«دنیای اقتصاد» بررسی کرد
۲ روند معکوس کرونا در ایران
کرونا به پیشروی ادامه میدهد. مطابق دادههای وزارت بهداشت تعداد مبتلایان تا ظهر روز گذشته ۹۷۸ تن ثبت شده است و تعداد جانباختگان ۵۴ نفر. این دادهها نشان میدهد که همچنان روند افزایشی ابتلا حفظ شده، اما از سرعت رشد تعداد فوتیها کاسته شده است. این ۲ روند معکوس موجب شده تا تعداد جانباختگان به مبتلایان در یک روند نزولی حرکت کند و به دادههای جهانی نزدیکتر شود.
آخرین سرعت رشد
روز گذشته دکتر کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابطعمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت تعداد مبتلایان قطعی به کووید۱۹ را ۹۷۸ تن و تعداد درگذشتگان را در مجموع ۵۴ تن اعلام کرد. بر این اساس، طی ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز یکشنبه، ۳۸۵ مورد جدید ابتلای قطعی ثبت شد که از این تعداد، ۱۱ نفر جانشان را از دست دادند. درحالیکه در مدت مشابه روز قبل، تعداد مبتلایان جدید ۲۰۵ نفر برآورد شده بود، از اینرو رشد ۸۸ درصدی در تعداد مبتلایان مشاهده میشود. نرخ رشد در ۱۰ روز اول اطلاعرسانی، بهطور متوسط روزی ۷۶ درصد بود. بنابراین روند انتشار ویروس تندتر شده است. البته، ممکن است روند شناسایی و تشخیص ویروس در بین مبتلایان سرعت گرفته باشد و لزوما، روند ابتلا تندتر نشده باشد. از آنسو، تعداد جانباختگان حدود ۲۲ درصد نسبت بهروز قبلش رشد کرده است. از زمان آغاز اطلاعرسانی در مورد ویروس کرونا، یعنی ۳۰ بهمن، تعداد جانباختگان ظرف ۱۰ روز از ۲ نفر به ۴۳ نفر صعود کرده بود. در نتیجه در هر روز، ۳۶ درصد به تعداد فوتشدهها افزوده میشد. آخرین آمار نشان میدهد که روند افزایش تعداد قربانیان کرونا نیز کاهشی بوده است.
میل نرخ مرگومیر به آمار جهانی
یکی از ابهاماتی که درخصوص آمارهای رسمی کرونا در ایران مطرح میشود، نرخ بالای مرگومیر نسبت به تعداد مبتلایان است. درحالیکه طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی نرخ مرگومیر کرونا حدود ۳ درصد بوده است، نرخ فوتی در ایران بالای ۱۵ درصد بوده که این میزان موجب نگرانی در مردم شده بود. البته این درصد بالا، به معنای قربانی گرفتن بیشتر کرونا در ایران نبود، بلکه به نظر سرعت و مکانیزم شناسایی در کشور دچار مشکل بود؛ چراکه در مورد برخی از فوت شدهها، پس از مرگشان مشخص میشد که دچار کروناویروس بودهاند. با بهتر شدن روند شناسایی و جدی گرفتن این مساله از سوی متولیان تعداد مبتلایان سریعتر از تعداد قربانیان رشد کرد و نرخ فوتی به مبتلا، در مسیر کاهشی افتاد. براساس آخرین آمار تجمیعی، تعداد کشتهشدههای کرونا در کشور ۵/ ۵ درصد تعداد مبتلایان بوده است. همچنین در آخرین روز آمارگیری، یعنی ۱۱ اسفند، در برابر ۳۸۵ فرد جدید مبتلا شده، ۱۱ مرگ گزارش شده است؛ یعنی نرخ مرگومیر به ۹/ ۲ درصد نزول کرده است که کمترین نرخ از روز آغاز اطلاعرسانی در مورد کرونا در ایران است.
سرعت رشد در استانها
اما سرعت رشد کرونا در استانهای مختلف، متفاوت بوده است. مطابق دادههای در دسترس، ۲۸ استان کشور درگیر ویروس کرونا شدهاند و تاکنون در استانهای بوشهر، زنجان و چهارمحال و بختیاری موردی از ابتلا توسط وزارت بهداشت گزارش نشده است. سریعترین رشد در استان تهران مشاهده میشود. درحالیکه در روز ۴ اسفند، ۴ نفر در این استان به کرونا مبتلا شده بودند، در روز ۱۰ اسفند، ۵۲ نفر مبتلای جدید در این استان ثبت شده است. دادههای تعداد افراد مبتلا در دنیا نشان میدهد که هر فرد قابلیت ابتلای ۲/ ۲ نفر را خواهد داشت. به نظر میآید در تهران نیز چنین روندی حاکم شده است؛ چراکه تعداد مبتلایان جدید در روز گذشته در این استان، ۱۷۰ نفر گزارش شده است که ۲/ ۳ برابر تعداد افراد مبتلا شده در روز ۱۰ اسفند بوده است. پس از تهران، استان مرکزی بیشترین تعداد افراد مبتلا شده در گزارش دیروز وزارت بهداشت را داشته است. در این استان، ابتلای قطعی ۴۴ نفر در ۲۴ ساعت منتهی به بعدازظهر روز گذشته، تایید شده است. سرعت رشد کرونا در این استان هم روند صعودی گرفته است. استان البرز رتبه سوم تعداد مبتلایان را در روز گذشته ثبت کرده است. تا قبل از این، بالاترین تعداد افراد مبتلا شده در روز در این استان ۸ مورد بود. اما در روز گذشته در این استان ۳۱ مورد ابتلای جدید ثبت شده است. استان دیگری که میتواند زنگ خطری در مورد شیوع باشد، خراسانرضوی است. این استان که پیشتر با سرعت رشد ابتلای یک نفر در روز پیش میرفت در روز گذشته ۱۷ مورد مبتلای جدید داشت. همچنین در استان گلستان که پیش از این بهعنوان یک استان شیوع ویروس توسط وزارت بهداشت اعلام شده بود، در روز گذشته هیچ مورد جدیدی وجود نداشت. در برخی استانهای دیگر هم که پیش از این مواردی از ابتلا گزارش شده بود، در روز گذشته فرد مبتلای جدید نداشتند. احتمالا در این استانها، نتیجه آزمایش افراد مشکوک به کرونا با تاخیر از تهران ارسال میشود.
روند احتمالی تا پایان هفته
در ۱۱ روز اول اسفند سرعت شیوع ویروس کرونا در کشور به حدود ۶/ ۷۵ درصد رسید. البته با توجه به اینکه آمارهای روزهای اولیه، ارقام بسیار کوچکی بوده، میتوان آمار روزهای اخیر را در سرعت شیوع ملاک قرار داد. میتوان سرعت شیوع را در بازه یک هفتهای از ۴ اسفند تا ۱۱ اسفند، سنجید. در این بازه میانگین سرعت رشد مبتلایان در هر روز، معادل ۳/ ۵۶ درصد بوده که همچنان روند در روزهای انتهایی این بازه، افزایشی ثبت شده است. اگر فرض شود که با این نرخ، در هفته جاری روند ابتلا ادامه یابد، جمعه این هفته، ۱۶ اسفند ماه تعداد مبتلایان از مرز ۹ هزار نفر عبور خواهد کرد. این درحالی است که سرعت شیوع در روز گذشته، بیش از ۸۰ درصد بوده است که میتواند تعداد مبتلایان را بیش از رقم برآورد شده کند. اگر امروز دادهها مطابق روند یک هفته گذشته حرکت کند، تعداد کل مبتلایان باید حدود ۱۵۰۰ نفر گزارش شود.