هزینه نجومی برگزاری جام‌جهانی برای قطر
از زمانی که قطر میزبان جام جهانی فوتبال شد، تقریبا دو سال می‌گذرد و رضایتمندی از میزبانی این رویداد بزرگ در حال از بین رفتن است، چراکه وام‌دهندگان تحت حمایت دولت که به تأمین مالی همه بخش‌ها شامل بزرگراه‌ها، هتل‌ها، استادیوم‌ها و سیستم‌های فاضلاب کمک کردند، با زیان‌های فزاینده مرتبط با وام دست‌وپنچه نرم می‌کنند. به همین دلیل، دولت قطر اکنون در حال در نظر گرفتن راه‌هایی برای تقویت ترازنامه بانک‌های این کشور است.
ماینوکسیدل نه! آمیلا بزن چون باعث رویش موهای از دست رفته میشه
ادامه مطلب
به نوشته بلومبرگ، گزینه‌های روی میز شامل استخدام مشاوران تجدید ساختار، خریداری پرتفوی پرچالش املاک و مستغلات از بانک‌هایی که با نکول روبه‌رو شده‌اند یا ادغام کردن بانک‌های کوچک است. این کشور غنی از گاز هرگز اجازه نداده است که یک بانک قطری با شکست مواجه شود، اما این بار هزینه‌ها ممکن است شامل ایجاد محدودیت بر صندوق ثروت دولتی ۵۱۰ میلیارد دلاری باشد. دولت قطر می‌تواند بر پرداخت‌ها از مازاد بودجه خود به سازمان سرمایه‌گذاری این کشور محدودیت ایجاد کند تا به بانک‌های این کشور کمک برساند.
دفتر رسانه بین‌المللی قطر اعلام کرده: «وضعیت اقتصاد قطر قوی است و دارای جایگاه خوبی برای آینده است. میانگین نسبت وام‌های معوق از زمان میزبانی جام جهانی در سال ۲۰۲۲، در محدوده مورد انتظار باقی مانده است.»
قطر در سال ۲۰۱۰ و زمانی که حق میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ را به دست آورد، جهان را شوکه کرد. با وجود اندازه کوچک، قطر دارای منابع گسترده گازی است و در حال ایجاد شرایطی است تا بتواند تا پایان دهه جاری، حدود یک‌چهارم از کل تولید گاز طبیعی مایع در جهان را در اختیار داشته باشد. این ثروت ناشی از منابع گازی عظیم باعث شده قطر نفوذ گسترده‌ای در صحنه جهانی پیدا کند.
عمده این نفوذ در روند مربوط به میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ به وجود آمده است. هزینه کلی برای این رویداد ورزشی حدود ۳۰۰ میلیارد دلار شده است. قطر برای میزبانی از جام جهانی یک شبکه از بزرگراه‌ها و یک سیستم حمل‌ونقل عمومی کاملا جدید ایجاد کرد تا بتواند هفت استادیوم خود را به یکدیگر متصل کند. توسعه‌دهندگان مسکن به ساخت هتل‌های لوکس اقدام کردند تا بتوانند سیل ورود بازدیدکنندگان را مدیریت کنند.
قطر در جریان برگزاری جام جهانی 2022
مقامات قطری حتی مجبور شدند سیستم فاضلاب را به شکل کامل بازسازی کنند تا شرایط برای میزبانی از 1/2 میلیون هواداری که از سراسر جهان به قطر آمده بودند تا این رویداد یک‌ماهه را تماشا کنند، فراهم باشد.
دولت برای این کار به صدها توسعه‌دهنده مسکن و شرکت‌های ساخت‌وساز تکیه کرد. آن‌ها به نوبه خود صورتحساب های کلانی را در طول این پروژه‌ها به وجود آوردند و برای تأمین مالی پروژه‌ها به وام‌دهندگان محلی تکیه کردند.
در حالیکه مقامات قطری از آن زمان توانسته‌اند شرایط برگزاری رویدادهای دیگری را در کشورشان فراهم کنند، درآمد این کشور از هر اتاق در دسترسِ هتل‌ها که یک معیار اصلی برای ارزیابی سوددهی صنعت هتل‌داری محسوب می‌شود، در سال گذشته میلادی با کاهش همراه شد، چراکه مازاد عرضه هتل‌های این کشور در حال اختلال در صنعت گردشگری است. قطر همچنین نتوانسته به اندازه مسابقات جام جهانی، گردشگران را به خود جذب کند.
برخی از شرکت‌های ساختمانی تصمیم گرفته‌اند کار را از طریق قانونی دنبال کنند و شکایت دارند که برای دریافت پرداخت‌ها از دولت با مشکل مواجه شده‌اند.
دفتر رسانه بین‌المللی قطر در بیانیه‌ای اعلام کرد: «پرداخت‌ها برای تمام پروژه‌های جام جهانی طبق برنامه انجام شده است، به جز در موارد کمی که به دلایلی مانند مشکلات عملکرد و اختلافات تجاری مرتبط است.»
این یک شرایط غیرمعمول است. براساس سرانه، قطر به عنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان در نظر گرفته می‌شود و این کشور در حال توسعه یک پروژه جدید گاز طبیعی مایع است که انتظار می‌رود درآمد سالانه دولت را حدود 31 میلیارد دلار افزایش دهد.
درآمدهای فزاینده مربوط به انرژی باعث شد قطر در سال 2023 یک مازاد بودجه 43/1 میلیارد ریال قطر (11/8 میلیارد دلار) به دست آورد که درآمدهای این کشور را بیش از پیش افزایش داد.
مشکلات مازاد ظرفیت
با در نظر گرفتن همه این موارد، بسیاری از شرکت‌ها در بازپرداخت وام‌های خود با مشکل مواجه شده‌اند. طبق اعلام بلومبرگ اینتلیجنس، در پایان سه‌ماهه نخست 2024، حدود 3/5 درصد از وام‌های بانک‌های قطری، وام‌های وصول‌ناشدنی در نظر گرفته می‌شوند که بالاتر از آمار 2/6 درصدی در دو سال گذشته است.
داده‌ها نشان می‌دهد برای دیگر بانک‌های خاورمیانه، این آمار در این بازه زمانی حدود 1 درصد کاهش یافته و به 2/95 درصد رسیده است.
بانک تجاری PSQC در حال حاضر تلاش برای حراج برخی از دارایی‌های مستغلات خود را آغاز کرده است. تحلیل‌گران مودیز به رهبری فرانچسکا پائولینو در گزارشی نوشتند: «تضعیف عملکرد وام عمدتا به دلیل ظرفیت مازاد در بخش املاک و مستغلات، مراکز خرید و ساختمان‌های اداری و در بخش خدمات به‌ویژه هتل‌ها است. تأخیر در پرداخت در بخش قرارداد و همچنین نرخ‌های بهره بالای فعلی نیز در این امر مؤثر بوده است.»
نمایی از بانک دوحه قطر
علاوه بر بانک تجاری قطر، بانک‌های متوسط نیز تعداد فزاینده‌ای وام تصویب کرده بودند. با افزایش وام‌های وصول‌ناشدنی در این بانک‌ها، سرمایه‌گذاران قیمت سهامهای خود را کاهش داده‌اند. این اتفاق باعث شده قطر دارای یکی از بدترین عملکردها در بازارهای سهام باشد.
از سوی دیگر رسانه بین‌المللی قطر اعلام کرده: «بانک مرکزی قطر و بانک‌های خاص این کشور به شکل منظم به انجام تست‌هایی می‌پردازند تا مطمئن شوند بانک‌ها می‌توانند نیازمندی‌های سرمایه و نقدینگی مورد نیاز بانک مرکزی را تأمین کنند حتی در شدیدترین وضعیت‌ها.»
بلومبرگ اینتلیجنس معتقد است...
در بانک اسلامی قطر، هزینه سالانه ریسک در سه‌ماهه دوم به 0/6 درصد رسید، اما این بانک به استراتژی ایجاد ذخایر خود پایبند است. اگرچه کیفیت دارایی‌ها ثابت مانده است، اما عرضه بیش از حد بخش املاک و مستغلات همچنان خطراتی را به همراه دارد.
استراتژی قطر برای حل مشکل
همزمان با اینکه قطر به‌دقت به دنبال راه‌حل‌های احتمالی برای مشکل زیان‌های فزاینده ترازنامه بانک‌ها است، این کشور در حال بررسی استفاده از یک استراتژی است که آخرین‌بار در بحران مالی جهانی از آن استفاده کرده بود. در سال 2009، دولت قطر پیشنهاد خرید حدود 4/1 میلیارد دلار از پرتفوی املاک و مستغلات بانک‌های محلی را مطرح کرد تا حمایت بیشتری از این بخش داشته باشد.
در آن زمان، دولت همچنین خرید حدود 6 میلیارد دلار از سهامهای مربوط به پرتفوهای سرمایه‌گذاری بانک‌های محلی قطر را انجام داد.
این کشور اکنون بزرگ‌ترین سهامدار برخی از وام دهندگان محلی از جمله بانک اسلامی قطر، بانک تجاری و بانک دوحه و همچنین یکی از سهام‌د‌اران اصلی بانک ملی قطر است.
پائولینو در گزارش مارس مودیز با برجسته کردن کمک مداوم دولت به بانک‌ها در زمان‌های دشوار گفت: «بانک‌های قطری احتمالا از حمایت قوی دولت در هنگام بحران برخوردار خواهند شد.»
تحلیل‌گران HSBC نیز خاطرنشان کردند که بانک‌های مسرف الریان و دوحه بانک، ذی‌نفعان اصلی حمایت دولت خواهند بود. آن‌ها برآورد کردند که دولت برای کمک به این بخش باید حدود 13 میلیارد دلار املاک و مستغلات خریداری کند.
هواداران فوتبال در قطر در جریان مسابقات فوتبال جام ملت‌های آسیا در ژانویه
در حال حاضر، مقامات قطری بر میزبانی رویدادهای ورزشی، هنری، طراحی و مد تمرکز دارند تا سالانه 6 میلیون بازدیدکننده بین‌المللی را تا سال 2030 جذب کنند که سه برابر بیشتر از آمارهای سال 2019 است. سال 2024 نیز به خوبی آغاز شد و دوحه با استقبال 700 هزار بازدیدکننده در ژانویه به دلیل میزبانی از مسابقات فوتبال جام ملت‌های آسیا برخوردار شد.
الکسیس نیسون، مدیر ارشد ریسک گروه مسرف الرایان، در ماه آوریل به سرمایه‌گذاران گفت: «به نظر می‌رسد شرایط تا حدودی بهبود یافته است. قطعا در بخش مهمان‌نوازی احساس بهبودی وجود دارد.»
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
