وضعیت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ایران چگونه است؟

روند تشکیل سرمایه ثابت ناخالص سرانه در دو دهه گذشته فراز و فرودهایی داشته است. از نیمه دوم دهه ۱۳۸۰ می‌توان به عنوان دوران طلایی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص سرانه یاد کرد. چرا که در این بازه زمانی مقدار سرمایه سرانه حدود ۲ میلیون تومان بوده و در سال ۱۳۹۰ به بیشترین مقدار خود در ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. البته به عقید برخی متخصصین، پشتوانه اصلی آن رونق درآمدهای نفتی در این دوره بوده است.

در چند سال اخیر و پس از کرونا روند تشکیل سرمایه سرانه به طور ملایمی صعودی بوده، همچنان بسیار کمتر از مقدار تشکیل سرمایه سرانه در نیمه دوم دهه ۱۳۸۰ بوده است. به طوری که، از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۲ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص حدودا منفی ۳۰ درصد و رشد تشکیل سرمایه سرانه در این مدت منفی ۴۲ درصد بوده است. از دلایل اصلی آن می‌توان به ادامه تحریم‌های خارجی، افزایش نااطمینانی و ریسک سرمایه‌گذاری در اقتصاد، کاهش واردات ماشین آلات و تجهیزات و کاهش پرداخت‌های عمرانی دولت اشاره کرد.

افزایش تشکیل سرمایه ثابت ناخالص سرانه نشان می‌دهد که اقتصاد یک کشور در حال رشد است و تولیدات و خدمات بیشتری ارائه می‌دهد. سرمایه‌گذاری‌های جدید معمولا به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید منجر می‌شود. با افزایش سرمایه‌های فیزیکی و انسانی امکان تولید کالاها و خدمات باکیفیت‌تر و متنوع‌تر فراهم می‌شود که به بهبود سطح زندگی مردم کمک می‌کند.

به طور کلی، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص برای کشورهای در حال توسعه بسیار مهم است و کاهش آن بیانگر کند شدن سرعت توسعه در یک اقتصاد است. چنانچه روند کاهشی رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ادامه پیدا کند یا حتی منفی شود، نباید انتظار رشد اقتصادی مثبت را در سال‌های آینده داشت، زیرا این متغیر موتور متحرک هر اقتصادی محسوب می‌شود.

مشروح این گزارش را در اکوایران با عنوان «سهم هر ایرانی از موتور تولید ثروت اقتصاد» بخوانید.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.