شماره روزنامه ۵۹۹۵
|

  • حفره‌های تامین مالی

    دنیای اقتصاد: فرهاد نیلی، اقتصاددان در رویداد رونمایی از سومین گزارش مدیران عامل که به همت «ایلیا» تهیه شده است، یک تصویر بزرگ و جامع از حفره‌های اصلی جریان نقدی را در ۶بلوک اصلی به تصویر کشید. این ۶بلوک اصلی شامل تراز مالی دولت، اقتصاد دلاریزه‌شده، بخش پولی و اعتباری، اقتصاد سیاسی، موقعیت مالی شرکت‌ها و بخش واقعی اقتصاد است. در زیر پوست هر یک از بلوک‌ها، جریان‌هایی وجود دارد که در نهایت اثر خود را در جریان نقدی اقتصاد می‌گذارد. نیلی در این همایش تاکید کرد: «این مشکلی که در گزارش سالانه مدیران عامل به‌عنوان چالش جریان نقدی مطرح شده، موضوع مهمی است و ممکن است در سال۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ ماندگار شود.» او افزود: «متاسفانه رفع این مشکل اولویت سیاستگذار نیست. بنابراین باید از طریق راه‌حل‌های موضعی آن را برطرف کرد و نباید اجازه داد مساله‌ای که با تدابیری قابل حل است، با سرایت به بخش واقعی به مساله بلندمدت اقتصاد تبدیل شود.»
  • برگزاری اجلاس روسای FIU کشورهای عضو بریکس

    ایسنا: اجلاس روسای FIU (مراکز اطلاعات مالی و مبارزه با پول‌شویی) کشورهای عضو بریکس و با حضور نمایندگان ۲۴ کشور به میزبانی روسیه برگزار شد.هادی خانی، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و دبیر شورای عالی پیشگیری و مقابله با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم جمهوری اسلامی ایران، در اجلاس روسای مراکز اطلاعات مالی و مبارزه با پول‌شویی کشورهای عضو بریکس طی سخنانی با محوریت مکانیسم‌های کاهش ریسک استفاده از دارایی‌های مجازی برای اهداف پول‌شویی و تامین مالی تروریسم، بر لزوم همکاری‌های داخلی و بین‌المللی در جهت سوءاستفاده از دارایی‌های مجازی توسط تبهکاران و تروریست‌ها و مجرمین پول‌شویی تاکید کرد. تاکید بر لزوم تدوین سازوکارهای تعمیق روابط و تعاملات بین کشورهای عضو بریکس در مسیر مقابله با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم از دیگر محورهای سخنرانی معاون وزیر امور اقتصادی در این نشست بود.برگزاری نشست‌های دوجانبه با روسای واحدهای اطلاعات مالی و مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم کشورهای عضو بریکس از جمله برنامه‌های نماینده جمهوری اسلامی ایران در این نشست است.
  • ثبت یک‌میلیون و ۲۰۰هزار بیمه‌شده جدید

    ایسنا: وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ثبت یک‌میلیون و ۲۰۰هزار نفر بیمه‌شده اجباری و اختیاری جدید خبر داد و گفت: در راستای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر ایجاد ثبات شغلی و بهبود معیشت جامعه کارگری اهتمام و تلاش خود را به‌کار خواهیم بست. سیدصولت مرتضوی در خطبه‌های پیش از نماز جمعه تهران با تبریک هفته کار و کارگر به کارگران سخت‌کوش کشور و گرامیداشت یاد و خاطره ۱۴هزار شهید کارگر گزارشی از عملکرد وزارت کار در سال گذشته ارائه کرد و گفت: سال گذشته با توجه دولت مردمی یکی از محوری‌ترین دستور کارها موضوع اشتغال بود و دولت توانست وعده یک‌میلیون فرصت شغلی را با آماری متقن محقق کند.
  • کپسول نفتی مهار تورم

    دنیای اقتصاد: در دهه‌های اخیر مشاهده شده است که کشورهای صادرکننده نفت با پدیده تورم دست و پنجه نرم می‌کنند. یک سوال کلیدی این است که آیا درآمدهای نفتی باعث ایجاد تورم می‌شود یا اینکه نوع هزینه‌کرد دولت‌ها و عدم تنظیم منابع و مصارف باعث وجود تورم مزمن در کشورهای صادرکننده نفت می‌شود. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که وجود درآمدهای نفتی برخلاف تلقی‌های رایج نه تنها اثر تورمی ندارد، بلکه باعث کاهش قدرت تورم‌زایی نقدینگی نیز می‌شود. مطالعه‌ای که در پژوهشکده پولی و بانکی انجام شده است، نشان می‌دهد که افزایش درآمدهای نفتی و افزایش نسبت واردات به GDP می‌تواند اثرگذاری رشد نقدینگی بر تورم را کاهش دهد. این نتایج برخلاف دیدگاه‌های متداول است که ذات داشتن درآمدهای نفتی را باعث افزایش تورم عنوان می‌کنند. طبق بررسی‌های این پژوهش مهم‌ترین عامل ایجادکننده تورم در کشور رشد نقدینگی است، اما مساله مهمی که در این پژوهش به آن پاسخ داده شده، این است که چه عاملی باعث اختلاف ایجادشده مابین نرخ رشد نقدینگی و نرخ تورم در ایران است؟ اختلاف مابین نرخ رشد نقدینگی و تورم در میان ۱۴کشور نفتی مورد بررسی طبق داده‌های مربوط به ۱۹۷۰ تا ۲۰۲۰ حدود ۷درصد ارزیابی می‌شود. طبق بررسی‌ها این اختلاف در کشورهای نفتی در سال‌هایی که درآمد نفتی بیشتر است، بیشتر می‌شود و برای مثال در ایران دهه۱۳۵۰ یا ۱۳۸۰ به بیش از ۱۰درصد می‌رسد. نکته جالب در این پژوهش این است که مکانیزم اثرگذاری افزایش نسبت واردات بر GDP به سمت تقاضای پول در کنار عرضه پول توجه دارد. بنابراین نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که وجود درآمدهای نفتی، فی‌نفسه عاملی برای وجود تورم نیست، بلکه به نظر می‌رسد که عدم توازن میان منابع و هزینه‌های دولت در قالب کسری بودجه که دلیل رشد طولانی‌مدت نقدینگی است، عاملی برای ایجاد تورم مزمن در کشورها است.
  • سردرگمی قوانین مالیاتی

    بهزاد فدایی جزی
    از اصلاحیه مورخ ۱۳۸۰.۱۱.۲۷ قانون مالیات‌های مستقیم تا به امروز بیش از ۲۰سال می‌گذرد. در راستای بند الف ماده ۵۹ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و متن ماده ۲۱۹ قانون رسیدگی، تشخیص، مطالبه و وصول مالیات‌ها به سازمان امور مالیاتی کشور محول شد. متعاقب آن و با تنظیم آیین‌نامه اجرایی کلیه القاب، عناوین و مناصب شغلی قبلی کارمندان و کارکنان نیز دستخوش تغییرات شد و جای خود را به عبارات و واژه‌های جدید داد.
  • بهره‌مندی بیماران خاص و صعب‌العلاج از حمایت‌های دارویی ویژه

    سازمان تامین‌اجتماعی: معاون خرید راهبردی اداره‌کل درمان غیرمستقیم سازمان تامین‌اجتماعی از اتصال داروخانه‌ها به سازمان بیمه‌ سلامت و فراهم‌شدن امکان بهره‌مندی بیماران خاص تحت پوشش تامین‌اجتماعی از خدمات صندوق حمایت از بیماران خاص و صعب‌العلاج در زمینه داروهای مورد تعهد این صندوق خبر داد.
  • مدیران نگران چه هستند؟

    دنیای اقتصاد: ۶۷درصد از مدیران براساس یک نظرسنجی، «عدم ثبات در ابعاد سیاسی و اقتصادی» را بزرگ‌ترین دغدغه خود در سال جاری می‌دانند. علاوه بر این موضوع، کمبود نقدینگی برای رشد شرکت‌ها در جایگاه دوم و کمبود نیروی انسانی متخصص از نگاه مدیران در جایگاه سوم فهرست نگرانی‌ها قرار گرفته است. نکته قابل توجه اینکه در سال۱۴۰۲ دغدغه نیروی متخصص در جایگاه دهم قرار داشت و به نظر می‌رسد که یکی از دلایل افزایش این نگرانی، مهاجرت نیروهای متخصص از کشور باشد. عدم ثبات در قوانین و مقررات دولتی و تنش‌های سیاسی منطقه نیز از دغدغه‌های دیگر در سال۱۴۰۳ محسوب می‌شود. بر اساس نتایج این گزارش، افزایش فروش و توسعه بازار از مهم‌ترین برنامه‌های مدیران عامل برای سال۱۴۰۳ است. همچنین در این گزارش ۷۶درصد از مدیران رکود را در سال جاری پیش‌بینی کردند و تنها ۲‌۱درصد به رونق امیدوار بودند. گزارش مدیران عامل از سوی شرکت مشاوره مدیریت ایلیا، عضو خانواده گروه رسانه‌ای «دنیای‌اقتصاد» تهیه شده است.
  • کاهش هزینه تولید طلا با حراج شمش در مرکز مبادله

    ایسنا: از زمان آغاز اولین جلسات حراج شمش طلا از سوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران تا امروز شاهد افزایش تقاضا و خرید از سوی صنعتگران حوزه طلا و جواهر هستیم که یکی از مزیت‌های مهم آن وجود شفافیت در معاملات است. تالار حراج حضوری شمش طلای مرکز مبادله ایران از ۲۷دی۱۴۰۲ شروع به فعالیت کرد و امروز بیستمین جلسه حراج خود را برگزار می‌کند.
  • افزایش بی‌سابقه ذخایر طلای ایران

    ایرنا: سایت خبری المیادین در تحلیلی نوشت: طبق اطلاعات رسیده از منابع آگاه خارجی، بانک مرکزی ایران در یک‌سال گذشته و به‌ویژه در سه ماه اخیر به‌شکل بی‌سابقه‌ای ذخایر طلا و فلزات گران‌بهای خود را در خزانه از منابع خارجی افزایش داده است. سایت المیادین در گزارشی نوشته است: گزارش‌های زیادی در رسانه‌های داخلی ایران منتشر شده که دولت ذخایر کالایی خود را در ماه‌های اخیر به‌میزان قابل توجهی افزایش داده و بخش مهمی از وابستگی میان‌مدت به واردات را رفع کرده؛ اما کارت اصلی ایران روی میز مربوط به تغییر سبد دارایی‌های خارجی بانک مرکزی است. کشورهای تحت تحریم همیشه با تغییر دارایی‌های خود به طلا و فلزات گرانبهای دیگر، بخش زیادی از تحریم‌های مالی غرب را خنثی می‌کنند و عملا مانع از شکل‌گیری بحران اقتصادی در داخل کشورشان می‌شوند.
  • پنج‌شنبه یا شنبه؟

    دنیای اقتصاد: تعیین تکلیف «عیب بزرگ تقویم رسمی تعطیلات کشور» بعداز حداقل ۱۰سال هشدار کارشناسان نسبت به آن، از پارسال در دستور کار سیاستگذار قرار گرفت و اکنون به نقطه‌ای رسیده است که دو فاکتور سرنوشت‌ساز برای اصلاح تقویم، باید دیده شود. «آخرهفته» یک‌روزه در ایران قرار است مثل اکثر کشورها به تعطیلی ۲روزه تبدیل شود که البته دسته‌ای از کشورهای توسعه‌یافته از حدود دو سال پیش «تست آخرهفته ۳روزه» را شروع کرده‌اند. با این حال، با وجود مطالبه مشترک مردم و فعالان اقتصادی مبنی‌بر نیاز کشور به «آخرهفته ۲روزه»، نوعی مناقشه برسر روز دوم تعطیلی، شکل گرفته است. نتایج نظرسنجی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، بیش ‌از ۹۰درصد شرکت‌‌کننده‌ها –همسو با فعالان اقتصادی- خواستار تعطیلی شنبه هستند، اما از طرف دیگر، بدنه سیاستگذاری به انتخاب‌ پنج‌شنبه تمایل دارد. در این میان، یک پژوهش رسمی از «شدت فقر تفریح و سفر ایرانی‌ها» نشان می‌دهد، دوسوم خانوارها «توان مسافرت‌رفتن» ندارند. این مطالعه، مسیر احیای مسافرت‌ها با هدف کمک به رشد اقتصادی و بهبود سلامت روانی مردم را «افزایش و توزیع منظم تعطیلات از طریق آخرهفته ۲ روزه» معرفی کرده است. به این ترتیب مجلس و دولت طی روزهای آتی باید دو ملاحظه «درج تعطیلی ۲روزه در تقویم رسمی» و «انتخاب روز دوم مطلوب جامعه» را مدنظر داشته باشند.
  • نسخه‌های خنثای فقرزدایی

    دنیای اقتصاد: با وجود اهمیت قابل‌توجه بودجه در زمینه فقر‌زدایی می‌توان گفت در بودجه سال ۱۴۰۳ تغییر رویکردی در زمینه فقر‌زدایی رخ نداده است. در سال ۱۳۹۶ فاصله غیر‌فقرا تا خط فقر برابر با ۰.۸ بود؛ این عدد در سال ۱۴۰۱ به ۰.۶۳ رسیده است. این به معنای آن است که در سال‌های گذشته فاصله غیر‌فقرا به خط فقر کمتر شده است. بودجه می‌تواند به صورت مستقیم بر رشد اقتصادی و همچنین کنترل تورم موثر واقع شود؛ با‌این‌حال با توجه به ظرفیت‌ها و محدودیت‌های لایحه بودجه سال جاری نمی‌توان انتظار چندانی در مورد هدایت و تقویت رشد اقتصادی و در نتیجه فقرزدایی از کانال ظرفیت‌سازی برای ایجاد رشد اقتصادی پایدار داشت.
  • تورم نقطه‌ای در کف ۳.۵ سال

    دنیای اقتصاد: طبق اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مصرف‌کننده فروردین‌ماه ۱۴۰۳ با کاهشی ۱.۴واحد درصدی روبه‌رو شده است و به ۳۰.۹درصد رسید. این رقم پایین‌ترین نرخ رشد نقطه‌به‌نقطه تورم از مردادماه ۱۳۹۹ یعنی ۴۴ ماه پیش محسوب می‌شود. این آمار حاکی از ادامه پیدا کردن روند کاهشی نرخ تورم از سال گذشته به امسال است با‌این‌حال نمی‌توان گفت نرخ تورم به سطح باثبات و و مطلوبی رسیده است و همچنان در سطحی بیش از ۳۰ درصد قرار دارد. نرخ تورم سالانه در این ماه نیز نسبت به ۱۲ ماه مشابه سال گذشته برابر با ۳۸.۸درصد بوده است. همچنین تورم ماهانه در فروردین‌ماه برابر با ۲.۶درصد است.
  • مساله ساعت کار کارگری

    کامبیز نوروزی
    در لایحه‌ای که به موجب آن کاهش ساعت کار و افزایش تعطیلات هفتگی مطرح شده است، نقد و نظرها بیشتر راجع به دو روز تعطیلی و تفاوت تعطیلی شنبه و پنج‌شنبه بوده، اما یک قسمت بسیار مهم‌تر ساعت کاری مشمولان قانون کار است که از نظرها پنهان مانده است و می‌تواند موجب دردسرها و درهم‌ریختگی گسترده شود.
  • تردیدهای تداوم رشد

    دنیای اقتصاد-گروه سیاستگذاری: یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اقتصاد ایران این است که رشد اقتصادی طی سال‌های آینده دستخوش چه تحولاتی خواهد شد و آیا می‌توان به واسطه رشد قابل قبول سه سال اخیر، انتظار ادامه این روند را داشت؟ مسعود نیلی، استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، با حضور در همایش «چشم‌انداز اقتصاد ایران» که اخیرا به همت گروه رسانه‌ای دنیای‌اقتصاد برگزار شد، با تحلیل مسیر رشد اقتصادی در سال‌های گذشته، سناریوهای آینده این متغیر مهم را ترسیم کرد. بر این اساس، نتایج پژوهش‌های این اقتصاددان نشان می‌دهد که اگر بخواهیم تا سال۱۴۱۰، رشد اقتصادی به‌طور متوسط سالانه ۱.۷درصد باشد، رشد سرمایه‌گذاری باید به‌طور متوسط به ۴.۵درصد در سال برسد که این سطح در یک دهه گذشته هیچ‌گاه تجربه نشده است. حتی اگر در حالت خوش‌بینانه، متوسط رشد سرمایه‌گذاری در سال به ۲۰درصد برسد، متوسط رشد اقتصادی تا ۱۴۱۰ به ۵.۸درصد خواهد رسید. این نتایج از غیرواقع‌بینانه بودن هدف‌گذاری رشد ۸درصدی سالانه در برنامه هفتم حکایت دارد. یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اقتصاد ایران این است که رشد اقتصادی طی سال‌های آینده دستخوش چه تحولاتی خواهد شد و آیا می‌توان به واسطه رشد قابل قبول سه سال اخیر، انتظار ادامه این روند را داشت؟ مسعود نیلی، استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، با حضور در همایش «چشم‌انداز اقتصاد ایران» که اخیرا به همت گروه رسانه‌ای دنیای‌اقتصاد برگزار شد، با تحلیل مسیر رشد اقتصادی در سال‌های گذشته، سناریوهای آینده این متغیر مهم را ترسیم کرد. بر این اساس، نتایج پژوهش‌های این اقتصاددان نشان می‌دهد که اگر بخواهیم تا سال۱۴۱۰، رشد اقتصادی به‌طور متوسط سالانه ۱.۷درصد باشد، رشد سرمایه‌گذاری باید به‌طور متوسط به ۴.۵درصد در سال برسد که این سطح در یک دهه گذشته هیچ‌گاه تجربه نشده است. حتی اگر در حالت خوش‌بینانه، متوسط رشد سرمایه‌گذاری در سال به ۲۰درصد برسد، متوسط رشد اقتصادی تا ۱۴۱۰ به ۵.۸درصد خواهد رسید. این نتایج از غیرواقع‌بینانه بودن هدف‌گذاری رشد ۸درصدی سالانه در برنامه هفتم حکایت دارد. در ماه‌های پایانی سال گذشته، همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران«دنیای اقتصاد» با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان برجسته برگزار شد و آینده اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ بررسی شد. مسعود نیلی، استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، در ارائه خود از روند فعلی اقتصاد ایران، به تشریح وضعیت گذشته و حال اقتصاد کشور و روند آتی شاخص‌هایی چون رشد اقتصادی، نسبت موجودی سرمایه، سرمایه‌گذاری و تولید بخش نفت و گاز پرداخت. متن زیر شرح سخنان این اقتصاددان در همایش چشم‌انداز سال ۱۴۰۳ است. همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۳، در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۲ و از سوی «دنیای اقتصاد» برگزار شد و صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف به ارائه تحلیل‌های خود از وضعیت فعلی و آتی اقتصاد ایران پرداختند. مسعود نیلی، اقتصاددان و استاد دانشگاه صنعتی شریف، یکی از کارشناسان حاضر در این برنامه بود و به بررسی و تحلیل روندهای اقتصاد کلان ایران پرداخت.این پژوهش با همراهی دکتر یاسر مُلایی تهیه شده‌است.
  • چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۳

    دکتر مهرداد سپه‌وند/دبیر علمی همایش
    آنچه امروز در صحنه اقتصاد کشور شاهد آن هستیم نتیجه شرایط گذشته و تصمیماتی است که در مواجهه با آن شرایط اتخاذ کردیم. هر چه با دسترسی به اطلاعات بیشتر و قابل‌اتکا‌تر و با دانش بالاتر بتوانیم تصمیمات بخردانه‌تری بگیریم، پیامدهای بهتری در انتظار ما و اقتصاد کشور خواهد بود. بر همین اساس می‌توان استدلال کرد که امروز هرچه با آگاهی بیشتر از روند تحولات و رویدادهای اقتصادی با تکیه بر دانش بالاتر بتوانیم تصمیم‌گیری کنیم، آینده بهتری برای خود و کشورمان رقم خواهیم زد.
بیشتر