داستان موضع متفاوت دو مدیر در یک بحران
دو تصمیم متفاوت تسلا و فیسبوک در کرونا
اما وقتی شرکتهای فیسبوک و تسلا با خطرناکترین بحران حاضر مواجه شدند، نقشهای آنها جابهجا شد. زاکربرگ بهعنوان مدیری منطقی و علمی ظاهر شد که قادر است مشکلات پیچیده را حل کند، در حالی که ماسک بیشتر خود را شبیه آدمهای بدجنس کتابهای داستان مصور نشان داد که اگر قرار باشد کارخانه خود را تعطیل کند، اهمیتی به پیشگیری از شیوع کووید-۱۹ نمیدهد.
این تضاد، منعکسکننده مباحثاتی است که این روزها در آمریکا در مورد زمان بازگشایی کامل این کشور در جریان است تا از فروپاشی اقتصادی بدون به خطر انداختن جان شهروندانی که آسیبپذیری بیشتری نسبت به ویروس کرونا دارند، جلوگیری شود. منطقه «بی آرهآ» (Bay Area) در سان فرانسیسکو – که شرکتهای فیسبوک و تسلا در آن قرار دارند – در روز 29 آوریل امکان آزادی رفتوآمد فراتر از فعالیتهای ضروری را فراهم کرد.
این برای ماسک که علنا گفت همه جا باید زودتر باز شود و در یک سری توییت به ایالت تگزاس برای بازگشایی برخی کسبوکارها تبریک گفت، کافی نبود. او این یاوهگوییها را در جریان یک کنفرانس تلفنی برای تحلیل عملکرد شرکت در روز 29 آوریل، ادامه داد. پافشاری ماسک برای این است که اگر تسلا بتواند سرمایه بازار فعلی خود را در صورت باز شدن دوباره کارخانهاش در شهر فریمونت حفظ کند، او به ثروت قابل توجهی میرسد.
ماسک بدون در نظر گرفتن این واقعیت که مردم میتوانند برای کسبوکارهای ضروری و ورزش کردن خانههای خود را در کالیفرنیا ترک کنند، گفت: «اینکه بگوییم آنها اصلا نباید از خانه خارج شوند و زندانی شدهاند، اقدامی فاشیستی است. این کار دموکراتیک نیست، آزادی نیست. آزادی مردم را برگردانید.»
از طرف دیگر، زاکربرگ خود را رهبری آرام و نگران کارکنانش نشان داد و گفت که چگونه بیشتر نیروهای فیسبوک در خانه کار میکنند و چگونه این شبکه اجتماعی تلاش میکند انتشار اطلاعات غلط را محدود کند که موضعی کاملا متفاوت در مقایسه با نقش این شرکت در انتخابات ریاست جمهوری 2016 و نیز تبلیغات سیاسی غلط اخیر را نشان میدهد.
زاکربرگ گفته: «خیلی نگرانم که این بحران سلامتی و رکود اقتصادی بعد از آن، بیشتر از آنچه فعلا پیشبینی میشود طول بکشد و با اینکه محدودیتهای فعلی در خانه ماندن هزینههای اجتماعی گستردهای دارد، نگرانم که بازگشایی برخی مناطق خاص زودتر از آنکه سرعت سرایت بیماری تا حد قابلتوجهی فروکش کند، به شیوع بیشتر در آینده منجر شود و عواقب اقتصادی و سلامتی را در بلندمدت بدتر کند.»
به راحتی میتوان گفت که موضع زاکربرگ به نفع شرکتش است: فیسبوک از خانه ماندن افراد نفع میبرد، بهطوری که تعداد ماهانه کاربران آن بهطور میانگین 10 درصد در این فصل افزایش پیدا کرده است. البته آگهیهای این شرکت به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
به جز اختلاف نظر زاکربرگ و ماسک در بازگشایی جامعه آمریکا، رویکرد کلی این دو نفر نسبت به این بیماری دو قطب مخالف بوده است. زاکربرگ از کارکنان خود که 95 درصد آنها از خانه کار میکنند، تقدیر کرده است. شریل سندبرگ، مدیر عملیاتی فیسبوک از برنامه 100 میلیون دلاری این شرکت که قصد دارد به 30 هزار کسبوکار کوچک در سراسر دنیا کمک کند، صحبت کرد.
زاکربرگ از روشهایی گفت که شرکتش کمک میکند مردمی که در خانه ماندهاند، ارتباطاتشان حفظ شود و این کار با استفاده از مسنجر فیسبوک و اپلیکیشن واتساپ، بهعنوان پرکاربردترین اپلیکیشنهای تماس تصویری امکانپذیر شد. او همچنین از امکان جدید Messenger Rooms فیسبوک صحبت کرد که رقیب زوم ویدئو شده است.
بر خلاف شرکتهای دیگر که یا استخدام را متوقف یا اقدام به تعدیل نیرو کردهاند، زاکربرگ اعلام کرد که فیسبوک امسال هم حدود 10 هزار نیرو استخدام خواهد کرد. او همچنین مصاحبههای زنده با پزشکان متخصص بیماریهای عفونی انجام داد.
اما ماسک در طول کنفرانس تلفنی خود نه به کارکنانش اشاره و نه از آنها تقدیر کرد. در یک نامه 24 صفحهای که او به سرمایهگذاران نوشت تا جزئیات عواید سه ماهه نخست امسال را گزارش دهد، کلمات «ویروس کرونا» یا «کووید- 19» یک بار هم به کار نرفته و به این پاندمی تنها بهعنوان «چالشهای عملیاتی جهانی» و «تعلیق موقت تولید و تحویل» اشاره شده است.
تسلا دو کارخانه بزرگ دارد که نیازمند حضور کارکنان پای کار است و آنها باید به محض تکمیل خودرو، شخصا آنها را تحویل دهند.
در ماه مارس، تسلا اولین محدودیتهای در خانه ماندن را در «بی آرهآ» نقض کرد و با اعلام اینکه آنها کسبوکاری ضروری هستند، کارخانه شهر فرمونت را باز نگه داشت تا اینکه پلیس محلی آنها را مجبور به تعطیلی کرد. ظاهرا ماسک از عذرخواهیهای قبلی خود درس نگرفته و بار دیگر خود را در معرض حملات قرار داده است.