حال و هوای مذاکرات وین/ برجام به کدام سمت می رود؟
«سید محمد مرندی» کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با شبکه «گلوب» آفریقای جنوبی در پاسخ به سؤالی در ارتباط با توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح کرد که این توافق امتیازی از سوی ایران به آژانس نبوده است و بعد از تکمیل تحقیقات جمهوری اسلامی درباره خرابکاری‌های اخیر علیه تأسیسات هسته‌ای ایران، اجازه مجدد نصب دوربین‌ها به این نهاد بین‌المللی داده می‌شود.
ایران پس از اتمام تحقیقات درباره عملیات خرابکارانه آمریکا و اسرائیل اجازه نصب دوربین‌ها را داد
وی در این خصوص گفت: «ایران تصریح کرده است که پس از اتمام تحقیقات، مجوز نصب دوربین‌های آژانس را صادر می‌کند زیرا همانطور که می‌دانید آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها عملیاتی را انجام داده بودند و خرابکاری‌هایی را در بخش‌هایی از این مجتمع (تسا کرج) ایجاد کرده بودند و دوربین‌های نصب شده آژانس از بین رفته بود و ایران اعلام کرده بود که قبل از آن که اجازه نصب مجدد دوربین‌های آژانس را بدهد، در وهله اول باید در این باره تحقیقات انجام دهد ولی بحثی درباره بازگشت یا عدم بازگشت مجدد دوربین‌ها به تأسیسات در میان نبود».
مدیرکل‌های آژانس از آمریکا چراغ سبز می‌گیرند و به ایران فشار می‌آورند
مرندی سپس درباره نزدیکی «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌الملل انرژی اتمی به آمریکا توضیح داد: «مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) قطعاً به آمریکا نزدیک‌تر است. آن طور که از ویکی‌لیکس می‌دانیم تمامی سران آژانس باید از آمریکا چراغ سبز دریافت کنند و وقتی آمریکا رئیس مدیرکل آژانس است، مدیر آژانس نیز فشارها به ایران را افزایش می‌دهد اما چند روز پیش ایران به آژانس گفت که تحقیقات به اتمام رسیده است و دوربین‌های آژانس اجازه نصب مجدد (در تسا کرج) را دارند که البته تا زمان حصول یک توافق جامع، آژانس اجازه دسترسی به هیچ یک از اطلاعات ضبط شده بر روی این دوربین‌ها و تصاویر ضبط شده بر روی این دوربین‌ها را ندارد».
تا زمان حصول توافق جامع، آژانس اجازه دسترسی به اطلاعات دوربین‌ها را ندارد
این کارشناس مسائل بین‌المللی درباره عدم صدور مجوز ایران به آژانس برای دسترسی به اطلاعات ضبط شده بر روی دوربین‌ها گفت: «فکر می‌کنم آژانس بین‌المللی ۲۲ دوربین در تأسیسات هسته‌ای ایران نصب کرده است اما ایران تا زمان حصول یک توافق جامع، اجازه دسترسی به اطلاعات موجود بر روی دوربین‌ها را به آژانس نداده است».
مرندی در این خصوص توضیح داد: «تمامی دوربین‌های نصب شده، بخشی از برجام است و تا زمانیکه طرف‌های مقابل به تعهداتشان ذیل این توافق پایبند نباشند، ایران نیز به تعهداتش ذیل این توافق پایبند نخواهد بود اما ایران برای آن که زمینه احیای برجام را فراهم کند، همچنان اجازه داده است تا این دوربین‌ها در تأسیسات هسته‌ای ایران باقی بمانند و همچنان به ضبط تصاویر ادامه دهد اما تا زمانیکه این موضوع به طور جامع رفع نشود، آژانس اجازه دسترسی به این تصاویر ضبط شده را ندارد».
تصاویر دوربین‌های آژانس به ترور دانشمندان هسته‌ای ایران کمک کرد
مجری این شبکه آفریقایی در سؤالی مطرح کرد که اگر ایران چیزی برای مخفی کردن ندارد، به چه دلیل اجازه دسترسی آژانس به اطلاعات را نمی‌دهد که مرندی در پاسخ به این سؤال گفت: «در ایران این اعتقاد وجود دارد که تصاویر ضبط شده توسط دوربین‌های آژانس به خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای ایران کمک کرده است، آژانس این مسئله را انکار می‌کند اما ما پیش‌زمینه‌ای درباره آژانس داریم. دانشمندان هسته‌ای ما که به دست آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها ترور شدند، به واسطه اطلاعاتی ترور شدند که آژانس در اختیار سازمان‌های اطلاعاتی غرب قرار داده بود که این اطلاعات سپس در اختیار سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل قرار داده شده بود».
تصاویر دوربین‌های آژانس، اهرم ایران در مذاکرات وین است
وی در ارتباط با دلیل دومی که ایران حاضر به در اختیار گذاشتن اطلاعات دوربین‌ها به آژانس نیست، گفت: «نکته دوم به مذاکرات برمی‌گردد، وقتی شما خواهان رفع تحریم‌ها هستید و از طرف مقابل می‌خواهید که تحریم‌ها را بردارد، باید یک اهرم در اختیار داشته باشید تا به آن‌ها در این زمینه فشار آورید. طرف‌های اروپایی قصد ندارند دستان خود را از روی گلوی مردم ایران بردارند، اگر می‌توانستند دستان خود را روی گلوی ما بفشارند، حتما این کار را می‌کردند بنابراین ایران از ابزارها و اهرم‌های مختلف استفاده می‌کند تا طرف‌های مقابل را وادار کند رفتار منطقی داشته باشند».
این کارشناس مسائل بین‌المللی تصریح کرد: «آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها بسیار بی‌رحم هستند و بنابراین ایران از هر اهرمی که در اختیار دارند بهره می‌گیرند تا طرف مقابل را وادار کنند که عقب‌نشینی کند بنابراین در میز مذاکرات، چنین چیزهایی مفید است».
مرندی در ارتباط با دوربین‌هایی که قرار است در مجتمع کرج نصب شود، گفت: «دوربین‌هایی که قرار است در مجتمع کرج نصب شود، توسط ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد و چک می‌شود و گرچه ممکن است که آژانس از این قضیه خوشحال نباشد اما ایران این دوربین‌ها را چک خواهد کرد».
حال و هوای مذاکرات وین به طور کلی مطلوب است
کارشناس مسائل بین‌المللی در ارتباط با روند مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه آمریکا گفت: «وقتی تیم جدید روی کار آمد، پیش‌نویس‌هایی که تا مذاکرات ژوئن تهیه شده بود را مورد بررسی قرار داد و ایران در این بررسی‌ها به این نتیجه رسید که بخش‌هایی از این پیش‌نویس حتی با خود برجام نیز ناسازگار بود بنابراین ایران دو سند ارائه داد تا این بخش‌ها را اصلاح کند، در ابتدا طرف‌های اروپایی در مقابل این اسناد مقاومت کردند اما در چند روز گذشته، حال و هوای مذاکرات به طور کلی مطلوب بوده است. البته همچنان مقاومت‌هایی وجود داشته اما روند رو به جلو است و می‌توانم بگویم در این مرحله، حرکت‌های مثبتی صورت گرفته است».
طرف های مقابل به اجرای کامل برجام بازگردند، ایران نیز بازمی‌گردد
مرندی با اشاره با این موارد ادامه داد: «در روزهای گذشته حال و هوای مذاکره تاحدودی مثبت بوده است و طرف‌های اروپایی تاحدودی در قبال ایران منطقی‌تر برخورد کرده‌اند. مسئله کلیدی این است که ایران به طرف مقابل اعلام کرده است که اگر به توافق ۲۰۱۵ بازنگردید ما نیز به آن توافق بازنمی‌گردیم. آن چه که طرف‌های آمریکایی و اروپایی می‌خواهند این است که برخی از تحریم‌ها علیه ایران را همچنان حفظ کنند و ایران اعلام کرده که خواستار لغو همه تحریم‌ها است».
دور هفتم مذاکرات «وین» برای رفع تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه آمریکا علیه ایران در پایتخت اتریش در حال برگزاری است و امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی تلفنی با گوترش تأکید کرده است که لازمه رفع نگرانی‌های ادعایی طرف‌های غربی، لغو کامل تحریم های برجامی است.
وی همچنین درباره جدیت ایران برای رسیدن به توافق با طرف‌های امضاکننده برجام گفت: « ما با حسن نیت و ابتکار عمل فعال ، به دنبال رسیدن به یک توافق خوب هستیم، اما زبان تهدید را به هیچ وجه بر نمی تابیم. طرف های غربی باید بدانند که زبان تهدید در قبال ایران نتیجه معکوس می دهد.
از طرف دیگر، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز گذشته (چهارشنبه) از توافق ایران و آژانس اتمی خبر داده بود و پس از آن نیز «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن تایید توافق با ایران، اعلام کرد که در روزهای آینده دوربین‌های این نهاد در مجتمع تسا کرج نصب خواهد شد.
بر اساس اعلام آژانس، دوربین‌هایی که قرار است در روزهای آینده نصب شوند، جایگزین دوربین‌هایی خواهند شد که اوایل امسال از تأسیسات کرج (به دلیل آسیب بر اثر خرابکاری هسته‌ای) برداشته شده بودند. علاوه بر این، آژانس و ایران به کار بر روی موضوعات پادمانی باقی‌مانده با هدف حل و فصل آن‌ها ادامه خواهند داد.
گروسی در این گزارش اعلام کرده است: «توافق با ایران برای جایگزینی دوربین‌های نظارتی در تأسیسات کرج، تحول مهمی برای راستی‌آزمایی و فعالیت‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران است. این توافق به ما این امکان را می‌دهد که به صورت مستمر در جریان (فعالیت‌ها) در این مرکز باشیم».
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
