اردوغان حاکم بلامنازع ترکیه میماند؟
این یکی از داغترین انتخابات ریاستجمهوری اخیر است. در حالی که رأیدهندگان در صفهای کوتاه منتظرند تا تعیین کنند که آیا رجب طیب اردوغان حکومت خود را تا دهه سوم ادامه دهد یا توسط رقیبش، کمال قلیچداراوغلو که قول داده است جامعهای دموکراتیک را احیا کند، از مسندش خلع شود.
به نوشته پایگاه انبیسی، در حالی که از واشنگتن و کیف گرفته تا مسکو و پکن، همگی به انتخابات ترکیه چشم دوختهاند، پس از آنکه هیچ یک از نامزدها نتوانستند بیش از ۵۰ درصد آرا را در دور اول کسب کنند، دور دوم آن برگزار میشود.
قلیچداراوغلوی ۷۴ساله، دور دوم را رفراندومی درباره آینده کشور توصیف کرد. رهبر حزب سکولار و چپ میانه جمهوری خلق ترکیه (سیاچپی) شخصیتی کاملاً متفاوت با اردوغان است که به خاطر سخنرانیهای کوبنده خود شناخته میشود.
قلیچداراوغلو و ائتلافش، علاوه بر بازگرداندن کشور به دموکراسی پارلمانی، قول استقلال قوه قضاییه و بانک مرکزی را دادهاند. همچنین میخواهند که سازوکارهای کنترل و تعادل را ایجاد کرده و سرکوب دموکراسی و آزادی بیان و آزادی مخالفت را متوقف کنند.
اما پس از اینکه در انتخابات اوایل ماه جاری، حزب حاکم عدالت و توسعه (اِیکِیپی) اکثریت پارلمانی را حفظ کرد، احتمال پیروزی افزایش یافت. اما در نظرسنجیهای قبل انتخابات، به خاطر زلزله ویرانگر اوایل امسال و آشفتگی اقتصادی کشور، اردوغان عقب افتاده بود.
او دستمزد و حقوق بازنشستگان را پیش از دور اول انتخابات افزایش داد و به برق و گاز یارانه داد تا رأیدهندگانی را که با بحران شدید هزینههای زندگی و ارزی ناشی از کاهش نرخ بهره توسط دولت مواجه شدهاند، به رأیدادن به خود ترغیب کند.
مهاجرت نیز در دستور کار بده و هر دو نامزد به دنبال تقویت چهره ملیگرایانه خود قبل از دور دوم انتخابات هستند.
قبل از اولین رأیگیری، قلیچداراوغلو گفت که قصد دارد با ایجاد شرایط مساعد برای بازگشت پناهندگان، ظرف دو سال آینده آنها را به کشورشان بازگرداند. اما از آن زمان، او موضعش را سختتر کرده و قول داد پس از پیروزی در انتخابات، همه پناهندگان را به وطنشان بفرستد. در همین حال، سینان اوگان، سیاستمدار ملیگرا و چهره آکادمیک سابق که پس از کسب رتبه سوم در دور اول حذف شد، از اردوغان حمایت کرد. اوگان در جریان مبارزات انتخاباتی گفت که در صورت لزوم، مهاجران را به زور اخراج خواهد کرد.
دیمیتار بچف، مدرس دانشگاه آکسفورد و نویسنده کتاب «ترکیه تحت حکومت اردوغان» گفت: «با اینکه اقتصاد و مهاجرت موضوعات مهمی بودند، اردوغان موفق شد انتخابات را امنیتی کرده و طرفداران خود را متقاعد کرد که امنیت ملی در خطر است. سیاست هویتی حول قومیت و مذهب در جلب آرا تعیینکننده بود.
این انتخابات همچنین پیامدهای بیشماری در خارج خواهد داشت. ترکیه در تقاطع اروپا و آسیا قرار داشته و از موقعیت استراتژیکی برخوردار است. ترکیه دومین ارتش بزرگ ناتو را دارد، تنگه مهم بُسفُر را کنترل میکند و حتی گمان میرود که میزبان موشکهای هستهای ایالات متحده در خاک خود است. این کشور علیرغم عضویت در ناتو، روابط نزدیک خود با روسیه را حفظ کرده و از عضویت سوئد در ائتلاف ناتو جلوگیری کرده است.
به گفته نیلگون آریسان ارالپ، مدیر مؤسسه مرکز مطالعات تحقیقات سیاست اقتصادی ترکیه در اتحادیه اروپا، پیروزی اردوغان احتمالاً روابط این کشور با مسکو را عمیقتر خواهد کرد. ارالپ با اشاره به اینکه اردوغان به مخالفت با عضویت سوئد در ناتو ادامه خواهد دارد و به رابطه خود با آمریکا ضربه زده و به کرملین نزدیکتر خواهد شد، گفت: «با توجه به اوضاع حساس اقتصادی ترکیه، پول روسیه برای ادامه حیات رژیم اردوغان ضروری است». مدتها است که آنکارا سوئد را به پناهدادن به شبهنظامیان حزب ممنوعه کارگران کردستان (پکک) که در ترکیه، سوئد و ایالات متحده یک گروه تروریستی است، متهم کرده است.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.