در نیمه‌های بهمن ماه سال گذشته نخستین پرتاب تحقیقاتی ماهواره‌بر ترکیبی ذوالجناح با هدف تست زیرمداری با دستیابی به فناوری قدرتمندترین موتور سوخت جامد انجام شد. البته قبل از آن و در اواخر سال ۱۳۹۸ و پس از اخبار عدم موفقیت ماهواره بر "سیمرغ" در قرار دادن ماهواره "ظفر" در مدار، خبر از آزمایش نسل جدید و متفاوتی از ماهواره‌برهای ایرانی به‌نام "ذوالجناح" منتشر شد.

ذوالجناح ماهواره‌بری با سوخت جامد است که توسط صنایع فضایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته شده و قرار است در اولین مأموریت خود ماهواره‌ای با وزن حداکثر ۲۲۰ کیلوگرم را در ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری قرار دهد. در برخی اخبار مدار موردنظر برای این مأموریت ۲۵۰ و در برخی ۵۰۰ کیلومتر ذکر شده است.

بنا به گفته سخنگوی گروه فضایی وزارت دفاع، این ماهواره‌بر سه مرحله‌ای که از نظر ویژگی‌های فنی قابل رقابت با ماهواره‌برهای روز دنیا است، دارای دو مرحله پیشرانش جامد و یک مرحله با پیشرانش مایع است و توانایی حمل ماهواره تا وزن ۲۲۰ کیلوگرم در مدار ۵۰۰ کیلومتری را داراست.

مهندس حسینی در همین رابطه گفت: از مهم‌ترین دستاوردهای این آزمایش فضایی، دستیابی به قدرتمندترین موتور سوخت جامد کشور با تراست بیش از ۷۵۰ تن و صحه‌گذاری سایر فناوری‌های جدید به کار رفته در این محصول است. در واقع در این ماهواره‌بر، قدرتمندترین موتور سوخت جامد کشورمان مورد استفاده قرار گرفته است.

سخنگوی گروه فضایی وزارت دفاع درباره موتور این ماهواره‌بر نیز عنوان کرد: این موتور حتی نسبت به موتورهای نظامی، قدرتمندترین موتور سوخت جامد است. قطر مرحله اول آن ۱.۵ متر است،‌ تراست ۷۵ تن از آن گرفته‌ایم که قابلیت ارتقاء تا ۱۰۰ تن را هم دارد که این موضوع برای اولین بار در موتورهای سوخت جامد است.

مهندس حسینی در توضیح چرایی استفاده از سوخت مایع در مرحله پایانی ماهواره‌بر ذوالجناح،‌ اظهار کرد: در مراحل بالایی ما نیاز به زمان سوزش‌های بالایی داریم، در ذوالجناح ۳۰۰ ثانیه به بالا پرواز داریم، کنترل‌پذیری و دقت تزریق ماهواره به مدار نیز با استفاده از سوخت مایع بیشتر می‌شود.

وی درباره خانواده‌ ماهواره‌برهای ایرانی، گفت: ماهواره بر سیمرغ یک محصول میانی است و ما در آینده به ماهواره بر "سریر" خواهیم رسید که یک تُن محموله را در ارتفاع ۱۰۰۰ کیلومتری قرار می‌دهد. با "سروش" نیز می‌توانیم در ارتفاع ۲۰۰ کیلومتری حدود ۱۵ تن محموله قرار دهیم؛ ما قرار است با ماهواره‌بر "سروش" ماهواره در مدار زمین آهنگ قرار دهیم. وقتی به "سریر" رسیدیم، عملا دیگر "سیمرغ" از رده خارج می‌شود و برای محموله‌های سبک‌تر هم از "ذوالجناح" استفاده خواهیم کرد.

سخنگوی گروه فضایی وزارت دفاع ادامه داد: از ویژگی‌های ذوالجناح این است که نیازی به پایگاه پرتاب ثابت ندارد و می‌تواند به صورت متحرک پرتاب شود. امروز بحث منظومه‌سازی با استفاده از ماهواره‌های سبک بسیار متداول است،‌ منظومه‌سازی در فضا لازمه‌اش این است که از زوایای میل مداری متفاوت بتوانیم پرتاب را انجام دهیم که این کار با ذوالجناح امکان‌پذیر است.

در کنار این موفقیت، در سال گذشته اخباری در زمینه تحویل‌ ۴ ماهواره "پارس- ۱" ،"ناهید"، "طلوع" و "ظفر- ۲" به سازمان فضایی منتشر شد.

پروژه ماهواره مخابراتی "ناهید- ۲" طی قراردادی بین پژوهشگاه فضایی ایران و سازمان فضایی ایران به اجرا درآمد. این ماهواره  یک میکرو ماهواره مخابراتی است که برای انجام ماموریت‌های مخابراتی در مدار LEO و توسعه تکنولوژی زیر سیستم‌های حساس ماهواره‌های مخابراتی GEO طراحی شده است.

این ماهواره قابلیت انجام ماموریت‌های متعددی را دارد که در دو دسته "اولیه" و "ثانویه" تعریف شده‌اند. در ماموریت‌های اولیه تمرکز بر توسعه و تست تکنولوژی‌های اساسی مورد نیاز، از جمله آزمون انتقال مداری با استفاده از پیشرانش تک مؤلفه‌ای و دستیابی به عمر عملیاتی ۲ سال است.

ماهواره "پارس- ۱" مهمترین ماهواره‌ای است که سال گذشته آماده شد. این ماهواره سنجش از دور پیشرفته‌ترین ماهواره‌ای است که تا امروز در ایران ساخته شده است. ماهواره "طلوع" نیز از دیگر ماهواره‌های سنجشی کشور است که بخشی از فناوری‌های "های تک" در آن مورد استفاده قرار گرفته است.

تحویل ماهواره "پارس- ۱" به سازمان فضایی از سوی پژوهشگاه فضایی از دیگر موفقیت محققان حوزه فضایی در سال گذشته است. با وجود تمام محدودیت‌های شیوع ویروس کرونا، این پروژه مطابق با زمان‌بندی تعیین شده به اتمام رسید و تمام تست‌های مورد نیاز را با موفقیت پشت سر گذاشت. این ماهواره تحویل سازمان فضایی ایران شده و در حال انجام هماهنگی‌ها و طی فرآیندهای لازم برای پرتاب است.

هم اکنون و بعد از تحویل‌گیری ماهواره‌های "پارس- ۱" ،"ناهید"، "طلوع" و "ظفر- ۲" این ماهواره‌ها در حال تکمیل فرآیندهای نهایی خود هستند و علاوه بر آن بلوک انتقال مداری "سامان" نیز مراحل پایانی خود را می‌گذراند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.