این برخورد رسانه های سعودی و سایر رسانه های همسوی عربی – غربی از منظر تحلیلگران منطقه و نیز رسانه های ترکیه به مثابه نوعی تسویه حساب سیاسی از سوی ریاض با آنکارا تعبیر شد که به طُرق مختلف و با بهره گیری از هر ابزاری به آن دست می یازد. 

با این حال آنچه بیش از هرچیزی در کانون انتقادها قرار گرفت، بهره برداری از همه گیری کرونا و رنج بیماران برای تسویه حساب ، آن هم در لحظات حساس بود که ترک ها آن را بازی کثیف و غیر اخلاقی سعودی ها تلقی کردند.

کارشناسان و تحلیلگران منطقه معتقدند که در این گونه تسویه حسابها، کشورها و یا گروههایی که در زمینه رسانه اعم از رسانه های اجتماعی و یا رسانه های نوشتاری و تصویری توانمندی بیشتری داشته باشند، بالطبع دست بالاتر را نیز در این زمینه خواهند داشت.

این کارشناسان می گویند، رسانه های غربی به خصوص رسانه های کشورهای قدرتمند، از ابزارهای فشار برای تاثیرگذاری بر دولتها و افکار عمومی جهان بصورت غیر اخلاقی بهره می گیرند، بویژه در برابر دولت های مستقل و یا کشورهایی که با قدرت های غربی مشکل دارند و متاسفانه این کشورها که عمدتا در دسته کشورهای در حال توسعه قرار دارند، درمقابل هجمه های رسانه های غربی عرصه را واگذار می کنند.

فضاسازی اخیر رسانه های آمریکایی علیه ترکیه در حالی با گزارش نیویورک تایمز در این هفته شکل گرفت و با استقبال رسانه های وابسته به سعودی روبه رو شد که خود آمریکایی ها و اکثر کشورهای غربی به تعلل و پنهانکاری و سوء مدیریت در امر مهار کرونا متهم هستند و جالب اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا همچنان در معرض انتقادهای تند سیاستمداران، رسانه ها و شخصیت های برجسته آمریکایی قرار دارد.

همین سیستم ضد تبلیغ علیه ترکیه که طی ماه های اخیر علیه چین، ایران، روسیه و سوریه بکار رفته است، باعث تعجب شهروندان ترکیه ای شده است،  این درحالی است که ناظران و اهالی رسانه در ترکیه اصرار دارند، زمان اعلام رسمی شیوع در این کشور و سایر تدابیر در ترکیه، تقریبا با اکثر کشورهای غربی همزمان بوده است.  

اما سوال و ابهام درباره برخورد آمریکایی ها و مهمتر از آن بهره برداری سعودی ها با بحران انسانی است که نشان می دهد عربی-غربی ها برای منافع خود از هیچ روش غیر اخلاقی دریغ نمی کنند، حال آنکه در شرایط مشابه نسبت به متحدان خود در غرب و در میان کشورهای عربی به گونه ای عمل می کنند که انگار کرونا پایش به این کشورها نرسیده است.

تحلیلگران و کارشناسان ترکیه ای در قبال گزارش های غربی- عربی، به این نکته تاکید دارند که همانگونه که در قبال اخبار و گزارش های مربوط به کشورهای غربی، آنها ملاک و معیار گزارش ها را بویژه دربخش آمار مبتلایان و فوتی ها را منابع رسمی قرار می دهند، اما درارتباط با کشورهای غیر همسو و مخالف خود این استاندارد را نادیده گرفته و نسبت به آمارهای رسمی اعلام تشکیک می کنند. 

یکی از منابع معتبر در ارتباط با بیماری کووید ۱۹ سازمان بهداشت جهانی است و جالب اینکه آمار و گزارش های این سازمان هم از گزارش های رسمی کشورها تهیه می شود، نه از منابع غیر رسمی مانند "یک منبع بیمارستانی" ، بویژه آنکه در قبال ارائه آمار و گزارش های غلط مانند پنهانکاری یا تعلل و یا مواجهه غیر علمی در مقابله با این همه گیری، این دولت ها هستند که باید پاسخگو باشند و بدیهی است سازمان بهداشت جهانی در مواردی که احتمال ارایه آمار نادرست از سوی یک کشور وجود  داشته باشد، بدون تردید در اطلاعات منتشره خود به این نکته اشاره خواهد کرد.

مقام های ترکیه ای در مقام دفاع در برابر فضاسازی های رسانه های غربی که حالا با استقبال خوب رسانه های وابسته به سعودی همراه شده، می گویند، اگرچه اولین مورد ابتلا به بیماری کووید ۱۹ در ترکیه در یازدهم ماه مارس مشاهده شد، ولی تدابیر ترکیه در مبادی مرزی زمینی و هوایی و دریایی این کشور بیشتر از یک ماه قبل از اعلام مشاهده ویروس کرونا آغاز شده بود.

این کشور از دهم ماه فوریه ۲۰۲۰ اقدام به تب سنجی مسافرین ورودی از مرزهای خود کرد و افرادی که میزان دمای بدن آنان زیاد بود را به خاک خود راه نداد.

ترکیه همچنین بعد از اعلام مشاهده ویروس کرونا در کشورهای اروپایی پذیرش مسافر از این کشورها را نیز تعلیق کرد و به موازات این تدابیر قریب به ۲۵ هزار عمره گزار ترکیه ای در عربستان نیز بعد از اعلام مشاهده ویروس کرونا به فوریت به کشورشان منتقل شدند.

با اینحال یکی از مهمترین اشتباهات ترکیه که در شیوع کرونا در این کشور موثر افتاد، عدم قرنطینه بخشی از عمره گزاران انتقالی به ترکیه بود.

گفته می شود، ترکیه از عمره گزاران تعهد کتبی گرفته بود که این افراد به مدت ۱۴ روز در منازل خود تحت قرنطینه قرار بگیرند، ولی در عمل مشاهده شد که چنین امری اتفاق نیفتاد و متعاقب آن تمامی عمره گزاران انتقالی به ترکیه و نیز تمامی اتباع ترکیه که از کشورهای خارجی به داخل منتقل شدند همگی به مدت ۱۴ روز تحت قرنطینه در خوابگاههای دانشجویی قرار گرفتند. 

براساس گزارش های رسمی، از دیگر اقدامات و تدابیر دولت ترکیه ، این بود که تنها یک روز بعد از اعلام رسمی مشاهده اولین مورد کرونا، دولت تمامی مدارس و دانشگاهها را تعطیل و یک هفته بعد تمامی اماکن عمومی را تعطیل اعلام کرد و در هفته دوم نیز اعلام کرد که امکان دورکاری برای تمامی ادارات و موسسات دولتی و غیردولتی فراهم شده است.

همزمان دولت ترکیه تدابیر بهداشتی و درمانی را در دستور کار قرار داد مانند تهیه ماسک و کیتهای تشخیص ویروس که از بدو شیوع کرونا در چین بکار گرفته شد و در کنار آن ذخایر استراتژیک دارویی و مواد غذایی ترکیه نیز بهبود یافت و اکنون مسوولان رسمی و دولتی ادعا دارند در حال حاضر بی نیاز از هرگونه کمک خارجی در زمینه مبارزه با کرونا هستند.

درحال حاضر براساس گزارش های رسمی، در سطح ترکیه ۴۵ هزار تخت بیمارستانی مراقبتهای ویژه موجود است و مقام های این کشور اینکه ترکیه در این زمینه حتی از آلمان که بیش از ۳۵ هزار تحت مراقبتهای ویژه دارد نیز در وضعیت بهتری قرار دارد، احساس افتخار می کنند.

در این خصوص برخی کارشناسان و صاحب نظران رسانه ای معتقدند ، علاوه بر شبکه های اجتماعی و رسانه ها ، احزاب سیاسی و مخالفان دولت هم که از هر فرصتی برای حمله به دولت استفاده می کنند، تاکنون ادعایی در زمینه پنهانکاری در مورد شیوع کرونا مطرح نکرده اند و حتی احزاب مخالف بارها از عملکرد وزارت بهداری این کشور تشکر کرده اند.

در روزهای گذشته روزنامه آمریکایی نیویورک تایمر با انتشار مقاله ای از افزایش میزان مرگ و میر در استانبول سخن به میان آورده و ادعایی در زمینه پنهانکاری دولت آنکارا در زمینه شیوع کرونا را مطرح کرده بود.

این مقاله که از سوی اهالی رسانه در ترکیه مشکوک و سفارشی تلقی می شود، درست چند روز بعد از ارسال یک محموله کمک های انسانی از ترکیه به آمریکا منتشر شد.

براساس نتایج تحقیقاتی که روزنامه نیویورک تایمز از آن گزارش کرده، آمار مرگ بر اثر کرونا در استانبول از ۹ مارس الی ۱۰ آوریل۲۰۲۰ در مقایسه با میانگین دوران مشابه سال  گذشته بیش از ۲ هزار و ۱۰۰ نفر افزایش یافته و این افزایش در دوران شیوع کرونا به وقوع پیوسته است. نیویورک تایمز در ادامه نوشته است، تفاوت بین این آمار و آمار رسمی دولت ترکیه در رابطه با ویروس کرونا حاکی از احتمال بالاتر بودن آمار تلفات ناشی از ویروس کرونا در این کشور می باشد.

کارلوتا گال، مدیر دفتر روزنامه نیویورک تایمز در استانبول با استناد به تاریخ های اعلام اولین مبتلا و اولین مرگ و میر در ترکیه، مدعی شده که ممکن است دولت شیوع ویروس کرونا در این کشور را دیر اعلام کرده باشد.

منطبق با آمارهای اداره آمار دولتی ترکیه تعداد جمعیت استانبول در پایان سال ۲۰۱۸ میلادی برابر ۱۵ میلیون و ۷۲۴ نفر بود. جمعیت این شهر در پایان سال ۲۰۱۹ میلادی نیز با ۴۵۱ هزار و ۵۴۳ نفر افزایش به ۱۵ میلیون و ۵۱۹ هزار و ۲۶۷ نفر افزایش یافته است.

به گفته کارشناسان ترکیه ای افزایش میزان فوتی ها در دوره زمانی یاد شده نیز با درنظرگرفتن ۴۵۰ هزار نفر افزایش جمعیت این شهر می تواند امری عادی باشد و تلاش برای اتصال این مساله به پنهانکاری و یا عدم ناکامی در مبارزه با کرونا و تخریب وجهه ترکیه تلاشی است که مساله دیگری می باید در ورای آن بوده باشد.

به هرحال ترک ها نسبت به مقاله نیویورک تایمز بطور جدی مشکوک هستند، بخصوص که سابقه درج مقاله پولی در رسانه ها در این سال ها رایج شده و مقاله اخیر این رسانه آمریکایی علیه ترکیه نیز درست زمانی منتشر شد که به تازگی ریاض و آنکارا بر سر پرونده خاشقچی روزنامه نگار تکه تکه شده عربستانی در کنسولگری عربستان در استانبول دوباره با هم درگیر شدند. 

پس از آنکه دادگاه ترکیه با درخواست دادستان استانبول برای محاکمه عاملان قتل روزنامه نگار مخالف سعودی در هفته گذشته موافقت کرد، باردیگر اختلافات دو کشور بالا گرفت، بطوری که سعودی ها به سرعت شبکه های تلویزیونی و سایت های خبری ترکیه را بر روی اینترنت مسدود کردند و ترکیه نیز عمل مقابله به مثل انجام داد.

همین موضوع دلیل کافی بود تا برخی کارشناسان سیاسی و رسانه ای ترکیه انگشت اتهام را به سمت سعودی ها بگیرند؛ بویژه آنکه سعودی ها در ولخرجی رسانه ای برای انتشار مقالات بر ضد دشمنان خود در رسانه های بزرگ کشورهای غربی وآمریکایی سابقه طولانی دارند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.