موشکی که باعث شد آمریکایی‌ها ۶۰۰ کیلومتر دورتر از آب‌های ایران باشند
در این عملیات که نزدیک به دو ماه پس از آغاز جنگ تحمیلی انجام شد، نیروی دریایی ارتش توانست نیروی دریایی رژیم بعث را برای همیشه نابود کند، تا جایی که دولت بعث تا پایان جنگ نتوانست در رزم دریا تحرکی از خود نشان دهد، هرچند ناوچه پیکان به رغم استقامت تا آخرین گلوله و موشک، در نهایت در آب‌های خلیج فارس غرق شد.
از سال ۵۹ تا امروز در سال ۱۳۹۹، نیروی دریایی ارتش بدون کمکی از کشورهای دیگر، توانسته است با تکیه بر توان داخلی، در آب‌های بین‌المللی هم حضور داشته باشد. روزنامه ایران درباره آنچه بر این نیرو گذشت، دستاوردها، توان، مأموریت‌ها و راهبرد آن با دریادار دوم محمدرضا عزیزی، معاون طرح و برنامه نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگو کرده که بخش هایی از آن را می خوانید؛
*نیروی دریایی در زمان رژیم سابق تشکیل شد. پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی هرج و مرج‌های خاصی در نظام اداری کشور به‌وجود آمده بود و از جمله ارتش را هم تحت تأثیر قرار داده بود که نیروی دریایی هم مستثنی نبود. اما تقریباً یک سال پس از پیروزی انقلاب که جنگ به ما تحمیل شد، همه نیروهای نظامی کشور پای دفاع از کشور ایستادند که در این میان نیروی دریایی ارتش بسیار خوش درخشید. به‌رغم نابسامانی‌هایی که در آن دوران بود، نیروی دریایی خیلی زود توانست خود را منسجم کرده و چند عملیات انجام دهد که یکی از مؤثرترین آنها عملیات مروارید بود.
*امروز از لحاظ تعمیر، نگهداری و بهینه‌سازی به حدی از بلوغ رسیدیم که این واحدهای باقی مانده از گذشته را نگهداری و حفظ کنیم و هنوز هم از آنان در دریانوردی‌های درازمدت استفاده می‌کنیم. از سوی دیگر، می‌دانیم که یک شناور دریایی، عمر مشخصی دارد و پس از مدتی بسیاری از تجهیزات آن دچار فرسودگی شده و باید از چرخه عملیاتی خارج شود. به این دلیل نیروی دریایی به ساخت ناوشکن روی آورد. حضرت آقا فرمودند که شما می‌توانید و به ما این قوت قلب را دادند. اولین ناوشکن ساخت داخل، «جماران» بود که طراحی و ساخت آن ۱۰ سال طول کشید، ساخت این ناوشکن موجب غرور ما بود که خود حضرت آقا به مراسم بهره‌برداری و الحاق این شناور به نیروی دریایی تشریف آوردند.
*بعد از آن ما به خودباوری رسیدیم و توانستیم با سهولت بیشتری وارد عرصه ساخت شناورهای بزرگ شویم. چندین فروند شناور دیگر بعد از جماران ساخته شده و امروز فناوری ساخت ناوهای دیگری مانند «فریگیت» هم در کشور وجود دارد. می‌دانید که مسأله طراحی یک شناور نظامی، فقط بدنه آهنی آن نیست، بلکه سلاح، تجهیزات راداری و مخابراتی و فناوری‌های بسیار دیگری هم مطرح است. شاید یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساخت یک شناور سیستم موتور، گیربکس و پروانه باشد که به فناوری بسیار بالایی نیاز دارد، به این معنی که هر کشوری نمی‌تواند «شافت» را به گونه‌ای بسازد که از بدنه کشتی به پروانه متصل شود اما آب دریا در آن نفوذ نکند.
*{در پاسخ به این سوال که برخی می‌گویند ناوچه فریگیت، محصول نظامی دهه ۶۰ کشور انگلستان است. باوجود این بفرمایید معنای راهبردی دستیابی ایران به توانایی ساخت شناورهای رزمی دریایی چیست؟}: طبیعی است که ما تلاش کردیم تجهیزات قدیمی را نگه داریم. زیرا این تجهیزات بسیار گران هستند و حتی امروز هم برای خرید یک فریگیت یا ناوشکن باید میلیاردها دلار صرف شود. بنابراین نمی‌توان به صرف اینکه یک فریگیت مربوط به سال‌های ۱۹۶۰ یا فلان کشور بوده است، به سادگی از رده خارج کنیم. ضمن اینکه در نظام دریایی، امری به نام بازطراحی وجود دارد که مطابق آن می‌توانید تغییرات اساسی روی تجهیزات ایجاد کرده و مطابق نیازهای روز از آن استفاده کنید. پس از انقلاب و زمان تحریم توانستیم به این توانمندی برسیم که خودمان روی اینها تغییرات مثبت انجام دهیم و به همین دلیل از لحاظ سیستم رانش، سیستم راداری و سیستم‌های سلاح، این تجهیزات به روز شدند. بنابراین این شناور بهسازی شده می‌تواند همه مأموریت‌های ما را کاملاً مثبت و بدون دغدغه انجام دهد.
*همراه با این، تجهیزات دیگری نیز داریم که کاملاً نو هستند و آنها را با بهره‌گیری از دانش‌هایی که طی این سال‌ها کسب کردیم، می‌سازیم و تأمین قطعات و فناوری تعمیر آنها در داخل کشور موجود است و هر مشکل احتمالی کاملاً قابل رفع است. امروز خودمان این تجهیزات را می‌سازیم و ماهیت کاری آن را هم می‌دانیم. اینها باعث شد کشور ما در سایه تحریم به خودباوری رسیده و نیازی به کشورهای بیگانه و مستشاران خارجی نداشته باشیم.
*در رزم دریایی زیردریایی یک سلاح کاملاً استراتژیک محسوب می‌شود. زیرا مأموریت‌های زیردریایی به صورت مخفی و در زیر آب و از دید و کشف دشمن پنهان است. در این زمینه هم توانستیم زیردریایی‌های «کلاس کیلو» را که امروز در اختیار نیروی دریایی است، به صورت کامل تعمیر کنیم و قطعات یدکی آن را خودمان ساخته و تعویض می‌کنیم. بنابراین به کشور فروشنده زیردریایی‌ها نیاز داریم. اما تصمیم گرفتیم به سمت ساخت محصولی حرکت کنیم که کاملاً بومی باشد. هرچند این فناوری در نیروی دریایی وجود داشت، اما با به اشتراک گذاشتن این اطلاعات با وزارت دفاع توانستیم به توانایی ساخت زیردریایی متوسط «کلاس فاتح» دست پیدا کنیم که از نظر سلاح یا سیستم‌های کنترلی یک زیردریایی بسیار پیشرفته محسوب می‌شود.
*۷ یا ۸ کشور هستند که توانایی ساخت زیردریایی را دارند. زیرا این فناوری به قدری پیچیده و بالا است که هر کشوری وارد این عرصه نمی‌شود، اما ما این جرأت را به خرج دادیم و به جواب هم رسیدیم.
*به توانایی شلیک موشک از زیردریایی هم دست پیدا کردیم که یک موفقیت راهبردی نظامی محسوب می‌شود. عموماً سلاح رزمی زیردریایی‌ها اژدر است. اینکه توانستیم به این فناوری و توانایی نظامی دست یابیم که از زیر دریا و از جایی که دیده نمی‌شود، ناگهان موشکی شلیک شود و به واحد دشمن فرضی اصابت کند، یک موفقیت و سلاح راهبردی و ویژه است که ما هم توانستیم به این موفقیت دست یابیم.
*امروز ما به صنایع موشکی خارج از کشور وابسته نیستیم. صفر تا صد موشک‌های ما که از نظر برد و دقت در آنها روز به روز در حال پیشرفت هستیم، در صنایع دفاعی کشور ساخته می‌شوند و هیچ‌گونه وابستگی به خارج نداریم.
*ردیابی موشک‌های کروز بسیار دشوار است. موشک‌ها معمولاً دو نوع پیمایش دارند. موشک بالستیک، یک مسیر منحنی را طی می‌کند، وقتی از مبدأ شلیک می‌شود، از جو خارج شده و سپس به سمت هدف می‌رود که باعث می‌شود ماهواره‌ها و سیستم‌های ردیابی بتوانند علاوه بر ردیابی موشک، نقطه اصابت آن را هم پیش‌بینی کنند. اما موشک کروز دریایی، پس از شلیک اولیه، روی سطح آب که برجستگی خاصی مانند کوه و تپه ندارد؛ در یک فاصله ۷ یا ۱۰ متر از سطح آب حرکت می‌کند و تا زمان نزدیک شدن به هدف در این وضعیت می‌ماند که به همین دلیل، قابل شناسایی و کشف نیست و دشمن را غافلگیر می‌کند.
*{در پاسخ به این سوال که اینکه امروز نیروی دریایی امریکا در دریای عمان، در فاصله حدوداً ۶۰۰ کیلومتری از آب‌های سرزمینی ما مستقر شده، به خاطر توانایی نظامی و برد موشک‌های ما است یا اینکه علت دیگری دارد؟}: نوع تصمیم‌گیری یگان‌های بیگانه فرامنطقه‌ای که در منطقه حضور نامشروع دارند، می‌تواند عوامل مختلفی داشته باشد. اما آنچه مسلم است، اقتدار و پیشرفت‌های ما را رصد می‌کنند و دستیابی ما به سلاح‌های جدید و با قدرت و برد بالا را می‌بینند. طبعاً اینها نوعی واهمه ایجاد کرده و تلاش می‌کنند فاصله ایستگاهی خود را بیشتر کنند و با مراقبت بیشتری در منطقه حضور داشته باشند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
