است به طور مثال در شرکت‌های فولادی در مجاورت دریا یا منابع آب فراوان جریان آب به صورت یکبار گذر است و قطعا مصرف آب در آن شرکت‌ها چندبرابر خواهد بود. مدیرارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه با اشاره متوسط میزان نیاز به آب برای تولید هر تن فولاد در دنیا، ایران و فولاد مبارکه گفت: مصرف آب در شرکت فولاد مبارکه نسبت به متوسط مصرف آب شرکت‌های بزرگ فولادی جهان بسیار کمتر است. در فولاد مبارکه مصرف آب به ازای هر تن تولید حدود 3 متر مکعب است که در بررسی‌ها انجام شده در سطح کشور و جهان هیچ‌کدام از رقبای شرکت فولاد مبارکه مصرف کمتری در زمینه آب مصرفی به ازای هر تن تولید را ندارند و شرکت فولاد مبارکه در این زمینه به عنوان یک بنچ مارک مطرح است.
