سرعت رشد قیمت تولیدکننده کاهش یافت
فرود نرم تورم پیش نگر
مرکز آمار ایران در گزارشی تورم تولیدکننده بخش خدمات کشور درپاییز را منتشر کرد. مقایسه تورم تولیدکننده بخش خدمات فصل پاییز با فصول قبل سال‌جاری حاکی از فرود نرم و کاهش ملایم تورم تولیدکننده در سومین فصل سال است.
از آنجا که تورم تولیدکننده تورمی پیشنگر است انتظار می‌رود با اندکی وقفه زمانی این کاهش ملایم خود را در شاخص بهای مصرف‌کننده منعکس کند. بر اساس گزارش منتشر شده شاخص بهای تولیدکننده نسبت به تابستان 10درصد افزایش یافته است تا تورم فصلی تولیدکننده بخش خدمات در فصل پاییز 2رقمی به ثبت برسد. این در حالی است که شاخص بهای تولیدکننده بخش خدمات در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته شاهد رشدی 8/ 45درصدی بوده است. از مقایسه این آمارها با آمارهای فصل قبل می‌توان دریافت که تورم فصلی و نقطه به نقطه تولیدکننده بخش خدمات در فصل پاییز نسبت به تابستان، به ترتیب 1/ 1 و 2درصد کاهش را تجربه کرده است. تغییرات میانگین شاخص کل قیمت تولیدکننده بخش خدمات در 4 فصل منتهی به پاییز 1400 نیز به 3/ 46درصد بالغ شده است که نسبت به همین شاخص در فصل تابستان 2/ 1درصد افزایش یافته است. با بررسی جزئیات گزارش منتشر شده می‌توان دریافت که بالاترین تورم تولیدکننده بخش خدمات در فصل پاییز مربوط به آموزش با 5/ 22درصد و فعالیتهای خدماتی مربوط به تامین جا و غذا با 9/ 16درصد بوده است. اطلاعات و ارتباطات با 3/ 6 و فعالیتهای بیمه با 7/ 6درصد نیز کمترین تورم را در مدت مذکور به ثبت رساندند.
دماسنج تورم تولید
مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود، اطلاعات مربوط به شاخص بهای تولیدکننده بخش خدمات را منتشر کرد. بخش خدمات به واسطه سهم بالا از کل تولید ناخالص داخلی کشور و از طرفی نقش پررنگ آن در اشتغال حائز اهمیت است. شاخص تورم تولیدکننده بخش خدمات تغییرات هزینه تولید در یک بازه زمانی مشخص را به نمایش می‌‌‌گذارد. شاخص بهای تولیدکننده با اندازه‌‌‌گیری قیمت‌هایی که تولیدکننده در فرآیند تولید با آنها روبه‌رو است محاسبه می‌شود. هم‌اکنون این شاخص در بسیاری از کشورهای جهان تهیه و مورداستفاده تحلیلگران اقتصادی قرار می‌گیرد. بنا به تعریف، شاخص قیمت تولیدکننده، میزان تغییرات قیمت کالاها و خدماتی است که توسط تولیدکننده خریداری شده و پس از تولید محصول نهایی به فروش می‌‌‌رسد. تفاوت اصلی این شاخص با شاخص مصرف‌کننده در زاویه نگاه به قیمت کالاها و خدمات است. در ادبیات اقتصادی، از این شاخص به‌‌‌عنوان یک شاخص پیشنگر یاد می‌شود، چرا که انتظار می‌رود تغییرات این شاخص با یک وقفه زمانی خود را در شاخص بهای مصرف‌کننده منعکس کند.
آخرین گزارش مرکز آمار ایران از این شاخص از فرود نرم این تورم پیشنگر در بخش خدمات حکایت دارد. بر این اساس شاخص بهای تولیدکننده بخش خدمات در فصل پاییز در مقایسه با این عدد در فصل تابستان 10درصد افزایش یافته است. این در حالی است که تورم تولیدکننده بخش خدمات در تابستان 1/ 11درصد به ثبت رسیده بود و آمار جدید حکایت از کاهش 1/ 1درصدی تورم در سومین فصل سال دارد. این شاخص در بهار 2/ 11درصد به ثبت رسیده بود و از این رو با مقایسه آمارهای 3 فصل ابتدایی سال‌جاری می‌توان روند کاهشی تورم تولیدکننده بخش خدمات را به خوبی مشاهده کرد.
در بخش تورم نقطه به نقطه نیز روند کاهشی به چشم می‌‌‌خورد. شاخص بهای تولیدکننده خدمات فصل پاییز نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد افزایشی 8/ 45درصدی بوده که در مقایسه با همین شاخص در فصل تابستان کاهشی 2درصدی را به ثبت رسانده است. تورم نقطه به نقطه تولیدکننده بخش خدمات در تابستان عدد 8/ 47درصد را به ثبت رساند. در نهایت شاخص تورم میانگین تولیدکننده در فصل پاییز تنها شاخصی بود که در سومین فصل سال افزایش یافت و از 1/ 45درصد در تابستان به 3/ 46درصد در پاییز رسید.
کاهش تورم در ماه‌‌‌های آتی
شاخص بهای تولیدکننده را شاخصی پیشنگر می‌‌‌دانند؛ چراکه با گذشت زمان تغییرات به وجود آمده در این شاخص خود را در آمارهای تورم مصرف‌کننده منعکس می‌کند. از آنجا که تورم تولیدکننده بخش خدمات کاهشی ملایم و فرودی نرم را نسبت به فصول قبل سال‌جاری به نمایش گذاشته است، توقع می‌رود که این فرود نرم در شاخص بهای مصرف‌کننده نیز منعکس شود.
تورم گروه‌‌‌های خدماتی
گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار جزئیات تورم تولیدکننده بخش خدمات را در 13 زیرگروه بیان کرده است. در میان این‌‌‌گروه‌‌‌ها فعالیت «املاک و مستغلات» با 8/ 26درصد، «حمل‌ونقل و انبارداری» با 2/ 23درصد و «فعالیتهای مربوط به سلامت انسان و مددکاری» با 2/ 14درصد بالاترین سهم را از کل خدمات تولیدی دارند. سه فعالیت «هنر، سرگرمی و تفریح» با 1/ 1درصد و «فعالیتهای اداری و خدمات پشتیبانی» و «فعالیتهای بیمه» هرکدام با 7/ 1درصد کمترین سهم را در تولید بخش خدمات دارند.
بر اساس گزارش منتشر شده بالاترین تورم فصلی تولید بخش خدمات با 5/ 22درصد به بخش «آموزش» مربوط است. فعالیتهای مربوط به تامین جا و غذا با 9/ 16درصد تورم فصلی در رتبه دوم و فعالیتهای اداری و خدمات پشتیبانی با 9/ 10درصد رتبه‌‌‌های بعدی بالاترین تورم فصلی تولیدکننده در فصل پاییز را به ثبت رساندهاند. بررسی آمارهای پاییز سال گذشته نشان می‌دهد که این سه فعالیت خدماتی در سال 99 نیز بالاترین تورم تولیدکننده بخش خدمات را در میان دیگر بخش‌‌‌های خدماتی تجربه کردهاند. 10 فعالیت دیگر گروه خدمات تورمی کمتر از 10درصد داشته‌اند و بخش‌‌‌های «اطلاعات و ارتباطات» با 3/ 6درصد، «فعالیتهای بیمه» با 7/ 6درصد و «فعالیتهای حرفه‌‌‌ای، علمی و فنی» با 8/ 6درصد کمترین تورم فصلی تولیدکننده در فصل پاییز را به ثبت رساندهاند.
در بخش تورم نقطه به نقطه تولیدکننده بخش خدمات، بالاترین تورم به «فعالیتهای خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» تعلق دارد که شاهد 2/ 85درصد تورم بوده است. «فعالیتهای اداری و پشتیبانی» با 6/ 62درصد در جایگاه دوم و «فعالیتهای مربوط به سلامتی انسان و مددکاری اجتماعی» با 6/ 58درصد در رده سوم بیشترین تورم نقطه به نقطه تولیدکننده بخش خدمات در فصل پاییز قرار گرفتهاند. در آن سو، کمترین تورم نقطه به نقطه تولیدکننده نیز مربوط به «فعالیتهای املاک و مستغلات» است که 24درصد تورم را تجربه کرده است. «اطلاعات و ارتباطات» با 2/ 25درصد و«فعالیتهای حرفه‌‌‌ای، علمی و فنی» با 6/ 30درصد کمترین افزایش را تجربه کردهاند.
در بخش تورم سالانه تولیدکننده بخش خدمات نیز بالاترین تورم به «فعالیتهای خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» اختصاص یافته که افزایشی معادل 5/ 82درصد را به ثبت رسانده است. «فعالیتهای اداری و پشتیبانی» با 9/ 70درصد و «تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت» با 1/ 63درصد در رده‌‌‌های بعدی بالاترین تورم سالانه تولید در میان فعالیتهای خدماتی قرار گرفتهاند. از سوی دیگر کمترین میزان تورم سالانه تولید در فعالیتهای خدماتی مربوط به «آب‌‌‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیتهای تصفیه» است که 5/ 20درصد تورم را به ثبت رسانده است. «اطلاعات و ارتباطات» با 2/ 24درصد و «فعالیت املاک و مستغلات» با 8/ 24درصد در رده‌‌‌های بعدی کمترین تورم سالانه تولید در پاییز سال‌جاری قرار گرفتهاند. این شاخص تغییرات میانگین شاخص کل قیمت تولیدکننده بخش‌‌‌های خدمات در 4 فصل منتهی به فصل پاییز 1400 را نسبت به مدت مشابه سال قبل می‌‌‌سنجد.
