یکی از نکات قابل توجه و مهم پس از شهادت رئیسجمهور و همراهانش در حادثه اخیر، مساله چشمانداز حرکت ماشین اقتصاد است. بهطور کلی چشمانداز اقتصادی در کوتاهمدت و بلندمدت یکی از عوامل تعیینکننده برای فعالان اقتصادی برای اتخاذ تصمیماتشان به شمار میرود. بررسیها حاکی از آن است که با توجه به تداوم امور کشوری و مهار ریسکها، این رویداد نمیتواند اثر زیادی روی وضعیت متغیرهای اقتصادی داشته باشد. «دنیایاقتصاد» به بررسی وضعیت اقتصادی کشورها پس از درگذشت رؤسای جمهورشان پرداخته است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: سید صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در پیامی شهادت رئیسجمهور مردمی و خادمالرضا (ع) آیتالله سید ابراهیم رئیسی و هیات همراه را تسلیت گفت. متن این پیام به شرح ذیل است:
بانک مرکزی: رئیس کل بانک مرکزی در پیامی شهادت آیتالله دکتر سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهور مردمی، پرتلاش و خستگیناپذیر و هیات همراه ایشان را خدمت مقام معظم رهبری، اعضای محترم دولت، ملت بزرگ ایران و مدیران و کارکنان خدوم شبکه بانکی کشور تسلیت گفت. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، متن پیام تسلیت دکتر محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی به این شرح است:
ایسنا: رئیس سازمان برنامه و بودجه شهادت رئیسجمهور را تسلیت گفت. داوود منظور در پی شهادت رئیسجمهور و همراهانش در توییتی اعلام کرد: با چشمانی گریان حماسه شهادت رئیسجمهور والامقام حضرت آیتالله دکتر سیدابراهیم رئیسی را محضر حضرت بقیهالله الاعظم، مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، حضرت آیتالله علمالهدی، همسر داغدیده، اهل بیت مکرم ومردم شریف ایران تبریک و تسلیت عرض میکنم.
مجلس شورای اسلامی: بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، طی پیامی شهادت رئیس محترم جمهور، وزیر امور خارجه، امام جمعه تبریز و استاندار آذربایجانشرقی را تبریک و تسلیت گفت.
تورم به عنوان یک پدیده اقتصادی میتواند تاثیرات عمیقی بر زندگی مردم، شرایط اقتصادی کشور و سیاستهای مالی و اقتصادی دولت داشته باشد. با افزایش قیمتها، ارزش پول کاهش پیدا میکند و قدرت خرید مردم کاهش مییابد؛ همچنین تورم باعث افزایش هزینههای تولید و تبعات منفی برای شرکتها و کسبوکارها میشود. از طرفی، تورم میتواند تاثیرات منفی بر توزیع درآمدها و تولید کالاها و خدمات داشته باشد و میتواند سرمایهگذاریها را تضعیف کند که به نابسامانیهای اقتصادی منجر میشود. بنابراین، مدیریت تورم و پیشگیری از افزایش آن از اهمیت بسزایی برخوردار است تا اثرات منفی آن بر اقتصاد و زندگی مردم کاهش یابد.
دنیایاقتصاد:
بانک مرکزی فهرست اقلام کالایی دریافتکننده ارز در سال۱۴۰۲را منتشر کرد. بر این اساس، طی سال گذشته بیش از ۶۹میلیارد و ۴۰۷میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای کشاورزی، صنعتی، دارو و تجهیزات پزشکی و تامین نیاز خدمات اختصاص یافته است. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، این بانک با انتشار لیست کالاهایی که ارز مورد نیاز آنها در سال۱۴۰۲تامین شده است، اعلام کرد: در سال گذشته در مجموع ۱۸میلیارد و ۶۰۶میلیون دلار ارز ترجیحی، ۳۲میلیارد و ۲۱۰میلیون دلار ارز با نرخ نیمایی و ۱۴میلیارد و ۷۸۵میلیون دلار ارز از محل ارز اشخاص برای وادات کالا تامین شده و مبلغ ۳میلیارد و ۸۰۶میلیون دلار نیز بابت اقساط بدهی تسهیلات ارزی و خدمات با نرخ تالار دوم تامین ارز شده است. براساس این گزارش، در مجموع بابت کالا و خدمات، طی سال گذشته سهم ارز ترجیحی ۲۶.۸درصد، سهم ارز نیمایی و اشخاص به ترتیب ۵۰.۴درصد و ۸.۲۲درصد بوده است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
برای نخستین بار در کشور، «رصدخانه ملی رفاه در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» با حضور سیدصولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، علیرضا عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی و جمعی از معاونان و روسای سازمانهای تابعه افتتاح شد. علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در حاشیه این نشست از ایجاد «رصدخانه ملی رفاه» به عنوان یکی از دستاوردهای مهم این وزارتخانه در سال جاری خبر داد. او افزود: «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» نقش بسیار مهمی در سیاستگذاری و اجرای طرحهای رفاهی و یارانهای دولت داشته و خواهد داشت؛ بنابراین در مقطع زمانی فعلی ایجاد رصدخانه ملی رفاه به عنوان یک نیاز مهم بیش از پیش احساس می شود.
دنیای اقتصاد-گروه سیاستگذاری:
روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه با دستور رئیسجمهوری واردات چای به کشور محدود شده است. در خبر دیگری عنوان شد که به تازگی ممنوعیت واردات چهار کالا لغو شده است. این رویه قبض و بسط تجارت تبدیل به یک عادت سیاستی شده است که با هدف تنظیم عرضه کالا در بازار یا حمایت از تولید داخلی اتخاذ میشود. به بیان دیگر سیاستگذار در گام نخست، وظیفه تعیین قیمت در بازار کالاها را بر عهده گرفته و باعث اختلال کارکرد اصلی قیمتها در تنظیم عرضه و تقاضا شده است. حال در گام دوم، وظیفه تنظیم تجارت را نیز در دستور کار قرار داده است تا خطای دوم را مرتکب شود. این در حالی است که مشخص نیست مبنای تصمیمگیری در منع صادرات یا واردات چه مواردی است؟ این تصمیمات تا چه حد بر اعتماد شرکای تجاری کشور اثر میگذارد؟ «دنیایاقتصاد» در یک گزارش به بررسی رفتار پاندولی در تجارت پرداخته است. همزمان «تجارت فردا» در پرونده اصلی خود اثر ایجاد محدودیتهای تجاری بر رشد قاچاق را مورد بررسی قرار داده است.
تسنیم: سرپرست اداره کل کار استان تهران گفت: در سال ۱۴۰۲ بر اساس اطلاعات ثبتشده در سامانه رصد، ۱۶۲هزار و ۸۷۲ نفر مشغول به کار شدند که حاکی از تحقق بیش از ۱۰۸درصدی تعهد ابلاغ شده به استان تهران بوده است. تهران به عنوان مرکز سیاسی و اداری، کانون اقتصادی و اولین منطقه صنعتی کشور شناخته میشود. عواملی همچون پایتخت بودن، وجود کارخانهها، کارگاهها و مراکز صنعتی و داشتن مجموعهای از جاذبههای گردشگری باعث شده که وضعیت اشتغال تهران نسبتا مساعد باشد. اما از سویی دیگر، عواملی مانند افزایش جمعیت، افزایش بیرویه مهاجرت در سالهای اخیر، نبود زیرساخت و افزایش فارغالتحصیلان، چالشهایی را نیز در حوزه اشتغال و استخدام در تهران ایجاد کرده است. همین موضوع باعث شده است که سیاستگذاریها و برنامهریزی برای اشتغال در تهران با حساسیت بیشتری روبهرو باشد، چرا که میزان اشتغال کاذب و غیررسمی نیز در تهران زیاد است، لذا هدفگذاریها باید به گونهای باشد که آسیبهای ناشی از بازار کار برای کارگران به حداقل برسد.
ایسنا: سازمان ملل، چشمانداز خود از رشد اقتصاد جهانی برای سال ۲۰۲۴را از ۲.۴ درصد به ۲.۷ درصد تغییر داد. سازمان ملل متحد پیشبینی رشد اقتصاد جهانی خود را برای سال ۲۰۲۴ به ۲.۷ درصد تغییر داد که این پیشبینی نسبت به برآورد قبلی ۲.۴ درصدی در ماه ژانویه، ۰.۳واحد درصد اصلاح شده است. پیشبینی رشد اقتصادی برای سال ۲۰۲۵ نیز با ۰.۱ درصد افزایش به ۲.۸ درصد رسید که نسبت به برآورد ماه ژانویه یعنی رقم ۲.۷ درصد، افزایش یافته است. در این گزارش آمده است: «چشمانداز اقتصاد جهانی از ماه ژانویه بهبود یافته است، بهطوریکه اقتصادهای بزرگ از رکود شدید اجتناب کردند و تورم را بدون افزایش بیکاری کاهش دادند، با این حال، چشمانداز فقط بهطور محتاطانه خوشبینانه است.»
دنیای اقتصاد-گروهسیاستگذاری:
جدیدترین نظرسنجی «دنیایاقتصاد» نشان میدهد که آحاد اقتصادی همچنان نرخ دلار بازار آزاد را مهمترین عامل اثرگذار بر سطح قیمتها میدانند و اکثر مردم این نرخ را به شکل روزانه رصد میکنند. درحالیکه این موضوع اهمیت توجه ویژه سیاستگذار نسبت به عمیقتر ساختن این بازار را نشان میدهد، اما تصمیمات سیاستگذار در سالهای اخیر در راستای به رسمیت نشناختن و کمعمق ساختن این بازار حرکت کرده است. بنابراین لازم است ضمن پذیرش نرخهای بازار به سمت سیاستگذاری حول این نرخ حرکت کرد.
مهر:
ضعف ین و فشار ناشی از آن بر مصرفکننده باعث شده اقتصاد ژاپن در ۳ماه نخست سال جاری سریعتر از حد انتظار منقبض شود و چالش جدیدی را برای بانک مرکزی این کشور برای افزایش نرخ بهره ایجاد کند. دادههای اولیه تولید ناخالص داخلی دفتر کابینه ژاپن نشان داد که اقتصاد ژاپن در ژانویه تا مارس سال جاری به صورت سالانه ۲ درصد نسبت به ۳ ماه قبل کاهشیافته است که سریعتر از کاهش ۱.۵ درصدی مشاهدهشده در نظرسنجی رویترز است. دادههای اصلاحشده رو به پایین نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی در ۳ ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ میلادی به دلیل کاهش برآورد هزینههای سرمایهای، بهسختی رشد کرده است. در حالی که دادههای اولیه هزینههای سرمایهای اغلب در نسخه نهایی در معرض بازنگریهای سنگین قرار میگیرند، کاهش کلی در تمام اجزای تولید ناخالص داخلی نشان میدهد که اقتصاد ژاپن در ۳ ماه اول سال جاری موتور رشد عمدهای نداشته است. این امر میتواند برای بانک ژاپن که برای نخستین بار از سال ۲۰۰۷، نرخهای بهره را در ماه مارس افزایش داد و از آن زمان نشان داده است که قصد دارد سیاستهای سختگیرانه خود را ادامه دهد، تردیدهایی را ایجاد کند.