خرید کردن از طریق فیلم این روزها در چین بسیار داغ شده است. این اتفاق ناشی از تلاش‌های اپلیکیشن‌هایی مثل Douyin (نسخه معادل اپلیکیشن تیک‌تاک در چین) است که فیلم‌های کوتاه پخش می‌کنند که تاجران را با تولیدکنندگان محتوا ارتباط می‌دهد تا برای آنها تبلیغ کنند. در دوران محدودیت‌های کرونا، میلیون‌ها مصرف‌کننده این فیلم‌ها را نگاه می‌کردند تا محصولات جدید را چک کنند و سوالاتی را که دارند از راه دور از فروشندگان بپرسند. این فعالیت، به‌عنوان روشی برای بالا بردن مصرف داخلی، مجوز دولت‌های محلی را هم دریافت کرد. تنها در سه‌ماه نخست امسال، بیش از ۴ میلیون رویداد خرید زنده در چین اتفاق افتاد. در دیگر بخش‌های دنیا، برندها و فیلم‌سازان – به‌ویژه اینفلوئنسرهایی که فالوورهای زیاد دارند – وارد چنین مشارکت‌هایی شده‌اند. آمازون که در سرویس استریم زنده چند سال از همتایان چینی خود عقب است، سال گذشته «آمازون لایو» (Amazon Live) را راه‌اندازی کرد. حالا شرکت علی‌بابا که یکی از پیشتازان فیلم‌های تجاری در چین است، برنامه‌های بزرگی برای جذب و آموزش اینفلوئنسرهای بین‌المللی دارد تا فروش خود را در سطح جهانی و از طریق «علی‌اکسپرس» (AliExpress) بالا ببرد. این پلت‌فرم یکی از فضاهای بازار علی‌بابا برای مصرف‌کنندگان بین‌المللی است که روی هم رفته ۱۸۰ میلیون مصرف‌کننده فعال سالانه را پوشش می‌دهد. میراندا تان، مدیر پلت‌فرم بازاریابی اینفلوئنسر داده‌محور «رابین‌۸» (Robin۸) می‌گوید: «تولیدکنندگان چینی همیشه به دنبال روش‌هایی برای افزایش فروش هستند و اینفلوئنسرها سریع‌ترین راه برای بالا بردن ترافیک در این روزها محسوب می‌شوند.» درواقع، تعداد صادرکنندگان تجارت الکترونیک در شنزن که به دنبال همکاری با تولیدکنندگان محتوا در سطح بین‌المللی هستند تا محصولات خود را بازاریابی کنند، بسیار کم است. در حال حاضر، آنها به پرسنل چینی خود وابسته‌اند تا فیلم‌های تبلیغاتی ارزان بسازند که البته این فیلم‌ها جزئیات فرهنگی بسیار مهم را نادیده می‌گیرند.

 هر شخص، یک فروشنده

علی‌اکسپرس قصد دارد ۱۰۰ هزار «ترویج‌دهنده» استخدام کند که به تاجران و برندها کمک می‌کنند از طریق یوتیوب، فیس‌بوک، اینستاگرام، تیک‌تاک و دیگر پلت‌فرم‌های اینترنتی محبوب، تبلیغ کنند. مارتین وانگ که عملیات فروش خارجی در علی‌اکسپرس را مدیریت می‌کند، می‌گوید: «زنده خرید کردن، در بازار مصرفی خارجی، هنوز در ابتدای راه است. اقدامات ما به پیشبرد اکوسیستم خارجی کمک می‌کند.» فابیان اوه‌هند (Fabian Ouwehand)، بنیان‌گذار آژانس بازاریابی با فیلم‌های کوتاه آپ‌لب (Uplab)، این دیدگاه را منعکس کرده است. او می‌گوید: «این کار جالب است، چون صنعت را به‌سوی نوآوری در تجارت اجتماعی سوق می‌دهد. به نظر می‌رسد یک استراتژی در حال تست شدن است که هر کاربری در آن می‌تواند یک فروشنده باشد.» تیم آنها برای رسیدن به این هدف، یک سیستم هماهنگ‌سازی برای اینفلوئنسرها ایجاد کرده تا کارهای تبلیغاتی را پیدا کند و ابزارهای آموزش و تحلیل ارائه می‌کند تا از فرآیند خلاقانه آنها پشتیبانی کند. فروش به‌صورت زنده از سال ۲۰۱۶ در سایت علی‌بابا راه افتاده، اما علی‌ اکسپرس این ویژگی را تازه ‌سال گذشته اضافه کرده و از ماه آوریل، شروع به جذب نیرو برای آن کرده است. تان با توجه به اینکه بسیاری به دلیل شیوع کرونا شغل خود را از دست ‌داده‌اند و تلاش می‌کنند محصولات را در رسانه‌های اجتماعی تبلیغ کنند، می‌‌گوید: «خیلی از مردم پول ‌ندارند و به دنبال روش‌های جدید درآمدزایی در این دوران هستند. همه می‌توانند به شرکت مستقل خودشان تبدیل شوند.»

 تفاوت‌های فرهنگی

یکی از اهداف مشخص علی‌اکسپرس، ظهور اینفلوئنسرهای خارجی دوزبانه است که در چین زندگی می‌کنند. وانگ می‌گوید: «خیلی از آنها دانشجویان خارجی در چین هستند که وجهه خوبی دارند و اثرگذارند. آنها برنامه‌های انعطاف‌پذیر دارند و بنابراین آژانس‌های تبلیغاتی به آنها نزدیک می‌شوند و بعد از یک مدت آموزش، با آنها قرارداد می‌بندند.» اینفلوئنسرهایی که علاوه بر زبان مادری خودشان، مسلط به زبان چینی هستند، سفیران ایده‌آلی برای بازارهای هدف فروشنده‌ها محسوب می‌شوند. بیشتر فروشنده‌های علی‌اکسپرس معمولا در داخل خود چین هستند که کارخانه دنیا محسوب می‌شود و روسیه، بزرگ‌ترین بازار این پلت‌فرم برای درآمدزایی است. این پلت‌فرم سال گذشته تلاش کرد با فعال کردن فروشنده‌هایی در ترکیه، روسیه، اسپانیا و ایتالیا، کار خود را توسعه دهد. به‌عنوان‌مثال، روسیه بازار بزرگی برای تاجران ترکیه‌ای علی‌اکسپرس محسوب می‌شود. این توسعه یعنی شرکت چینی باید با تفاوت‌های بیشتری در دینامیک کسب‌وکار و رفتار مصرف‌کننده در مناطق مختلف، دست‌وپنجه نرم کند.