عملکرد ضعیف گردشگری در برندسازی

 چالش‌هایی که تاکنون راه‌حلی اصولی برای برون‌رفت از آن و تقویت صنعت خسته گردشگری کشور از سوی مسوولان امر اندیشیده نشده است. این درحالی است که بخش‌خصوصی فعال در این صنعت با تمام توان برای ادامه بقای خود و سرپا نگه داشتن گردشگری کشور تلاش می‌کنند. با این‌ حال تا زمانی که این صنعت از حمایت‌های دولتی و نقش پیش‌برنده دولت در این مسیر برخوردار نباشد، این تلاش‌ها راه به جایی نخواهد برد. در مطلب پیش‌رو درباره وضعیت کلی صنعت گردشگری کشور با مهدی فرخیان، مدیر توسعه شرکت خدمات مسافرت هوایی آبنوس گشت تهران گفت وگو کرده‌ایم.

 همکاری فلای‌تودی با ۹۰۰ایرلاین 

مدیر توسعه سایت فلای‌تودی و شرکت آبنوس گشت تهران با اشاره به فعالیت این شرکت از سال ۱۳۸۴ می‌گوید:‌ آبنوس گشت تهران ابتدا فعالیت خود را به‌صورت سنتی در صنعت گردشگری آغاز کرد و در ادامه فعالیت سرمایه‌گذاران تصمیم به تغییر رویه و سرمایه‌گذاری روی تکنولوژی‌های جدید در این مسیر گرفتند.

مهدی فرخیان با بیان اینکه آبنوس گشت تهران از پنج سال پیش با هدف ارائه خدمات با قیمت مناسب به مصرف‌کننده نهایی کار خود را در بستر آی‌تی آغاز کرد، اضافه می‌کند: رسالت امروز فلای‌تودی ارائه بهترین قیمت بلیت به مصرف‌کنندگان، افزایش بهره‌وری با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز و حذف تبادلات ارزی برای کاربران ایرانی برای خرید خدمت خارج از ایران است.

وی با اظهار اینکه هم‌اکنون فلای‌تودی با ۹۰۰ ایرلاین کار می‌کند که تعداد زیادی از آنها خارجی هستند، تصریح می‌کند: همچنین یک میلیون و ۵۰۰ هتل خارجی را به سامانه خود متصل کرده‌ و از ابتدای امسال نیز پروژه هتل‌های داخلی را استارت زده‌ایم؛ اکنون به‌صورت پایلوت با چند شریک تجاری کار می‌کنیم و به‌زودی هتل‌های داخلی را نیز به سیستم اضافه می‌کنیم.

فرخیان خرید بیمه مسافرتی، ترانسفر فرودگاهی در حدود ۱۰۰ کشور، قطارهای داخلی و خارجی و کشتی کروز را از دیگر خدمات آژانس فلای‌تودی بیان می‌کند که با تیمی ۹۰ نفره متشکل از ۷۰ پشتیبان به مشتریان عرضه می‌شود.

 زیرفروشی برخی از شرکت‌ها برای جبران مشکلات اقتصادی 

مدیر توسعه سایت فلای‌تودی در عین حال با اشاره به آزادسازی قیمت‌ها در سال ۱۳۹۵ و کف و سقف نرخ‌ها، توضیح می‌دهد: بر اساس بخشنامه ابلاغی توسط جلالی، معاونت هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری، هماهنگی‌ها برای قیمت‌گذاری خلاف قانون تجارت است.

فرخیان با بیان اینکه در قیمت‌ها دست نمی‌برند، بلکه خطوط هوایی امتیازات ترویجی (پروموشن) را در اختیار آنها می‌گذارند، اضافه می‌کند: ما این امتیازات و جوایز را به‌عنوان تخفیف به مردم عرضه کرده و  این‌گونه دستی هم در قیمت‌ها نبرده‌ایم.

وی البته با یادآوری اینکه برخی از شرکت‌های دارای مشکلات اقتصادی، برای داشتن گردش مالی اقدام به زیرفروشی می‌کنند، می‌گوید: با وجود مشکلاتی که کرونا آنها را تشدید کرده است، ما چنین رویکردی را در پیش نگرفته‌ایم، اما اگر خط هوایی امتیازی تشویقی را به‌دنبال فروش خوب بلیت‌ها در اختیارم گذاشت آن را بین مشتریان به‌عنوان تخفیف سرشکن می‌کنم.

 چالش جدی صنعت گردشگری ایران از سال گذشته 

مدیر توسعه سایت فلای‌تودی و شرکت آبنوس گشت تهران درباره مشکلات و محدودیت‌هایی که شیوع بیماری کرونا بر صنعت گردشگری و فعالیت فلای‌تودی تحمیل کرده است نیز اظهار می‌کند: در واقع صنعت گردشگری ایران از ‌آبان سال گذشته به دلیل بروز پاره‌ای اتفاقات با چالش بزرگی روبه‌رو شد که تیر خلاص آن شیوع بیماری کرونا بود.

وی کوچک شدن صنعت گردشگری ایران و نابودی بسیاری از مشاغل فعال در این عرصه را از عواقب این مشکلات بیان و تصریح می‌کند: با همه این احوال از آنجا که مردم به دلیل در امان ماندن از ابتلای به کرونا، تمایلی به خروج از منزل نداشتند، مدل خرید مردم به سمت مدل‌های جدید تغییر کرد.

فرخیان با بیان اینکه این تغییر رویکرد در چگونگی خرید مردم برای شرکت‌هایی همچون فلای‌تودی که مجهز به فناوری‌های نو هستند، فرصتی جدید بود، یادآور می‌شود: در عین حال این مساله برای شرکت‌هایی که با شیوه سنتی در بازار گردشگری فعالیت می‌کنند، تهدیدی برای ادامه روند کار به‌شمار می‌رود.

 ضربه نهایی کرونا بر پیکر ضعیف گردشگری ایران 

با همه این احوال، مدیر توسعه سایت فلای‌تودی و شرکت آبنوس گشت تهران تاکید می‌کند: کرونا تیری به پیکر فرسوده صنعت توریسم ایران بود که موجب فشار مضاعف و وارد آمدن آسیب فراوان به فعالان این صنعت به‌ویژه در بخش تور، ورودی و گردشگری خارجی شد.

وی با بیان اینکه علاوه بر این، صنعت گردشگری ایران دچار سوء‌نیت کشورهای همسایه نیز شده است، توضیح می‌دهد: کشورهای همسایه ایران به بهانه شیوع بیماری کرونا، مرزهای خود را بستند؛ اما کرونا فقط در ایران نیست بلکه همه دنیا درگیر آن شده است.

فرخیان در تکمیل توضیح خود اضافه می‌کند: به بهانه کرونا صنعت گردشگری ایران تحت فشار بسیار زیادی قرار گرفت و بخش خصوصی فعال در این عرصه بسیار نحیف شد؛ به‌ویژه اینکه هرگز دولت روی بخش‌خصوصی سرمایه‌گذاری خاصی نکرده است.

وی با اشاره به اینکه دولت بخش حمل‌ونقل را از پرداخت مالیات ارزش افزوده معاف کرده است، گلایه می‌کند: این در حالی است که آژانس‌های هواپیمایی و مسافرتی باید مالیات ارزش افزوده کارمزد خود را پرداخت کنند.

فرخیان با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی دولت باید بیشتر از صنعت گردشگری ایران حمایت کند، می‌گوید: بسیاری از صنایع باوجود اینکه وضعیت بسیار خوبی دارند، از حمایت دولت نیز به‌صورت نانوشته برخوردار هستند درحالی که از صنعت گردشگری حمایت کافی نمی‌شود.

به گفته وی، اکنون که صنعت گردشگری ایران ضعیف شده است و دولت باید راهکاری برای حمایت از آن بیندیشد؛ اما تاکنون دولت هیچ کمک خاصی به صنعت گردشگری ایران نکرده که یکی از عواقب آن تعطیلی بسیاری از هتل‌های کشور بوده است.

فرخیان با یادآوری اینکه ۱۰ درصد سرانه ناخالص این کشور در صنعت هوانوردی و گردشگری است، توضیح می‌دهد: با این حال این صنعت بسیار نحیف و فاقد زیرساخت‌های لازم و کافی است که برخی به‌دلیل تحمیل تحریم‌های ناعادلانه است، اما بخشی دیگر به برخوردار نبودن از حمایت‌های دولتی باز می‌گردد.

 دستورالعمل‌های حمایتی به مرحله اجرا نمی‌رسد

مدیر توسعه سایت فلای‌تودی همچنین درباره تخصیص وام کرونا به شرکت‌های گردشگری نیز اظهار می‌کند:‌ بانک‌ها وام را پرداخت می‌کنند، اما اقساط آن را بلافاصله دریافت می‌کنند درحالی که صنعت گردشگری در ماه‌های فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیر تعطیل بوده و درآمدی نداشته است.

فرخیان با اشاره به اینکه بانک‌ها در قبال تاخیر در پرداخت اقساط این وام، جریمه دیرکرد دریافت می‌کنند، می‌گوید: بانک اعلام می‌کند فرامین دولت ارتباطی به آنها ندارد بنابراین دستورالعمل‌هایی که صادر می‌شود، به مرحله اجرا نمی‌رسد؛ در حوزه بیمه نیز با چنین شرایطی مواجه هستیم.

وی تاکید می‌کند: چنین رویه‌هایی کمکی به فعالان صنعت گردشگری و تقویت این صنعت نحیف نمی‌کند.

 طفره ایرلاین‌ها و هتل‌ها از استرداد پول مردم و فشار مضاعف بر آژانس‌ها

فرخیان همچنین درباره شرایطی که استرداد بلیت‌ها برای آژانس‌های مسافرتی ایجاد کرد، توضیح می‌دهد: آژانس نقش وکیل را بین مشتریان و تامین‌کنندگان خدمات مسافرتی دارد که در قبال آن وجهی دریافت می‌کند، اما از آژانس‌ها توقع پرداخت پول مردم را داشتند؛ درحالی که آژانس در قبال کارمزد دریافتی باید پاسخگو می‌بود.

وی با بیان اینکه آژانس مسافرتی در زمان معین با وجه پرداختی خدمت مدنظر مشتریان را از تامین‌کنندگان خریداری کرده است، می‌گوید: هنوز هتل‌ها و خطوط هوایی پول را به آژانس‌های مسافرتی بازنگردانده بودند که اعلام رسمی شد مردم می‌توانند پول خود را بدون کسر جریمه پس بگیرند.

فرخیان با یادآوری اینکه برخی از خطوط هوایی با سوء استفاده از این شرایط، با اعلام ورشکستگی حاضر به بازگشت هزینه بلیت‌ها نشدند، تصریح می‌کند: این مساله آژانس‌های مسافرتی را دچار چالش بسیار بزرگی کرد؛ به‌ویژه اینکه مراجع مختلف نیز از آژانس‌ها می‌خواستند پول مردم را از جیب بدهند و خودشان طرف حساب خطوط هواپیمایی شوند.

مدیر توسعه سایت فلای‌تودی با بیان اینکه مجبور شدند به‌صورت دستوری مواردی را از جیب خود پرداخت کنند، ادامه می‌دهد: این امر موجب فشار مضاعف به شرکت شد؛ چراکه به‌جای بهره‌مندی از حمایت دولت در شرایط دشوار کنونی، مجبور به پرداخت بدهی شرکتی دیگری شدیم که این مساله در ارتباط با هتل‌های خارجی خود را بسیار بزرگ‌تر نشان داد.

وی با اظهار اینکه در مواردی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز با بیانیه‌هایی موجب فشار مضاعف بر صنعت گردشگری شد، می‌گوید: با همه این چالش‌ها در نهایت از مجموع بیش از ۱۰ هزار هتل و ۱۰۰ هزار بلیت استردادی، تمامی موارد را با جدیت پیگیری کردیم و به مشتریان بازگرداندیم.

فرخیان با تاکید بر اینکه تاکنون تمامی پول‌های دریافتی از ایرلاین‌ها و هتل‌ها را به مردم بازگردانده‌اند، ادامه می‌دهد: مواردی نیز وجود دارند که در تلاش برای بازپس‌گیری پول مسافران هستیم و خود را متعهد به این کار می‌دانیم، زیرا مشتری به ما اعتماد کرده است.

 کرونا و محدودیت‌های تحمیلی کشورهای دیگر 

وی با اظهار اینکه صنعت گردشگری ایران با دو چالش اصلی کرونا و محدودیت‌های تحمیلی از سوی کشورهای دیگر روبه‌روست، می‌گوید: تا زمانی که واکسن ویروس کرونا توزیع نشود، صنعت گردشگری در همین وضعیت نابسامان باقی خواهد ماند؛ همچنین بسیاری از کشورها هنوز سفارتخانه‌ها را باز نکرده‌اند تا ایران بتواند فعالیت‌های توریستی خود را آغاز کند.

فرخیان همچنین برندسازی صنعت گردشگری ایران را یکی دیگر از ضعف‌های موجود بیان و تصریح می‌کند: متولی برندسازی صنعت گردشگری ایران، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است و بخش‌خصوصی توان اجرای این کار را ندارد؛ اما وزارت و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری عملکرد خوبی در این حوزه نداشته‌اند.

وی با اظهار اینکه برندسازی یک‌شبه محقق نمی‌شود، تاکید می‌کند: برندسازی نیازمند حضور ایران در نمایشگاه‌ها و رویدادهای بزرگ است به‌ویژه اینکه ایران کشوری بی‌نظیر برای توریست است؛ گذشته از این ایران در زمینه زیرساخت‌های صنعت گردشگری همچون هتل بسیار ضعیف است، زیرا کسی حاضر به سرمایه‌گذاری در این حوزه نیست.

مدیر توسعه سایت فلای‌تودی می‌گوید: ما از دولت توقع کمک مالی نداریم، اما با فعالان این صنف همراهی بیشتری کند تا کمتر تحت فشار باشد؛ زیرا هزینه تعطیلی این صنعت بسیار گران‌تر تمام می‌شود.

فرخیان در نهایت از مسوولان بالادستی تقاضا می‌کند: پیش از هرگونه تصمیم‌گیری، درباره تبعاتی که این تصمیم به صنعت گردشگری کشور وارد خواهد کرد بررسی بیشتری کنند تا شاهد چالش‌هایی همچون استرداد بلیت نباشیم.

p29 copy