انحراف برخی طرحهای اشتغال روستایی
۶۰۴ میلیارد تومان پول برگردانده شد
عیسی منصوری در گفتوگو با بخش خبری ۲۱ شبکه یک سیما با بیان اینکه سطح بخش روستایی از حدود ۳ درصد در اشتغال سالانه کشور به ۲۹ درصد افزایش یافت، افزود: البته با شیوع بیماری کرونا این آمار کاهش یافته است. وی با بیان اینکه میپذیریم تسهیلات، اشتغال ایجاد نمیکند و کاری که با تسهیلات آغاز شود تداوم ندارد اضافه کرد: در طرح اشتغال روستایی به حدود ۱۳۵ هزار طرح، تسهیلات پرداخت شد و برای نخستین بار نظارت چندلایه بر این تسهیلات وجود دارد. منصوری گفت: تاکنون ۴۸۰۰ طرح دارای انحراف شناخته شدهاند که برخی از آنها اصلاح و ۶۰۴ میلیارد تومان پول برگردانده شد.
وی افزود: عدهای نیز به مراجع قضایی معرفی شدهاند. معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به گزارشی که از بخش خبری مبنی بر انحراف تسهیلات طرح اشتغال روستایی پخش شد، گفت: ما در این طرح تسهیلات ۵۰ میلیارد تومانی نداریم و سقف این تسهیلات ۱۵ میلیارد تومان است. منصوری درباره مطرح شدن خرید و فروش تسهیلات طرح اشتغال روستایی گفت: در یک سال و پنج ماه گذشته، بانکها منابع جدیدی نداشتهاند که بخواهند وام جدیدی بدهند تا بر اساس آن خرید و فروش تسهیلات اتفاق بیفتد.
وی افزود: البته انحراف در این طرح، بدیهی است.
منصوری گفت: بخش کشاورزی ۶۷ درصد تسهیلات طرح اشتغال روستایی را به مبلغ یازده و نیم هزار میلیارد تومان تا مرحله چهارم به خود اختصاص داده، البته بخش عمدهای از این ۶۷ درصد، صنایع تبدیلی است. وی افزود: بخش زراعت و باغداری ۱۵ درصد تسهیلات پرداختی در بخش کشاورزی را به خود اختصاص داده است. معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: با منابعی که اکنون به طرح اشتغال روستایی افزوده شده و به حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده، میزان هزینه شده در بخش کشاورزی زیر ۴۵ درصد است.
منصوری افزود: از اواخر سال ۹۷ همه اطلاعات افرادی که تسهیلات این طرح را دریافت کردهاند بهطور کامل روی سامانه وزارت کار ثبت شده است و امکان راستیآزمایی آن وجود دارد.
وی با بیان اینکه آمار اشتغالزایی را از مرکز آمار تحصیل نکردهایم، گفت: دادههایی که به آن استناد میکنیم دادههای ثبتی است و براساس تمامشماری و کنترل چندلایه اعلام میکنیم چه مقدار اشتغال ایجاد شده است. منصوری افزود: نظارت بر گیرندگان تسهیلات، نظارت بر پرداخت شدن به موقع و درست تسهیلات از طرف بانکها، وجود کمیته نظارت استانی با مسوولیت معاون استاندار و سامانه ناظر و سامانه شفافیت؛ مراحل نظارت بر اجرای طرح تسهیلات روستایی است. روحالله ایزدخواه نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: گزارشها نشان میدهد در ۲۰ سال گذشته بخشی از تسهیلاتی که در قالب طرحهای اشتغالزایی پرداخت شده انحراف داشته است. وی افزود: مشکل اشتغال؛ تامین منابع مالی نیست و اگر به منابع مالی نیز نیاز شود نباید از سیستم بانکی به این موضوع اختصاص یابد.
ایزدخواه گفت: باید اشتغال را از زنجیرههای کسب و کار آغاز کنیم زیرا کارآفرین، بازار و فناوری، کم نداریم اما تولید دوام ندارد.
وی اضافه کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر تسهیلات پرداختی به طرح اشتغال روستایی نظارت میکند اما عطش کاذبی در بدنه دولت برای جذب سرمایه در استانها وجود دارد.
ایزدخواه گفت: در دولت دهم بانکی تسهیلات را برای اشتغال با نرخ ۱۲ درصد پرداخت کرد اما دولت دهم که تمام شد نرخ تسهیلات خود را به ۱۹ درصد افزایش داد و این موجب تعطیل شدن کارخانه و بیکار شدن کارگران آن شد.
وی با بیان اینکه مسیر کسب و کار باید هموار شود، افزود: اگر همه تسهیلات اشتغال روستایی به هدف رسیده باشد ۱۰ درصد جامعه روستایی را پوشش داده است.
حجت ورمرزیار عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در این برنامه گفت: در طرح اشتغال روستایی به ۱۰۹ هزار طرح یک میلیارد و ۲۵۵ میلیون دلار به علاوه آورده بانکها، تسهیلات پرداخت شده است اما این ۱۰۹ هزار طرح ۷ تا ۸ درصد جمعیت فعال روستایی را پوشش میدهد.
وی افزود: به جز شهرهای زیر ۱۰ هزار نفر حدود شش میلیون سرپرست خانوار روستایی و عشایری و هفت میلیون نفر جمعیت فعال اقتصادی روستایی داریم.
ورمرزیار با بیان اینکه ۷۱ درصد پرداخت تسهیلات این طرح به بخش کشاورزی بوده است گفت: اعلام میکنند ۱۱۴ هزار نفر در این بخش در سال ۹۷ در مقایسه با سال ۹۶ اشتغال ایجاد کردهاند. وی افزود: ۲۹ درصدی که مرکز آمار اعلام کرده و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آن بهعنوان آمار اشتغال روستایی استناد میکند به معنای افزایش اشتغال در این مناطق نیست. عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: ۴۴ درصد تسهیلات شش و صفر درصد این طرح را ۲۴۰۰ نفر دریافت کردهاند و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای شفافسازی اطلاعات مکانی این ۲۴۰۰ طرح را به اطلاع عموم برساند. ورمرزیار افزود: ۲۴۰۰ طرح هر کدام بیش از ۵۰۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت کردهاند در حالی که باید پرسید چند درصد روستاییان امکان فراهم کردن وثیقه برای این مبلغ را دارند؟
وی گفت: تسهیلات طرح اشتغال روستایی هفت درصد جمعیت اقتصادی روستاها را پوشش میدهد و نمیتواند اشتغال ۲۹ درصدی در این مناطق ایجاد کند.
ورمرزیار افزود: واگذاری اجرای طرح اشتغال روستایی به وزارتخانهای که شناختی از ماهیت روستاها نداشت و ماموریت آن توسعه روستایی نبود موجب شد این طرح خوب اجرا نشود زیرا مسوولیت توسعه روستایی با وزارت جهاد کشاورزی است.
وی در عین حال گفت: درباره میزان انحراف تسهیلات طرح اشتغال روستایی، محاسبه دقیقی انجام ندادهایم اما ۳۸ هزار آبادی بالای ۲۰ خانوار داریم که پرداخت تسهیلات به یک شرکت یا دو شرکت نمیتواند این روستاها را پوشش دهد.
موسی ویسیپور خبرنگار صدا و سیما در کهگیلویه و بویر احمد که گزارش انحراف تسهیلات طرح اشتغال روستایی را تهیه کرده بود نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: این گزارش بر اساس لیست پرداختیهایی که اداره کار منطقه در اختیار ما گذاشت و بر اساس آن، انحراف و غیرانحراف در آن مشخص شد تهیه شده است.
وی افزود: در این فهرست با ۱۵ میلیون تومان؛ ۵۰ نفر مشغول به کار شدهاند که باید پرسید این چطور ممکن است؟