رئیس قوه قضائیه: بسترها و گلوگاه‌های فسادزا باید شناسایی شود
حجت‌الاسلام‌والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، روز سه‌شنبه در دومین اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری در دوره ششم، با اشاره به برخی از مأموریت‌های مهم نظام جمهوری اسلامی، از جمله «اقامه عدل در ابعاد فردی و اجتماعی»، «فراهم ساختن بسترهای رشد فضائل انسانی»، «مبارزه با کلیه‌ی مظاهر فساد» و «تأمین آزادی‌های مشروع برای تعالی انسان و بزرگداشت کرامت انسانی» اظهار داشت: از جمله سفارش‌های مستمر و مداوم امامین انقلاب و یکی از نقاط قوت نظام اسلامی، جلب مشارکت‌های مردمی در زمینه‌های مختلف است.
وی افزود: از ابتدای انقلاب، امور مهم و حیاتی کشور با مشارکت و همکای مردم به پیش رفته است و چنانچه این مشارکت و همکاری نبود، امور مهم یا تمشیّت نمی‌یافتند و یا پرهزینه می‌شدند.
رئیس قوه قضاییه گفت: حتی در زمان رسیدگی به پرونده فرد و تعیین و اِعمال مجازات برای او نیز، مقوله اصلاح فردِ محکوم، مدنظر و در اولویت باشد.
رئیس قوه قضاییه افزود: از جمله مهم‌ترین عوامل موفقیت‌های نظام اسلامی در مقاطع مهم و سرنوشت‌ساز طی بیش از چهار دهه اخیر، ایمان حقیقی مردم و مسئولین به وعده‌های الهی و ولایتمداری و تبعیّت آنان از ولی‌امر بوده است.
محسنی اژه‌ای گفت: آحاد مردم و ما مسئولان برای استمرار دامنه پیروزی‌ها و ظفرمندی‌ها باید کماکان با قوت و قدرت در این صراط مستقیم طی‌طریق کنیم و این یک اصل اساسی و تخلف‌ناپذیر است؛ در همین راستا جا دارد این سؤال را مطرح کنیم که با عنایت به اقتضائات زمانه و تحولات و تطوّرات صورت گرفته، مبتنی بر اصلِ اساسی پیش‌گفته، آیا می‌توانیم با همان روش‌ها و ابزارهای پیشین، به سمت مقصد اعلی حرکت کنیم، یا اینکه با حفظ اصول، نیاز به تجویز بیشتر روش‌ها و تاکتیک‌های نوآورانه و متناسب با اقتضائات زمان است؟
رئیس دستگاه قضا به شرحی از مهم‌ترین موضوعات و اتفاقات کشور در حدود پنج ماه اخیر، از جمله برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم و استقرار دولت و مجلس جدید و تشدید مواجهه و مقابله جبهه مقاومت با جبهه استکبار و رخدادهای مرتبط با این واقعه پرداخت.
رئیس عدلیه در ادامه با تبیین و تشریح برخی از مسائل و مقولات مهم مرتبط با دستگاه قضایی، گفت: در قوه قضاییه از دوره‌های پیشین، مبتنی بر اسناد بالادستی و تجربیات و دستاوردها و آسیب‌ها، سندی موسوم به «سند تحول» تدوین شده بود؛ ما در دوره اخیر، بر آن شدیم تا با استفاده از تجربه اجرای سند پیشین و آسیب‌شناسی‌های صورت گرفته و بهره‌مندی حداکثری از نظرات قضات و نخبگان داخل و خارج از قوه قضائیه، استادان حوزه و دانشگاه در عرصه‌های قضایی، حقوقی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی، سند تحول را به‌روزرسانی کنیم؛ در این امر خطیر، توجه و اهتمام ما، «مسأله‌محوری»، «بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های مردمی»، «تسهیل ارائه خدمات و جلب رضایت مردم» و «حذف ساختارهای فسادزا» بود.
قاضی‌القضات تصریح کرد: یکی از الزامات اجرای سند تحول بصورت کامل و جامع، بهره‌مندی از نیروی انسانی کارآمد و نخبه است؛ ما نیروی انسانی را سرمایه اصلی دستگاه قضا می‌دانیم؛ بر همین اساس، علاوه بر روش‌های معمول و مرسوم در جذب قضات، تدابیر و تمهیدات ویژه‌ای را برای این مهم اتخاذ کرده‌ایم و برخی از نیروهای حوزوی و دانشگاهی نخبه و مستعد را برای این منظور، نشان کردیم و مبادرت به آموزش و جذب آنها کرده‌ایم و این فرآیند کماکان استمرار دارد.
شناسایی بسترها و گلوگاه‌های فسادزا
محسنی اژه‌ای به تبیین و تشریح دستاوردهای قوه قضاییه در حوزه مبارزه با فساد پرداخت و گفت: مبارزه با مظاهر مختلف فساد از اولویت‌های اصلی و اساسی قوه قضاییه است؛ بر مقابله‌ی ریشه‌ای، تخصصی و همه‌جانبه با فساد تاکید داریم.
وی ادامه داد: یکی از اقدامات ما در دستگاه قضایی در حوزه فسادستیزی، شناسایی بسترها و گلوگاه‌های فسادزا و انتقال این موارد به دولت و دستگاه‌های مربوطه بوده است.
رئیس قوه قضاییه افزود: در حوزه مبارزه همه‌جانبه و تعطیل‌ناپذیر با فساد نیز اولویت‌هایی را مدنظر داریم؛ ما به موجب مسئولیت ذاتی خود، آنجایی که فساد رسوب کند، چه در داخل قوه قضاییه و چه در خارج از آن، با قدرت برای ریشه‌کنی فساد و مجازات مُفسد ورود پیدا می‌کنیم و هیچگونه مماشاتی نخواهیم داشت؛ در این قضیه، نسبت به چند وزارتخانه و برخی افراد در دستگاه‌های مختلف، ورود و اقدامِ مُجدانه داشتیم؛ البته سروصداهایی بلند شد اما ما عقب نمی‌نشینیم و کوتاه نیامدیم.
رئیس عدلیه تصریح کرد: نسبت به افرادی در دستگاه‌های مختلف نیز اعلام کردیم که رویه خود را اصلاح کنند و چنانچه اصلاح نشوند، به موضوع ورود می‌کنیم؛ بدون تردید آنجایی که کار خلافی رخ دهد و باید مجازات صورت گیرد از مجازات دست برنمی‌داریم اما اگر اصلاح صورت گیرد چه فرد، چه دستگاه و چه نهاد، می‌تواند طبق قانون از ارفاقات بهره‌مند شود.
رئیس دستگاه قضا ادامه داد: در حوزه انسداد بسترهای فسادزا، به سراغ دستگاه‌ها و بخش‌های متولّی امور مالی، مالیاتی، اقتصادی، ارزی، واردات و صادرات رفتیم و نشست‌های مستمری را برای هماهنگی و انسجام‌بخشی با آنان ترتیب دادیم؛ همچنین در سالهای اخیر، تعامل بی‌سابقه‌ای را با مجلس شورای اسلامی و دولت برقرار کرده‌ایم.
رئیس عدلیه اظهار داشت: در بخش‌ها و حوزه‌هایی نیز برای پیشبرد هرچه سریع‌تر و جامع‌تر امرِ مقابله با بسترها و گلوگاه‌های فسادزا، شخصاً ورود میدانی چندباره داشتم؛ برای نمونه، در حوزه ساماندهی فرآیندهای صادرات و واردات از جمله ثبت سفارش‌ها، تخصیص ارز، تخلیه محموله کشتی‌ها در بنادر و گمرکات و ارسال به‌موقع آنها به نقاط مختلف کشور و ساماندهی انبارهای گمرکات و بنادر و انبارهای کالاهای متروکه و اموال تملیکی، در چند نوبت به شمال و جنوب کشور سفر کرده و از مراکز مهم صادراتی و وارداتی شخصاً سرکشی کردم.
وی ادامه داد: نمی‌خواهم بگویم که مشکلات و مسائل این حوزه به صورت کامل و ۱۰۰درصدی مرتفع شده است اما تاکید دارم که وضعیت مبادی صادراتی و وارداتی ما به لحاظ جهات مختلف سامان‌یابی، با گذشته قابل مقایسه نیست و در این حوزه پیشرفت چشمگیری داشته‌ایم.
بازدید میدانی می تواند در رفع مشکل منشاءاثر باشد
قاضی‌القضات تصریح کرد: در برخی موارد خطاب به من چنین می‌گویند که آیا بازدید و سرکشی شما به عنوان رئیس قوه قضائیه از فلان مرکز، ضرورت دارد و آیا نمی‌شود مسئولیت این سرکشی را به زیرمجموعه خود واگذارید؛ پاسخ من به این پرسش آن است که حضور و بازدید میدانی اینجانب بواسطه مسئولیتی که دارم، می‌تواند برای پیشبرد امور و رفع مشکل در حوزه مربوطه، منشاءاثر باشد.
محسنی اژه‌ای افزود: برای نمونه، سال گذشته در جریان سفر به استان مازندران، یک پرونده در خصوص اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق فروش آردهای یارانه‌ای در بازار آزاد را شخصاً پیگیری کردم و همه مسئولان و عناصر دخیل در این موضوع را فراخواندم؛ انجام این امر، نتایج خاص خود را به همراه داشت و موجب پیشبرد محسوس موضوع از جهات مختلف شد.
رئیس قوه قضاییه اظهار داشت: از دیگر اقدامات ما در امر مبارزه ریشه‌ای با فساد، تلاش برای تکمیل سامانه جامع تجارت بوده است؛ موضوعی که شهد رئیسی نیز نسبت به آن اهتمام داشت؛ البته هنوز کار در این مقوله بصورت کامل سامان نیافته است اما به میزان پیشرفت‌هایی که در این بخش داشته‌ایم، جلوی آسیب‌های حوزه تجارت از جمله فساد و احتکار و قاچاق گرفته شده و میزان شفافیت و نظارت بر صادرات و واردات کالا افزایش یافته است.
تلاش برای جامعه پذیری زندانیان برای پیشگیری از ارتکاب مجدد جرم
رئیس دستگاه قضا در ادامه سخنانش در این نشست گفت: یکی دیگر از اقدامات مجدانه و پیگیرانه ما در دوره اخیر، اهتمام بیشتر به مقوله بازاجتماعی‌شدن یا جامعه‌پذیری زندانیان به‌عنوان یکی از راه‌های پیشگیری از ارتکاب مجدد جرم از سوی آنان بوده است؛ در این حوزه دستاوردهایی را داشته‌ایم؛ همچنین در حوزه اِعمال نظارت کامل و جامع بر اقدامات ضابطین و بر تحقیقات ناظر بر پرونده‌های قضایی نیز پیشرفت‌های مطلوبی حاصل شده است.
محسنی اژه‌ای ادامه داد: تاکید داشته‌ایم که در بازرسی از منازل و محل کار متهمان، اشیاء و وسایل غیرضرور که در کشف جرم دخیل نیستند، ضبط نشوند و چنانچه وسایل اشخاص به موجب قانون و ضرورت نیز ضبط شد، پس از رفع نیاز تحقیقاتی، به سرعت بازگردانده شوند؛ همچنین درخصوص نحوه بهره‌برداری از محتویات داخل وسایل الکترونیکیِ ضبط شده از متهمان نیز تدابیری اتخاذ کرده و تاکیدات مؤکدی داشته‌ایم و بر همین اساس شاهد تقلیل آسیب‌ها در این حوزه هستیم.
رئیس عدلیه در بخش‌های دیگری از سخنانش در این اجلاسیه، به شرح ابعاد مختلف و تدابیر اتخاذشده در موضوعات و مقولاتی نظیر «بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی در ارائه خدمات به مردم»، «نحوه محاسبه خسارت و تأخیر تأدیه»، «پیشگیری از وقوع جرم» و «ارتقاء دانش و آگاهی های حقوقی و قضایی مردم» پرداخت.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
