آیت‌الله مقتدایی:
امام هرگز به دنبال حذف افراد نبودند/ باید تأکید کنیم که نظام ما «جمهوری اسلامی» است
آیت‌الله مقتدایی عضو پیشین شوریعالی قضایی به جماران گفت: امام گفتند جمهوری معنای خودش را دارد و فقط یک «اسلامی» به آن اضافه می شود. جمهوری اسلامی با تأکید بر اینکه نه چیزی کم و نه چیزی زیاد. به نظر من روی همین باید تکیه کنیم و تأکید کنیم که نظام ما جمهوری اسلامی است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: امام هرگز به دنبال حذف افراد نبودند. روحیه امام این بود که با افراد مختلف و تشکل‌های مختلف ارتباط می‌گرفتند. اجازه می‌دادند که اقشار مختلف مردم با ایشان ملاقات بکنند و هیچ محدودیتی برای ملاقات خودشان قائل نبودند. هرکسی که تقاضای ملاقات داشت، امام اجازه می‌داد و مردم می‌آمدند و حرفهایشان را می‌زدند و امام تائید یا اصلاح می‌کردند. و همین روحیه ایشان افراد را دلگرم می‌کرد که امام حرفهایشان را گوش می‌کنند و می‌پذیرند.
بسته شدن درب مساجد را در علل زیر بجوئید!
مشروح گفت و گو با آیت الله مرتضی مقتدایی عضو شورایعالی قضایی در دوران امام در پی می آید:
جریان عکس پشت سرتان چیست؟ این عکس نشان دهنده نزدیک بودن شما به حضرت امام و حاج آقا مصطفی خمینی است.
امام یک زمانی از قم به تهران تبعید شدند و وقتی که از تبعید برگشتند، از کل ایران برای دیدار امام تا دو سه روز رفت و آمد بود. مرحوم آیت‌الله خادمی برای دیدار امام از اصفهان به خانه ما آمدند به این دلیل که من داماد دختر ایشان می‌شدم و حضرت امام برای دیدن آقای خادمی به منزل ما آمدند. این دیدار و این عکس برای آن زمان است. کنار هم نشسته بودیم که ناگهان در اتاق باز شد و مردم شنیده بودند که امام در منزل ما هستند و می‌خواستند که داخل خانه شوند. مرحوم حاج مصطفی بلند شدند تا در را ببندند. امام رویشان را برگرداندند و گفتند: مصطفی کجاست؟ گفتند رفتند در را ببندند تا جمعیت وارد نشود. امام فرمودند: مصطفی برود درسش را بخواند و دخالت نکند.
این عکس در خانه ما گرفته شد.
از جامعیت حضرت امام برای ما بگویید. اخیرا موسسه حفظ و نشر آثار امام، از رای دادن‌های امام اسنادی را منتشر کرده است. جالب است که امام به ملی_مذهبی‌ها، آقای بازرگان و آقایون سحابی رای داده است و از طرفی دیگر به بچه‌های حزب جمهوری و شورای انقلاب هم رای داده است. شما در این ترکیب می‌بینید که همه تکثر و تنوع است برای اینکه این مجلس شکل بگیرد.
بله امام نظر توسعه داشتند. امام یک روحیه باز، روحیه توسعه و ارتباط راهگشایی با همه اقشار جامعه داشتند.
این روحیه در تثبیت نظام و شکل گیری یک مجلس قدرتمند، مجلس خبرگان، مجلس شورای اسلامی چه‌قدر تاثیر داشت؟ چون ما بهترین مجالس را در همان سال‌های اول انقلاب داشتیم.
همین‌که این‌چنین انقلابی به وجود آمد به دلیل همان روحیه امام بود. حضرت امام با روحیه توسعه همه جانبه‌ای که داشتند، توانستند کاری کنند که از آن انقلابی به وجود بیاید و این انقلاب، انقلابی است که ماندگار است و امام همچین انقلابی را پی‌ریزی کردند. انشاالله این می‌ماند تا به دست امام زمان(عج) برسد.
یعنی شما معتقدید که امام دنبال حذف افراد نبودند و تکثر‌گرا بودند؟ درباره این توضیح بیشتری بدهید.
بله همین‌طور است. امام هرگز به دنبال حذف افراد نبودند. روحیه امام این بود که با افراد مختلف و تشکل‌های مختلف ارتباط می‌گرفتند. اجازه می‌دادند که اقشار مختلف مردم با ایشان ملاقات کنند و هیچ محدودیتی برای ملاقات خودشان قائل نبودند. هرکسی که تقاضای ملاقات داشت، امام اجازه می‌داد و مردم می‌آمدند و حرفهایشان را می‌زدند و امام تائید یا اصلاح می‌کردند. و همین روحیه ایشان افراد را دلگرم می‌کرد که امام حرفهایشان را گوش می‌کنند و می‌پذیرند. می‌آمدند و از امام رهنمود می‌گرفتند و امام ارشاداتی که داشتند را بیان می‌کردند. لذا افرادی با نظرات و روحیه امام ساخته می‌شدند. یعنی علاوه بر اینکه دلگرم امام و انقلاب می‌شدند، کادر سازی هم اتفاق می‌افتاد.
استمرار این تکثر‌گرایی و جامعیت امام را در جامعه امروز چه‌قدر ضروری می‌دانید؟ با توجه به اینکه به انتخابات هم نزدیک می‌شویم.
همین نگاهی که امام داشتند را مقام معظم رهبری هم دارند. ایشان هم همین‌طور فکر می‌کنند. اگر روی نظرات رهبری تکیه بکنند و آن را توسعه دهند، همان نظرات امام می‌شود. هیچ تفاوتی ندارند. همان روحیاتی که امام داشتند در مقام معظم رهبری هم هست. بنابر‌این، اگر سعی کنیم نظرات رهبری را پیاده کنیم همان نظرات مرحوم امام می‌شود.
توصیه شما به نهادهای ذیربط مخصوصا شورای نگهبان و آن‌هایی که به دستورات امام و رهبری عمل می‌کنند، چیست؟ تا فضا باز شود و کشور از این بن‌بست خارج شود.
من عقیده‌ام این است که این نهادها با رهبری هماهنگ باشند. اگر با ایشان مخالفتی نکنند و نظرات ایشان را پیاده کنند و در مقام عمل اجرا بکنند؛ همان نظرات امام اجرا می‌شود و ان شاءالله همان تقویت انقلاب و تقویت روحیه انقلابی که باید مردم داشته باشند، پیاده خواهد شد.
بحث حجاب همچنان به عنوان یک چالش باقی مانده است با این حال که قابل حل شدن است و نیازی به برخورد‌های چکشی و پلمپ کردن‌ها نیست. چرا باید به دلیل پوشش یک فرد، مغازه فرد دیگری بسته شود؟ یا چرا باید برای بد‌حجاب‌ها جریمه در نظر گرفت؟ شما اینگونه اقدام‌ها را چه‌قدر موثر می‌بینید؟
این‌ها را من موثر در عکس می‌دانم. و معتقدم نه‌تنها تأثیری نخواهد داشت، بلکه عکس آن‌چه ما می‌خواهیم رخ خواهد داد. هر چه‌قدر این کارها را بیشتر انجام دهند، لجاجت خواهران بیشتر می‌شود و می‌خواهند با این‌ها مقابله کنند. اگر برخورد درست و منصفانه داشته باشند مثلا ابتدا سلام و احوال پرسی کنند و بپرسند: خواهر عزیز می‌دانید که شما مسلمان هستید؟ شما منتظر امام زمان هستید. اگر امام زمان بیاید شما خجالت نمی‌کشید؟ با اینگونه صحبت‌ها که تقریبا نصیحت و موعظه باشد، نه به صورت اجبار و برخورد خشن.
برخورد‌های خشن و جریمه کردن‌ها نتیجه عکس دارد و لجاجت‌ها بیشتر می‌شوند. به نظر من اگر در برخورد‌هایشان دوستانه و مهربان باشند، اثر بیشتری دارد.
رهبر معظم انقلاب در سخنان امسال در مشهد به انتخاباتی رقابتی و سالم با مشارکت بالا اشاره داشتند. بحث مشارکت، چالشی جدی است برای اینکه مردم را در این شرایط و با توجه به اتفاقات تلخ سال گذشته و مشکلات اقتصادی که وجود دارد، باید چه‌کار کنیم تا خواسته رهبری تحقق پیدا کند و مردم به میدان انتخابات و به پای صندوق‌های رای بیایند.
ما محصور به دشمنانی هستیم که سعی دارند نظام را ساقط کنند و ما که می‌خواهیم نظام را حفظ کنیم باید وحدت داشته باشیم. باید وحدت کاملا منسجمی داشته باشیم و مردم باید متحد باشند تا در این انتخابات شرکت داشته باشند. اگر بخواهیم نظام حفظ شود و در برابر دشمنان سرسخت محفوظ بماند باید وحدتمان را حفظ کنیم و حفظ وحدت به تشویق مردم به شرکت کامل در انتخابات و ایجاد زمینه حضور سلائق مختلف و مفید است. هرچه انتخابات با عظمت بیشتری تشکیل شود، حفظ و قدرت نظام بیشتر می‌شود.
امسال شعار ستاد برگزاری مراسم حضرت امام، «جمهوری اسلامی نه یک کلمه و نه یک کلمه زیاد» است. شعار اصلی حضرت امام و میراث ماندگار ایشان است توضیحی بفرمایید که چه‌کنیم تا این محقق شود.
این مطلبی است که خود امام فرمودند. زمانی که انقلاب بنا شد قرار شد اسم گذاری شود. هرکدام از گروه‌هایی که بودند بازرگان و دیگران یک اسمی برای انقلاب می‌گذاشتند. و امام این اسم را گذاشتند که «جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد» و امام این را تصویب کردند و روی این تاکید داشتند.
حتی بعدها از خودی‌ها آمدند و گفتند منظور ایشان «حکومت اسلامی» است؛ ولی امام گفتند، «حکومت» نه، بلکه جمهوری اسلامی.
بله و امام گفتند جمهوری معنای خودش را دارد و فقط یک «اسلامی» به آن اضافه می شود. جمهوری اسلامی با تأکید بر اینکه نه چیزی کم و نه چیزی زیاد. به نظر من روی همین باید تکیه کنیم و تأکید کنیم که نظام ما جمهوری اسلامی است.
مشخصات و ویژگی‌های جمهوری اسلامی مورد نظر امام چه بود و چه شاخصه‌هایی داشت؟
پیاده کردن احکام اسلام. محور باید قوانین اسلام باشد. اینکه تعبیر کردند نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد یعنی چیزی اضافه نشود و فقط قوانین و مواضع قرآن و اسلام. طبق هر چیزی که قرآن و اسلام دستور می‌دهد. آن‌چیزی که اسلام بیان می‌کند. به این‌ها توجه و تکیه بکنیم و مردم را دعوت به مواضع اسلامی بکنیم.
طبق فرمایشات شما پایه‌های جمهوری اسلامی از نظر حضرت امام اسلام، قرآن، مردم و خود حضرت امام هستند.
بله درست است. از قرآن و احکام قرآن تبعیت کنیم. محورمان هم نظرات امام و شاخصه‌هایی باشد که امام بیان کردند. اگر این‌ها ادامه پیدا کند انشاالله سعادت ملت و کشور ما در این‌ها است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
