سلاح‌های تهاجمی شاخه‌ای از سلاح‌های انفرادی هستند که به نیروهای عمل‌کننده اجازه می‌دهند به راحتی در هر لحظه از خود دفاع کنند، به همین خاطر طراحان نظامی جهان فرآیند کار ساخت چنین سلاح‌هایی را آغاز کردند.

سال ۱۹۴۴ میلادی وقتی آلمانی‌ها اسلحه STG-۴۴ را طراحی کردند و به میدان نبرد فرستادند، چنان کارایی از خود نشان داد که باعث شد از همان روزهای اولیه پس از جنگ دوم جهانی تا به امروز دانشمندان و طراحان سلاح همچنان به دنبال طراحی و ساخت گونه‌های پیشرفته‌تر از این دست سلاح‌ها باشند.

چنین گامی آن هم در دوره‌ای که سلاح‌های پیشرفته‌تر چون موشک، ناو، جنگنده‌ها و تانک‌ها به دست متخصصان ساخته شده گواه این اصل است که همچنان نیروهای پیاده و تسلیحات آن‌ها به خصوص سلاح‌های هجومی از اهمیت خاصی برخوردار هستند؛ این موضوع در کشور ما هم وجود دارد.

جمهوری اسلامی ایران که پس از پیروزی انقلاب مورد تحریم شدید دشمن قرار گرفت، برای ارتقای جایگاه خود در منطقه به خصوص پس از جنگ تحمیلی با سرعت با جوانان خود وارد تمامی عرصه‌ها به خصوص حوزه دفاعی شد و توانست خیلی زود پیشرفت‌های بزرگی داشته باشد که یکی از آن‌ها تولید سلاح انفرادی است.

در سال‌های اخیر به خصوص پس از تحرکات گروه‌های تروریستی به ویژه داعش در اطراف مرزهای ایران فرآیند مجهزتر شدن نیروهای مرزی آغاز شد و این گونه بود که کار طراحی تسلیحات بومی سرعتی بیش از پیش گرفت و امروز کشورمان یکی از قدرت‌های تولید سلاح‌های انفرادی است که یک نمونه آن خیبر نام دارد.

خیبر؛ اولین سلاح تماما بومی جمهوری اسلامی ایران

سلاح خیبر که خبر طراحی آن در سال ۱۳۸۰ در برخی رسانه‌ها مطرح شد، به دست متخصصان جوان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در سال ۱۳۸۱ ساخته شده است؛ این سلاح در چارچوب نیاز نیروهای عمل‌کننده جمهوری اسلامی ایران برای در اختیار داشتن یک سلاح انفرادی سبک طراحی شد.

وجود سلاح‌هایی چون ژ ۳ و کلاشنیکف در سازمان رزم نیروهای مسلح کشورمان و گلوله‌های ۷.۶۲ میلیمتری در دوران دفاع مقدس باعث شد تا طراحان ایرانی به یک تجربه خوب در زمینه سلاح‌های انفرادی دست پیدا کنند؛ این تجربه موجب شد تا طراحان متوجه شوند می‌توان نیروهای عمل‌کننده را بیش از پیش مسلح کنند، پس در سلاح خیبر آن را به وجود آوردند.

نکته مهم این است که تا پیش از خیبر کالیبر تمامی سلاح‌های موجود در ایران ۷.۶۲ میلیمتری بود که این باعث می‌شد تا یک سرباز پیاده بتواند فقط ۱۰۰ گلوله را با خود حمل کند، اما وقتی سلاح ایرانی خیبر با کالیبر ۵.۵۶ میلیمتر ساخته شد این قدرت را ایجاد کرد تا نیروهای عمل‌کننده بیش از ۲۰۰ گلوله را در خشاب‌های خود حمل کنند که این یعنی توان بقای بیشتر نیروها در صحنه نبرد.

از طرف دیگر فشنگ‌های سری ۵.۵۶ میلیمتر در مقایسه با فشنگ‌های ۷.۶۲ باعث می‌شوند تا نیروی عقب نشینی سلاح کاهش پیدا کرده و دقت تیراندازی، خصوصا در حالت شلیک رگبار افزایش یابد؛ در عین حال با بهره بردن از این فشنگ‌ها صدای سلاح و همچنین برق دهانه جنگ افزار که می‌تواند باعث شناسایی شدن کاربر نیز شود کاهش می‌یابد.

سلاح خیبر که با فشار گاز باروت لود می‌شود برای شلیک سه وضعیت تک تیر، ۳ تیر و رگبار را در اختیار تیرانداز قرار می‌دهد تا رزمنده به راحتی دشمن را از پای درآورد، البته نکته جالب درباره وضعیت‌های خیبر این است که وقتی این سلاح در حالت رگبار قرار می‌گیرد به یک مسلسل کوچک تبدیل می‌شود.

از طرف دیگر نواخت سه تیر با هر شلیک موضوعی است که با تازگی در بین نیروهای نظامی جهان مطرح و در سلاح‌ها ایجاد شده که متخصصان ایرانی آن را در خیبر قرار دادند، تیرانداز با استفاده از این مکانیزم می‌تواند با هر یک بار کشیدن ماشه ۳ گلوله را به سمت هدف شلیک کند و این ۳ تیر در فاصله کمی از هم به هدف با دقت بالایی اصابت کرده و هدف مورد نظر را سریع‌تر از پای در می‌آورد.

توسعه‌ای که خیلی زود روی خیبر انجام شد

نوع طراحی سلاح خیبر در جهان به عنوان بولپاپ معروف است خیلی زود جای خود را در نیروهای مسلح کشورمان پیدا کرد، اما مانند هر سلاح دیگری در نمونه اولیه خود نواقصی، چون محل قرارگیری دست مخالف یا محل خشاب را به همراه داشت که این نواقص در نمونه‌های جدیدتر رفع شد.

متخصصان توانمند کشورمان از ابتدا در طراحی خیبر اصول طراحی ارگونومیک (طراحی وسایل متناسب با فیزیک بدن انسان) را مدنظر داشتند و در همین راستا تا امروز سه نمونه از این سلاح را تولید کردند که در هر نمونه محل قبضه سلاح و جای دست مخالف تغییر کرده و حتی دسته فوقانی سلاح که دوربین روی آن قرار می‌گیرد هم بزرگتر شده است.

با وجود ساخت این سلاح تا امروز اطلاعاتی از آن منتشر نشده، اما با توجه به ظاهر خیبر می‌تواند حدس زد که این اسحله جرم ۳.۷ کیلوگرم، نواخت تیر ۸۰۰ تا ۸۵۰ تیر بر دقیقه، برد مؤثر ۴۵۰ متر، برد نهایی ۲۵۰۰ متر و سرعت خروج گلوله از لوله ۹۰۰ تا ۹۵۰ متر بر ثانیه را دارد؛ همچنین برای مسلح شدن این سلاح انفرادی از دو نوع خشاب ۲۰ و ۳۰ تیر استفاده می‌شود.

همچنین در تولید خیبر یک ویژگی بسیار مهم وجود دارد که در نمونه‌های خارجی نیست و آن هم تغییر لوله در این سلاح است، جوانان ایرانی برای خیبر سه نوع لوله ۶۸۰، ۷۳۰ و ۷۸۰ میلیمتر در نظر گرفته‌اند که این ویژگی باعث می‌شود تا بتوان از خیبر ایرانی در شرایط جنگی استفاده کرد؛ برای نمونه از خیبر با لوله کوتاه می‌توان برای واحدهای هوابرد و یا محیط‌های شهری و از این سلاح با لوله بلند برای واحدهای صحرایی استفاده می‌شود.

نکته‌ای که در این شرایط باید مدنظر قرار گیرد این است که نباید فراموش کنیم که در حال حاضر یکی از تاکتیک‌های موجود در نیروهای نظامی جهان نبردهای نامتقارن است و یکی از مولفه‌های اصلی در این نبرد بحث تحرکت بالای یگان‌های پیاده است و برای نیل به این منظور به سلاح‌هایی کوتاه و سبک مثل خیبر نیاز است.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.