مهران دبیرسپهری

بعد از آنکه چین تصمیم گرفت اوراق قرضه ژاپنی‌ها را خریداری کند، ساکنان سرزمین آفتاب تابان به تصور حاکمیت یک تئوری توطئه در پس نیات چین، هراسان شده و چینی‌ها را مورد سوال قرار دادند که مقصودشان از این کار چیست؛ ... ... در صورتی که نمی‌دانستند ستاره اقبالشان از مسیر چین به سمت آنها حرکت کرده است. در واقع چینی‌ها به دلیل داشتن ذخایر ارزی مافوق تصور، می‌توانند کاری کنند که طرف‌های عمده تجاری ایالات متحده آمریکا در موازنه تجاری با این کشور از قدرت بالاتری برخوردار شوند؛ اما چگونه؟

فرض کنید بانک مرکزی اروپا چند صد میلیارد یورو اوراق قرضه منتشر کند و چین تصمیم بگیرد برای تنوع بخشی ذخایر ارزی خود همه این اوراق را خریداری کند؛ در این صورت اروپا خواهد توانست عرضه پول خود را بدون تبعات تورمی افزایش دهد (افزایش شبه پول) و اگر این پول اضافه تبدیل به دلار شود و به شرط عدم استفاده از آن یا عدم افزایش مصرف، اروپا خواهد توانست موجبات کاهش ارزش یورو نسبت به دلار را فراهم آورد. معنی این جمله آن است که صادرات اروپا به آمریکا افزایش و واردات اروپا از آمریکا کاهش خواهد یافت.

به عبارت دیگر، با توجه به اینکه عمده ذخایر ارزی چین به دلار آمریکا است، می‌توان ادعا کرد که ستاره اقبال طرف‌های عمده تجاری ایالات متحده آمریکا در دست‌های این پرجمعیت‌ترین کشور جهان قرار دارد.

نتیجه‌ای که از این تجربیات جهانی می‌توان گرفت آن است که هر کشوری که سیاست‌های کینزی را که سیاست‌هایی برای مصرف‌زده نمودن مردم یک کشور است، در پیش بگیرد دانسته یا ندانسته، کشور خود را به سمت سستی، رخوت و ضعفی هدایت می‌کند که نتیجه آن پیروزی طرف‌های تجاری آن کشور خواهد بود و بهترین شاخصی که این معنا را نشان می‌دهد شاخص تورم قیمت‌های مصرف‌کننده است. با تاسف می‌توان با احتمال بالا پیش‌بینی کرد (بر اساس محاسبات) نرخ تورم مهر‌ماه با افزایش نسبت به شهریور از مرز ۹ درصد فراتر رود. نکته مهم این است که قانون هدفمند شدن یارانه‌ها در مهر ماه اجرا نشد و بنابراین، مدیران بانک مرکزی نمی‌توانند مسوولیت این افزایش مجدد را به گردن اجرای قانون مزبور بیندازند.