تشخیص یک بیماری شایع تنها با یک قطره خون

معاونت علمی ریاست جمهوری : یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی دستگاهی طراحی کرده که میتواند تنها در عرض چند ثانیه مشکل کمبود هموگلوبین افراد را تشخیص دهد.

 

 فاطمه حاجی محمدحسینی، مدیرعامل این شرکت اظهار کرد: این مجموعه فعالیت در حوزه ساخت افزاره‌های آزمایشگاهی و آزمایش‌های خونی بر پایه ریزسیالات زیستی (Bio-Microfluidics) را با تیمی متشکل از دانش‌آموختگان دانشگاه‌های امیرکبیر و تهران در دانشگاه تهران آغاز کرد و در ادامه با تکمیل هسته مرکزی فنی و مدیریتی تیم در سال ۱۳۹۹ به عنوان تیم برگزیده دوره چهارم برنامه نوپا در مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا (NBIC) انتخاب شد و در آذرماه سال ۱۳۹۹، فعالیت استارتاپ شکلی رسمی‌تر گرفت و در قالب یک شرکت با عنوانی دیگر به راه خود ادامه داد و در اسفند همان سال موفق به اخذ گواهی دانش‌بنیانی خود شد.

وی خاطرنشان کرد: در ادامه در مشارکت با یکی از شرکت های پیشرو در تولید تجهیرات پزشکی در کشور از سال ۱۴۰۰ تیم ما روی محصول اندازه‌گیری غلظت هموگلوبین با استفاده از تنها یک قطره خون به شکل POCT مشغول به فعالیت است.

حاجی محمدحسینی با اشاره به علائم متعدد جسمی و روانی کم خونی از قبیل خستگی، منگی، بی‌قراری، ضعف دستگاه ایمنی بدن و …، گفت: تحقیقات نشان می‌دهد برخی اختلالات مانند سندروم پای بیقرار، علائم افسردگی، اختلالات خواب و اضطراب در افراد کم خون بیشتر دیده می‌شود. در دوران جنینی هم با توجه به تاثیر آهن بر دستگاه عصبی و مغز جنین، پایین بودن سطح آهن جنین که به شدت متاثر از سطح آهن مادر به‌ویژه خانم‌های باردار ساکن مناطق محروم است، ممکن است مشکلات مختلفی را برای دستگاه عصبی جنین برای مدت کوتاه ( کودکی) یا بلند مدت ایجاد کند.

مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان با بیان اینکه یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد که ۱۲ تا ۴۷ درصد از افراد مسن به نوعی کم‌خونی مبتلا می‌شوند، افزود: شواهد دیگری نشان می‌دهد کم‌خونی به طور بالقوه حدود ۱۷ درصد از جمعیت بالای ۶۵ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به طور خاص، حدود یک سوم موارد کم‌خونی در افراد مسن در اثر کم‌خونی فقر آهن ایجاد می‌شود.

وی ادامه داد: اگرچه برخی از موارد کم‌خونی فقر آهن ممکن است خفیف باشد، کم‌خونی در افراد مسن می‌تواند به تعدادی از پیامدهای نامطلوب از جمله بستری طولانی‌تر در بیمارستان و حتی مرگ‌ومیر منجر شود. در نتیجه تشخیص و درمان به‌موقع آن مهم است.

حاجی محمدحسینی، کم خونی فقر آهن در کودکان سنین مدرسه را موجب کاهش قدرت یادگیری دانست و بیان کرد: ضریب هوشی کودکانی که درگیر فقر آهن هستند، ۵ تا ۱۰ امتیاز کمتر از حد طبیعی برآورد می‌شود؛ همچنین در این کودکان میزان ابتلا به بیماری‌های عفونی بیشتر است، زیرا سیستم ایمنی آنها قادر به مبارزه با عوامل بیماری‌زا نیست.

به گفته وی، کم خونی تاثیر مستقیم بر رشد و تکامل سیستم عصبی دارد و می‌تواند بر سلامت روان و قدرت شناختی حافظه و یادگیری حتی تا پایان عمر تاثیر منفی بگذارد.

وی با اشاره به ساخت دستگاه اندازه‌گیری کمی مقدار هموگلوبین در خون در این شرکت، گفت: این دستگاه با استفاده از نمونه‌های مویرگی (نوک انگشت و...) یا وریدی در یک آنالیزگر با استفاده از میکروکووت‌های یکبار مصرف آن می‌تواند بدون کالیبراسیون و تنظیم قبلی به صورت فوری میزان هموگلوبین خون را اندازه‌گیری کند.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان خاطر نشان کرد: اندازه‌گیری هموگلوبین خون نشانه میزان غلظت خون و فراوانی گلبول‌های قرمز در آن است و تغییر در آن و بخصوص کاهش آن می‌تواند بسیار مهم باشد.

وی در ادامه از رایج‌ترین آزمایش‌های خون که توسط پزشکان از آزمایشگاه‌ها تحت عنوان اندازه گیری هموگلوبین درخواست می‌شود، یاد کرد و افزود: این وسیله می‌تواند یک قطره خون بیمار را در عرض چند ثانیه آنالیز کرده و میزان هموگلوبین آن را نشان دهد. اطلاعات دستگاه می‌توانند از کابل به رایانه منتقل شوند، همچنین دستگاه همیشه آماده به کار بوده و با یکبار شارژ می‌تواند هزار تست بگیرد و در تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌ها کمک کننده است.

به نقل از معاونت علمی ریاست جمهوری، این کارشناس فناور تصریح کرد: سیستم طراحی شده، نتایج کمی غلظت هموگلوبین را با استفاده از نمونه‌های مویرگی یا وریدی ارائه می‌دهد و مبتنی بر اندازه‌گیری نوری هموگلوبین در خون رقیق نشده است.