سهم بخش‌ها از کیک اقتصاد ایران
اگر چه همواره بین آمارهای اعلام شده از سوی مرکز آمار و بانک مرکزی اختلاف وجود دارد، این اختلاف در رشد اقتصادی تابستان 1403 ابعاد تازه‌تری پیدا کرده در حدی که بزرگ‌ترین بخش اقتصاد از نگاه هر یک متفاوت شده است.
از این رو، یکی از شاخص‌هایی که در بررسی رشد اقتصادی اهمیت پیدا می‌کند، سهم بخش‌ها از کل اقتصاد است. منظور از بخش‌ها، گروه‌های اصلی تولید من جمله «کشاورزی»، «صنعت و معدن»، «نفت و گاز» و «خدمات» است. تقریبا تمام فعالیت‌های اقتصادی در یکی از این گروه‌ها جای می‌گیرد.
برای پایش مستمر این شاخص، دسترسی به داده‌های تولید ناخالص داخلی به تفکیک اجزای اقتصادی ضروریست. در ایران، مرکز آمار و بانک مرکزی این آمار را منتشر می‌کنند. با این حال، مدتی است که اختلاف ارقام اعلام شده از سوی این دو نهاد، به خصوص در مورد رشد اقتصادی، عمیق‌تر شده است. برای مثال، در جدیدترین آمار که مربوط به تابستان 1403 است، بزرگ‌ترین بخش اقتصاد ایران از نظر هر یک از دو نهاد متفاوت است.
سهم بخش‌ها از کیک اقتصاد ایران
به مجموع تولید کالا و خدمات در داخل مرزهای یک کشور طی یک بازه زمانی مشخص، تولید ناخالص داخلی گفته می‌شود. علت استفاده از لفظ «ناخالص»، حساب نکردن استهلاک تولیدات سال‌های قبل و برخی محاسبات آماری دیگر است. در غیر این صورت، این شاخص به زبان ساده کل تولیدات اقتصادی یک کشور را منعکس می‌کند. برای محاسبه تولید ناخالص داخلی روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آن‌ها روش ارزش‌افزوده است. در این روش، کل اقتصاد به چند بخش اصلی تقسیم شده و ارزش تولیدات هر یک با هم جمع می‌شود. این بخش‌ها شامل «کشاورزی»، «صنعت و معدن»، «نفت و گاز» و «خدمات» می‌شود.
مرکز آمار در محاسبات خود «نفت و گاز» را ذیل «صنعت و معدن» حساب می‌کند و آن را یک گروه جدا در نظر نمی گیرد در حالیکه در بانک مرکزی، نفت و گاز خود یک بخش مجزا محسوب می‌شود.
مشروح این گزارش را در اکوایران با تیتر ـ«اختلاف‌ها بالا گرفت؛ بزرگ‌ترین بخش اقتصاد ایران کدام است؟» بخوانید.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
